Σάββατο 28 Φεβρουαρίου 2015

Καλό είναι αυτό. Να μαθαίνουν και οι επόμενοι.

Στις σαράντα μέρες της νέας κυβέρνησης πολλοί βιάζονται να της κάνουν τα «σαράντα»: βιάζονται να κλάψουν το μακαρίτη. Καλό είναι αυτό. Να μαθαίνουν και οι επόμενοι, ότι οι «περίοδοι χάριτος», οι σαράντα, οι πενήντα, οι εκατό μέρες, δίνονται μόνο σε καταδικασμένους. Οι κυβερνήσεις δεν δικαιούνται ούτε εικοσιτέσσερις ώρες «χάρη». Τους ψηφίζει ο κόσμος, επειδή ισχυρίζονται ότι έχουν τη δεξιότητα να παραλάβουν το φλεγόμενο κατάστημα, να σβήσουν την πυρκαγιά και να το τρέξουν επαγγελματικά. Οχι σε σαράντα μέρες. Τώρα. Αμέσως. Χθες, αν είναι δυνατόν.
Δυστυχώς, ακόμα δεν έχουμε δει κάτι «επαγγελματικό» στο τρέξιμο του μαγαζιού, εκτός από μια αριστοτεχνικά πλασαρισμένη υπερέκθεση του υπουργού Οικονομικών κ. Βαρουφάκη στο εσωτερικό, το εξωτερικό, στην κριτική και στο κάθε είδους επικοινωνιακό μετερίζι. Μα... δεν τον στείλαμε τον άνθρωπο στη Γιουροβίζιον να γυρίσει με ντουζ πουάν! Στο Γιούρογκρουπ τον στείλαμε - να γυρίσει με λεφτά. Η προσωπικότητα του κ. υπουργού είναι όντως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα: Βρίθει χαρισματικών ασαφειών που δείχνει να χειρίζεται μοναδικά. Ομως, αν δεν συνοδευτεί τώρα, αμέσως, σήμερα, χθες από χειροπιαστές εξελίξεις, προς όφελος μιας τραυματισμένης κοινωνίας, τι νόημα έχει όλος αυτός ο κουρνιαχτός; Η λογική λέει ότι πρώτα πρέπει να φέρεις εις πέρας το όποιο κατόρθωμα και μετά να αναδειχθείς σε παγκόσμιο είδωλο. Οταν συμβαίνει το ακριβώς ανάποδο, είναι κάπως ανησυχητικό.
Κι αυτές οι ρημάδες οι «περίοδοι χάριτος»; Είναι τόσο ξεπερασμένες, ακόμα και για τα είδωλα. Ισως για αυτά, περισσότερο.
  • Σώπα, όπου να 'ναι θα χτυπήσουν «Oι Kαμπάνες του Εντελβάις» και δυστυχώς δεν θα είναι αυτές του Καρβέλα...
- Μαμά, γιατί σιωπούν οι ΑΝΕΛ;
-Γιατί, παιδί μου, όταν τρώμε δεν μιλάμε.

Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2015

Η κυβέρνηση κάνει το λάθος, που έκαναν και άλλες κυβερνήσεις.

Η χώρα χρειάζεται επειγόντως άμεσες ξένες επενδύσεις. Ο ρόλος τους στην ανάκαμψη της οικονομίας είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Η κυβέρνηση κάνει το λάθος, που έκαναν και άλλες κυβερνήσεις στο παρελθόν, να διώχνει τους ξένους επενδυτές για να μη βρεθεί εκτεθειμένη απέναντι στους ψηφοφόρους της. Οι πολίτες διψούν για δουλειές όμως. Οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μεγάλες επενδύσεις που έχουν εγκριθεί πρέπει να προχωρήσουν χωρίς εμπόδια. Κανένα σοβαρό κράτος στον κόσμο δεν αντιμετωπίζει τους επενδυτές ανάλογα με το ποια κυβέρνηση έρχεται στην εξουσία. Υποχρέωση των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ είναι να εξηγήσουν στους πολίτες τη σημασία των ιδιωτικοποιήσεων που θα φέρουν θέσεις εργασίας και θα αναβαθμίσουν σοβαρά τις υποδομές της χώρας. Ποιος ακριβώς θα χάσει από την ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων, για παράδειγμα; Εχει δει κανείς σε τι κατάσταση βρίσκονται τα δημόσια αεροδρόμια σε μεγάλους προορισμούς; Υπάρχουν κάπου κρυμμένα κρατικά κεφάλαια για να γίνουν τα έργα αναβάθμισης των αεροδρομίων; Ας τελειώνουμε με τις ιδεοληψίες που κοστίζουν πανάκριβα στη χώρα. Να βρει η κυβέρνηση το θάρρος να πράξει το σωστό και ας θυμώσουν οι ακραίοι, φανατικοί που δεν θέλουν καμία επένδυση, πουθενά.
Έντυπη

Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015

Τα ξένα κόλλυβα


Το προεκλογικό δούλεμα το καταλαβαίνω. Και όχι μόνο από κόμματα, αλλά ακόμη και από δημοσιογράφους, που έχουν εκποιήσει την ιδιότητά τους σε κομματικές προπαγανδιστικές σκοπιμότητες. Αλλά μου είναι αδύνατο να καταλάβω όποιον έχει το θράσος να διαμαρτύρεται μετεκλογικά επειδή δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν υποσχέσεις, που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι δεν υπήρχε η παραμικρή πιθανότητα να προχωρήσουν. Και φυσικά εννοώ το παραμύθι που άκουγε στο όνομα «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης».
Οι ίδιοι οι συριζαίοι το είχαν κοστολογήσει στα 12 δισ. Και είχαν ανακοινώσει μάλιστα και κάποιες απίθανες πηγές χρηματοδότησης, που ουσιαστικά ήταν τα κοινοτικά κονδύλια. Κατά το κοινώς λεγόμενο φιλοδοξούσαν «να κάνουν μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα». Αλλά οι Ευρωπαίοι τους την έκοψαν τη φόρα. Τους έδωσαν να καταλάβουν ότι κάτι τέτοια κόλπα καλά θα κάνουν να τα ξεχάσουν. Οπως και έσπευσαν να κάνουν. Στο ελάχιστα τροποποιηθέν e-mail Χαρδούβελη, που πλέον κυκλοφορεί ως e-mail Βαρουφάκη, διευκρινίζεται ότι δεν θα ληφθούν μέτρα που συνεπάγονται δημοσιονομικό κόστος. Αρα το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» στο καλάθι των αχρήστων.
Από το 2012 μία και μόνη ήταν η αγεφύρωτη διαφωνία μου με τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι χωρίς οικονομική βάση διακηρύξεις του. Και η συστηματική αποφυγή του να δεσμευτεί σε πράξεις και πρακτικές που θα αύξαναν έστω και στο ελάχιστο την παραγωγικότητα της χώρας. Με αυτήν τη λογική έφτασε στο 2015, με αυτήν τη λογική κατάφερε να γίνει κυβέρνηση και με αυτήν πήγε και στις Βρυξέλλες, όπου και έσπασε τα μούτρα του και υποχρεώθηκε στις διαδοχικές κυβιστήσεις των τελευταίων ημερών.
Τώρα τα ψέματα τελείωσαν. Και όχι επειδή αυτό επέβαλαν οι κακοί Ευρωπαίοι, αλλά επειδή δεν υπάρχουν λεφτά. Το οποίο και γνώριζαν όταν παραμύθιαζαν τους αφελείς με τη συνεργασία και των δημοσιογραφούντων, που συνεργούσαν στο πλασάρισμα των ανοησιών πως «τώρα εμείς θα βαράμε τα νταούλια και οι άλλοι θα χορεύουν» και «θα μας δανείζουν, θα μας τα χαρίζουν και μετά θα μας ξαναδανείζουν».
ΥΓ.: Το ανέκδοτο του μήνα είναι η δήλωση της προέδρου της Βουλής ότι «το Κοινοβούλιο δεν πρόκειται να ψηφίσει παράταση του Μνημονίου». Και το γέλιο της χρονιάς θα πέσει όταν η ίδια θα ανακοινώσει, αν όλα πάνε καλά, την ψήφιση του τρίτου Μνημονίου με τη μορφή της πράξης νομοθετικού περιεχομένου και τη διαδικασία του κατεπείγοντος.

Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

Αντί για την «αξιοπρέπεια του λαού», ας επιδιώξει την αξιοπρέπεια της χώρας.

Αυτό ακριβώς ήταν και το νόημα των «παλλαϊκών» συγκεντρώσεων. «Ούτε βήμα πίσω», «100% διαγραφή χρέους», «Δεν? μασάμε» εις άπταιστη? Αγγλική έγραφαν τα πλακάτ. Δεν είχαν σκοπό να στηρίξουν την κυβέρνηση σε έναν λογικό συμβιβασμό, αλλά να τη δεσμεύσουν εμποδίζοντας τον όποιο συμβιβασμό. Με τη σημερινή λογική της κυβέρνησης, οι συγκεντρώσεις δεν κατάφεραν πολλά. Από την άλλη, ακούμε ότι επειδή η κυβέρνηση έκανε «στροφή στον ρεαλισμό» και έστειλε τον κατάλογο με τις «παραχωρήσεις», πρέπει να «χειροκροτήσουμε». Θυμίζω ότι η κυβέρνηση εκλέχθηκε με τελείως διαφορετική ατζέντα και τώρα απλώς δέχτηκε ό,τι θα δεχόταν το Ποτάμι, ακόμη και η πρώην συγκυβέρνηση. Πώς να χειροκροτήσω κάτι που ήδη κόστισε στη χώρα μερικά δισ., έφερε πολύ άγχος σε πολλούς, έβαλε σε κίνδυνο διεθνείς συμμαχίες και εκχυδάισε τον δημόσιο διάλογο με αναλήθειες, απειλές και απλές ονειρώξεις. Αντίθετα θα άξιζε να στηρίξει κανείς την κυβέρνηση, παρά την καταφανή εξαπάτηση, αν την? αξιοποιούσε σωστά. Κανείς δεν την υποχρεώνει να επιμείνει σε πράγματα που δεν πρέπει να γίνονται, αλλά μπορεί να επιμείνει σε πράγματα που δεν? λέγονται. Κανείς δεν θα την κατακρίνει αν στενοχωρήσει τους κρατικοδίαιτους γυμνοσάλιαγκες, που συνωστίζονται στα υπουργεία για τις θέσεις στα νοσοκομεία και τα σχολεία, αν καθιερώσει αδιάβλητους διαγωνισμούς για τις 5.000 θέσεις στελεχών που προφανώς δεν διαθέτει. Κανείς δεν την υποχρεώνει να ακυρώσει συμφέρουσες διεθνείς συμβάσεις ή διαγωνισμούς σε εξέλιξη απλώς επειδή κομματικά στελέχη έχουν «άλλες» βλέψεις ή και ιδεοληψίες.
Με άλλα λόγια, αντί για την «αξιοπρέπεια του λαού», ας επιδιώξει την αξιοπρέπεια της χώρας. Μία αξιοπρεπής χώρα παράγει και δεν δανείζεται, φορολογεί δίκαια, δεν ταλαιπωρεί και δεν εξαπατά τους πολίτες της. Ενας λαός μπαταχτσής δεν είναι αξιοπρεπής και δεν είναι ασφαλής. Η κυβέρνηση πρέπει να διαπλάθει υπεύθυνους και αξιοπρεπείς πολίτες, όχι ανεύθυνους και αγράμματους χειροκροτητές.

Τρίτη 24 Φεβρουαρίου 2015

Το δίλημμα του κ. Τσίπρα


Η ταχεία ωρίμανση υπό το βάρος της ανάγκης, ύστερα από ένα περιττό και ανούσιο σόου μερικών εβδομάδων ανά την Ευρώπη, φαίνεται πως έχει δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα στην κυβέρνηση από όσα θεώρησε ότι θα της έλυνε. Η δήθεν σκληρή γραμμή έλιωσε (ευτυχώς για τη χώρα) μετά την ξεκάθαρη προειδοποίηση του Μάριο Ντράγκι της ΕΚΤ ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία ξεχάστε τις τράπεζες. Λέγεται μάλιστα ότι ο Ιταλός «στόλισε» και με αρκετά κοσμητικά επίθετα τον κ. Γιάνη Βαρουφάκη για τις δηλώσεις του περί χρεοκοπημένης χώρας, καθώς, όπως του εξήγησε, αυτό του δένει τα χέρια, όπως και στο ΔΝΤ, για να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ελλάδα.
Επειτα από όλα αυτά φτάσαμε στη σκληρή μεν, αλλά απαραίτητη καταρχήν συμφωνία, για να μην πέσει η χώρα στα βράχια. Δυστυχώς, όμως, ούτε και αυτή την ύστατη ώρα η κυβέρνηση δεν είπε την αλήθεια, έστω ρίχνοντας τα βάρη στους προηγούμενους. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο επιμένει στο ψέμα και στους ευφημισμούς, προκαλώντας γέλια και αντιδράσεις.
Με τον λαϊκισμό που είχαν συνηθίσει τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την προεκλογική περίοδο και πριν από αυτήν τώρα δεν ξέρουν τι να κάνουν και ορισμένοι εξεγείρονται θεωρώντας ότι η ηγεσία τούς δουλεύει κανονικά. Δεν είναι δυνατόν να έχουν υπογράψει ένα κανονικό Μνημόνιο και να κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν, ενώ το περιβόητο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης έκανε φτερά. Οσα λέγονται από τον κ. Μανώλη Γλέζο έως τον κ. Κ. Λαπαβίτσα και σειρά άλλων στελεχών τις τρεις τελευταίες ημέρες απηχούν εν πολλοίς τις διαθέσεις μιας σημαντικής μερίδας βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Ολοι αυτοί είχαν εκπαιδευθεί σε έναν κόσμο ψευδαισθήσεων, αδιαφορώντας για τις συνέπειες μιας ακόμη τυφλής σύγκρουσης. Ορισμένοι το έχουν πει μάλιστα σε χρόνο ανύποπτο ότι το νόμισμα δεν είναι φετίχ, ενώ άλλοι τάσσονται ανοικτά και ξεκάθαρα υπέρ της επιστροφής σε ένα εθνικό νόμισμα. Η αντίληψη αυτή μπορεί να είναι καταστροφική, αλλά είναι ξεκάθαρη και δεν επιδέχεται παρερμηνείες.
Τώρα το δίλημμα είναι στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος απέφυγε τις εσωκομματικές συγκρούσεις και την ομογενοποίηση του κόμματός του όσο ήταν στην αντιπολίτευση και τώρα ήρθε η δύσκολη ώρα που πρέπει να διαλέξει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει.

Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

Όταν τελειώσει η μεγάλη μάχη με τους εταίρους και δανειστές, θα ξεσπάσει διαμάχη εντός της κυβέρνησης.

Ο προεκλογικός αγώνας του ΣΥΡΙΖΑ και οι πρώτες εξαγγελίες και κινήσεις της νέας κυβέρνησης αποκάλυπταν μια σύγχυση, με εύλογη διάθεση να βελτιωθούν αμέσως οι συνθήκες ζωής των πολιτών αλλά και με έντονη ροπή προς επιστροφή στα χρόνια της απατηλής αφθονίας και σε πρακτικές που οδήγησαν στην κρίση και τη λιτότητα. Από την άλλη, λόγω της αποτυχίας των προηγούμενων κυβερνήσεων να αποτρέψουν την κρίση (και το κόστος που επωμίστηκαν μετά), ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προίκα την αξιοπιστία του κόμματος που δεν έχει κυβερνήσει –και αυτό ίσως του δώσει το σθένος να μη μείνει στις υποσχέσεις και να καταπιαστεί με όσα έχει ανάγκη η χώρα: την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη, τη δικαιοσύνη, την εξασφάλιση καλής παιδείας, δημόσιας υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και την καταπολέμηση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Είναι σίγουρο ότι η πλειοψηφία του λαού τα θέλει αυτά. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, μπορεί να πετύχει και πράγματα στο κοινωνικό επίπεδο, για τα οποία μαχόταν τα χρόνια που εκπροσωπούσε μόλις το 4% των ψηφοφόρων: εκπροσωπεί ένα πνεύμα κοινωνικού φιλελευθερισμού, που θα το καθιστούσε το κατεξοχήν «ευρωπαϊκό» κόμμα, εάν δεν σκόνταφτε συνεχώς σε δογματισμούς και σε δημαγωγία.

Η κρίση έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ από το περιθώριο στην εξουσία. Κι ενώ η ραγδαία άνοδος καταγράφηκε στις εκλογές του 2012, το κόμμα και η ηγεσία του δεν προετοιμάστηκαν επαρκώς για να κυβερνήσουν. (Πράγμα που είδαμε και σε προηγούμενες κυβερνήσεις, με ελάχιστες εξαιρέσεις). Φυσικό είναι σχεδόν όλα τα μέλη της νέας κυβέρνησης να βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας για πρώτη φορά. Αλλά αυτό δεν δικαιολογεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν δείχνει την αναγκαία συνοχή, για να πείσει για την πορεία της. Οι διαφορές μεταξύ συνιστωσών δεν εξομαλύνθηκαν μέσω μιας σύνθεσης, αλλά συνεχίζουν να εκπροσωπούνται στην κυβέρνηση μέσω διαφόρων υπουργών – κάποιοι εκ των οποίων ανακοίνωσαν πολιτικές αντίθετες όχι μόνον με τις επιταγές των δανειστών αλλά ενίοτε και με ευρωπαϊκούς κανόνες. Συνεπώς, είναι πιθανόν ότι, όταν τελειώσει η μεγάλη μάχη με τους εταίρους και δανειστές, θα ξεσπάσει διαμάχη εντός της κυβέρνησης, με κάθε πτέρυγα να απαιτεί την επιβολή της δικής της θέσης.

Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2015

Πλατείες και Βρυξέλλες


Κοντά στις πολλές και σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στη διαχείριση των σχέσεών μας με τους εταίρους και δανειστές μας, καθοριστικός είναι ο ρόλος της έλλειψης μιας σοβαρής, συγκροτημένης και μεθοδικής προεργασίας. Που πολύ απλά σημαίνει να γνωρίζει ο καθένας στην κυβέρνηση τι κάνει, γιατί το κάνει και πώς το κάνει.
Δεν είναι μόνο ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών που διαχειρίζονται το πρόβλημα. Είναι και πολλοί άλλοι, των οποίων οι πράξεις, οι αποφάσεις ή και οι απλές παρεμβάσεις επηρεάζουν σοβαρά τις εξελίξεις. Ολα αυτά θα έπρεπε να είχαν προεκτιμηθεί και ανάλογα να είχε σχεδιαστεί τι κάνει ή δεν κάνει ή με ποιο τρόπο το κάνει ο κάθε άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενος με το πρόβλημα και τη διαχείρισή του.
Αλλά ο σχεδιασμός -αν υπήρξε- αποδείχθηκε επιεικώς ερασιτεχνικός. Κι αυτό ξεκινά από τον πρωθυπουργό και τους επιτελείς του, επεκτείνεται στον υπουργό Οικονομικών και καταλήγει σε πολλά από τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Μάλλον εξέλαβαν τη διαπραγματευτική διαδικασία ως ευκαιρία εκτόνωσης των συναισθημάτων που τους προκάλεσε η μεγάλη, όντως, εκλογική επιτυχία τους. Αλλά το αποτέλεσμα της 25ης Ιανουαρίου τους εξασφάλισε το δικαίωμα διακυβέρνησης της Ελλάδας και μόνο της Ελλάδας και όχι της Ευρωζώνης ή της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Σε πρωθυπουργικό επίπεδο χάθηκε το μέτρο. Η υπεραισιοδοξία και η αυταρέσκεια ήταν τα κύρια γνωρίσματα των δηλώσεων τόσο του ίδιου του πρωθυπουργού όσο και του επιτελείου του. Και η άποψη ότι οι εταίροι οφείλουν να σεβαστούν τη βούληση του ελληνικού λαού θα διεκδικούσε άνετα «νόμπελ αφέλειας», αν υπήρχε. Το μόνο που οφείλουν να σέβονται οι κυβερνήσεις είναι η βούληση του δικού τους εκλογικού σώματος και η τήρηση των θεσμών και των κανόνων της ΕΕ και της Ευρωζώνης.
Ο υπουργός Οικονομικών είναι πλέον προφανές ότι κάπου παρεξήγησε τον ρόλο του και παράλληλα δεν φρόντισε να ενημερωθεί και για τις υποχρεώσεις του. Ούτε πασαρέλα ούτε πανεπιστημιακό αμφιθέατρο είναι το Eurogroup. Και πολλοί από τους υπουργούς επιδόθηκαν σε μια ακατάσχετη φλυαρία για όσα θα έκαναν μέσα στις επόμενες μέρες, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η κυβέρνηση έμπαινε σε μια διαπραγμάτευση όπου η αποφυγή των μονομερών ενεργειών αποτελούσε απαράβατη υποχρέωση. Αναπόφευκτες συνέπειες όταν το βλέμμα είναι στραμμένο περισσότερο στις πλατείες παρά στις Βρυξέλλες.

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Οι ευθύνες του πολιτικού κόσμου θα είναι τότε ακόμη μεγαλύτερες και θα χρειαστεί να πει αλήθειες.

Ο σχολιασμός της επικαιρότητας γίνεται δυσκολότερος, καθώς τα γεγονότα εξελίσσονται σε «πραγματικό χρόνο». Καταστάσεις που χρειάζονταν εβδομάδες για να γίνουν κατανοητές, αλλάζουν σε μέρες ή και ώρες. Θεμελιώδη μεγέθη όπως το δημόσιο χρέος από επονείδιστο και μη βιώσιμο, ξαφνικά γίνεται βιώσιμο. Η δανειακή σύμβαση αντί να καταργηθεί με έναν νόμο, παρατείνεται και μάλιστα χωρίς εκπτώσεις. Το Μνημόνιο παραμένει, αλλά η τήρησή του γίνεται πολύ πιο δύσκολη.
Σε σχέση με τις 25 Ιανουαρίου, η ζημιά έγινε, αλλά η αντοχή μας δεν είναι η ίδια. Τα ταμεία είναι άδεια και οι τράπεζες στεγνές. Το χειρότερο, η ελπίδα της πολιτικής αλλαγής δεν υπάρχει πλέον. Το «χαρτί» το παίξαμε, αλλά μάλλον δεν βγαίνει. Η μεταστροφή πάντα αρχίζει με την αμφιβολία. Η «εκλογή» Προέδρου ως ακραία τυχοδιωκτική πολιτική σκοπιμότητα δεν δείχνει στιβαρή κυβέρνηση. Τα πρώτα νομοθετικά μέτρα, όπως οι 100 δόσεις με «χάρισμα» χρεών δεν πείθει, αφού πολλοί νιώθουν «ηλίθιοι». Η προσαρμογή είναι αναγκαστικά ραγδαία και εκθέτει όσους σκόπιμα ή λόγω άγνοιας και ιδεοληψίας αγνοούσαν ή παραποιούσαν την πραγματικότητα.
Οταν ο «κόσμος» συνειδητοποιήσει τι έχασε στις 25 μέρες από τις εκλογές και πόσα κινδυνεύει να χάσει ακόμη, η αντίδραση θα πάρει ιστορικές διαστάσεις. Ο λαός μας είναι συναισθηματικός, συχνά περισσότερο από όσο πρέπει. Η προδομένη ελπίδα οδηγεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Η συγνώμη θα είναι δύσκολη και αντίστροφα ανάλογη με τον θυμό που θα προκαλέσουν οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις. Οι ευθύνες του πολιτικού κόσμου θα είναι τότε ακόμη μεγαλύτερες και θα χρειαστεί να πει αλήθειες. Η εξάρτηση από την «καλοσύνη των άλλων» αυξάνει με κάθε άστοχη ενέργεια ή κουβέντα. Ας αποφασίσουν, λοιπόν, και μαζί τους και εμείς. Είναι οι Ευρωπαίοι φίλοι ή εχθροί; Είναι εταίροι δανειστές ή λύκοι που μας πίνουν το αίμα;
Είναι το Μνημόνιο κάτι που επεβλήθη δόλια από ξένους κατακτητές και ντόπιους προδότες ή αναγκαία συνθήκη για την εξασφάλιση του ευρωπαϊκού μέλλοντος που όλοι λέμε ότι θέλουμε; Θα αφήσουμε τον περήφανο ανεξάρτητο υπουργό Αμυνας να το «κάνει Κούγκι» ή θα δώσουμε στα παιδιά μας την ελπίδα για καλύτερο μέλλον;
Η «ενηλικίωση» της κοινωνίας γίνεται με δραματικούς όρους. Το μέλλον θα είναι ευρωπαϊκό ή δεν θα υπάρξει. Ο Σαμψών διάλεξε να πεθάνει «με τους αλλόφυλους», αλλά δεν ξέρω τι έγινε μετά. Εμείς διεκδικούμε ευρωπαϊκό μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας.

Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2015

Κυβέρνηση είστε


Οτι είναι νέοι κι άμαθοι το καταλαβαίνω. Και ότι, καλώς ή κακώς, συνήθισαν στις αντιπολιτευτικές υπερβολές και στις ανέξοδες μεγαλοστομίες κι αυτό το καταλαβαίνω. Αλλά εδώ και είκοσι μέρες είναι κυβέρνηση. Και τα όσα λένε οι κυβερνώντες έχουν άλλη βαρύτητα απ' όσα εκστομίζουν οι ομάδες διαμαρτυρίας και οι λαϊκιστές ηγέτες τους.
Χρόνια τώρα διασκεδάζω, για παράδειγμα, με όσα «αποκαλύπτει», «ανακαλύπτει» ή «εφευρίσκει» ο Π. Καμμένος. Και το ίδιο θα έκανα και με τις τελευταίες του φραστικές επιδόσεις αν δεν συνέβαινε να τις έχει κάνει με την ιδιότητα του υπουργού Aμυνας. Αυτονόητα γελοία είναι η απειλή προς την Ευρώπη ενός λαϊκιστή αρχηγού κόμματος της τάξης του 5% πως «θα το κάνουμε Κούγκι αν δεν πάρουμε ό,τι ζητάμε», αλλά δυστυχώς σοβαρότατη είναι όταν βγαίνει από τα χείλη του υπουργού Aμυνας.
Oπως επίσης της πλάκας είναι η πρόταση από τον φωνακλά αρχηγό μιας ασήμαντης μειοψηφίας προς τους Κυπρίους ν' αγοράσουν πολεμικά αεροπλάνα και να τα παρκάρουν στην Ελλάδα, αλλά η ίδια πρόταση από τα χείλη του υπουργού Αμυνας υποχρεώνει τον κάθε στοιχειωδώς σκεπτόμενο πολίτη να χάνει τον ύπνο του.
Κι εδώ είναι που διερωτώμαι τι κάνει ο άνθρωπος που καλώς ή κακώς έχει αναλάβει να φέρει σε πέρας μια αποστολή η οποία θα καθορίσει για δεκαετίες το μέλλον του τόπου. Αν μη τι άλλο θα έπρεπε να έχει αντιληφθεί μερικά αυτονόητα πράγματα. Πως άλλο η σοβαρή διαπραγμάτευση και άλλο ο ψευτοτσαμπουκάς και η τρέλα. Και, το κυριότερο, ότι σ' αυτόν εμπιστεύτηκε τις τύχες του το 36,5% του ελληνικού λαού και σε κανέναν άλλον. Ούτε στον Βαρουφάκη που νόμισε ότι το Eurogroup είναι το αμφιθέατρό του, ούτε στον Σακελλαρίδη που βάλθηκε να διδάξει στον Σόιμπλε πώς γίνονται οι διαπραγματεύσεις, ούτε στον Καμμένο που την έχει δει μπουρλοτιέρης κι επαναστάτης.
Και κάτι ακόμη, κ. πρόεδρε. Καλές είναι οι πλατείες και οι λαοσυνάξεις, αλλά καλό είναι να θυμάστε ότι το «ωσαννά» από το «σταύρωσον αυτόν» απέχει μερικά μόνο εικοσιτετράωρα.

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερα χαρίσματα για να καταλάβει κανείς ότι η χώρα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού .

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερα χαρίσματα για να καταλάβει κανείς ότι η χώρα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού εξαιτίας της ραγδαίας επιδείνωσης των σχέσεών της με τους δανειστές της, ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους εταίρους εξ αυτών. Ούτε όμως απαιτούνταν προφητικές ιδιότητες για να προβλέψει κανείς ότι τα πράγματα θα έφθαναν σε οριακό σημείο. Εδώ, δηλαδή, που είναι σήμερα, στα πρόθυρα της ρήξης με την Ευρώπη, αν δεν έχει ήδη συντελεστεί, μετά τη χθεσινή ομιλία του πρωθυπουργού προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Οι εξελίξεις είναι και αυτές προβλέψιμες στο οικονομικό πεδίο, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, όπως πιθανώς και η κατάληξη. Είναι εντελώς προφανές ότι η χώρα μπαίνει σε περίοδο οικονομικής και νομισματικής αστάθειας, πολύ μεγαλύτερης από αυτήν που βίωνε έως τώρα, στο πλαίσιο της διακήρυξης «ούτε βιαζόμαστε ούτε συμβιβαζόμαστε».

Η χθεσινή ομιλία του Αλ. Τσίπρα μπορεί να χαρακτηριστεί καθοριστική για τη συνέχεια. Το ερώτημα είναι αν αποτελεί προϊόν της μετωπικής σύγκρουσης με την Ευρώπη, όπως αυτή εξελίχθηκε μετά τις πρόσφατες εκλογές και τον σχηματισμό της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, ή αν πρόκειται για έναν ακόμη σταθμό, ίσως τον τελικό, μιας συγκεκριμένης πορείας που ήταν οριοθετημένη από χρόνια. Από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ γιγαντώθηκε και έγινε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν και όσοι παρακολουθούν τα βασικά κείμενα του κόμματος επιμένουν ότι ο στόχος της αλλαγής της Ευρώπης σε πρώτη φάση και του κόσμου σε επόμενη υπήρχε πάντα. Γι’ αυτό και ο Αλ. Τσίπρας εμφανίζεται συνεχώς ως εκπρόσωπος των λαών της Ευρώπης...

Με την εμπειρία της συμπεριφοράς της νέας κυβέρνησης κατά τις πρώτες εβδομάδες της θητείας της, η μία ερμηνεία είναι ότι ο Αλ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ στο σύνολό του πάντα επιζητούσαν τη σύγκρουση με την Ευρώπη, έτσι όπως την ξέρουμε σήμερα. Οι διαβεβαιώσεις περί σεβασμού των ευρωπαϊκών θεσμών, περί βούλησης για παραμονή στην Ευρώπη δεν ήταν τίποτα περισσότερο από κάλυμμα των σχεδίων για απομάκρυνση της χώρας τουλάχιστον από την Ευρωζώνη. Εξ ου και οι αναφορές στην Ευρώπη και σχεδόν ποτέ στην Ευρωζώνη, καθώς πραγματικός στόχος ήταν η επιστροφή στη δραχμή με την πεποίθηση ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να προκόψει στο πλαίσιο του ευρώ. Φυσικά, κάτι τέτοιο έπρεπε να παρουσιαστεί στην ελληνική κοινή γνώμη ως απόφαση των «κακών» εταίρων και ειδικά των Γερμανών, όπως ήδη γίνεται. Η μεθόδευση, πάντως, είχε ξεκινήσει από πιο πριν για να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα στο εσωτερικό της χώρας.

Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2015

Ναι μεν, αλλά...


Δεν έχω τίποτα με τις συγκεντρώσεις. Οπως και με τις διαδηλώσεις, άλλωστε. Απλώς δεν είναι από τις εκδηλώσεις στις οποίες επιδόθηκα με ιδιαίτερο ζήλο στη διάρκεια της ζωής μου. Κι αυτό γιατί εκείνο που πάντα πίστευα και πιστεύω είναι ότι τα μεγάλα και σοβαρά προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη λογική και μόνο με τη λογική και όχι με το συναίσθημα. Δεν ξέρω καμία λαοσύναξη που να πέτυχε τον επιδιωκόμενο στόχο της, αν και γνωρίζω αρκετές που μόνο προβλήματα συσσώρευσαν.
Εδώ και δύο εβδομάδες αποτελούν και πάλι συχνό φαινόμενο οι εκδηλώσεις συμπαράστασης προς την κυβέρνηση στο Σύνταγμα αλλά και σε άλλες πλατείες της χώρας. Είναι η ανταπόκριση στην πρωθυπουργική έκκληση να σταλεί στις Βρυξέλλες το μήνυμα ότι δεν είναι μόνοι στη διαπραγμάτευση που διεξάγουν ο Τσίπρας, ο Δραγασάκης, ο Βαρουφάκης και συνολικά η κυβέρνηση, αλλά τους συμπαραστέκεται και σύσσωμος ο ελληνικός λαός.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τους εταίρους και δανειστές μας, δεν το έχω καταλάβει. Φυσικά και αντιμετωπίζουν με την επιβαλλόμενη ευαισθησία τις λαϊκές εκδηλώσεις και αντιδράσεις, αλλά πρωτίστως, αν όχι αποκλειστικά, τις δικές τους. Και για να το πούμε πιο ωμά, εκείνο που απασχολεί σήμερα τη Μέρκελ είναι το εκλογικό στραπάτσο των Χριστιανοδημοκρατών στο Αμβούργο και όχι αν στο Σύνταγμα διαδήλωσαν 5, 10 ή 50 χιλιάδες Ελληνες.
Την έχουμε την παθογένεια οι Ελληνες να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου και ότι όλοι οφείλουν να ασχολούνται θετικά ή αρνητικά μαζί μας. Μόνο που δεν είναι έτσι. Οπως εμείς πρωτίστως με τα δικά μας προβλήματα και συμφέροντα ασχολούμαστε, το ίδιο κάνουν και όλοι οι άλλοι. Και η κάθε κυβέρνηση στο δικό της εκλογικό σώμα λογοδοτεί και αυτό οφείλει να έχει κατά νου στις αποφάσεις της.
Που πολύ φοβάμαι ότι ειδικά για την περίπτωσή μας δεν βοηθάει καθόλου. Ο Τσίπρας, ο Δραγασάκης κι ο Βαρουφάκης δεν πηγαίνουν στις Βρυξέλλες για να στήσουν αντάρτικο, αλλά για να διαπραγματευτούν. Και διαπραγμάτευση σημαίνει εκατέρωθεν υποχωρήσεις. Αλλά έως τώρα δεν έχω ακούσει ούτε ένα σύνθημα από το Σύνταγμα ή οποιαδήποτε άλλη πλατεία που να ταυτίζεται με συμβιβαστική διάθεση. Ολα την αξίωση για «συντριβή του εχθρού» και «ανυποχώρητη εθνική στάση» διατυπώνουν.

Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

Εκανε το λάθος να υποσχεθεί τα πάντα στους πάντες προεκλογικά.

Δύο πράγματα είναι αναπόφευκτα για τη σημερινή Ελλάδα: ο ρεαλισμός και η συναίνεση. Η κυβέρνηση Τσίπρα προσγειώθηκε απότομα στη σκληρή πραγματικότητα, καθώς βρέθηκε απέναντι σε ένα συμπαγές μέτωπο στην Ευρωζώνη και την ΕΚΤ που κρατάει τα «κλειδιά» για την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Οι εταίροι μας δείχνουν αποφασισμένοι να ελαφρύνουν το χρέος και τους στόχους δημοσιονομικής προσαρμογής. Απαιτούν όμως πρώτα μεταρρυθμίσεις, που ούτε ο κ. Παπανδρέου ούτε όμως και ο κ. Σαμαράς τόλμησαν. Θα τολμήσει ο κ. Τσίπρας; Εκανε το λάθος να υποσχεθεί τα πάντα στους πάντες προεκλογικά. Εγινε ουσιαστικά όμηρος συντεχνιών σε κάθε τομέα, ενώ πολλά στελέχη του κόμματός του εμφορούνται από ιδέες που ταιριάζουν σε λατινοαμερικανικά κινήματα, όχι ευρωπαϊκά κόμματα. Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει μια μεγάλη μερίδα πολιτών που θέλει πραγματικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα απελευθερώσουν τις ικανότητες του Ελληνα και θα οδηγήσουν στην υγιή ανάπτυξη. Θα τολμήσει να την εκφράσει ο κ. Τσίπρας; Αν ναι, θα βρει τη στήριξη για να πάρει τις δύσκολες αποφάσεις που θα γυρίσουν σελίδα για τη χώρα. Αν προτιμήσει τους βολεμένους, τις συντεχνίες και το κρατικοδίαιτο παρασιτικό κεφάλαιο θα βρει πρόσκαιρους συμμάχους στον δρόμο προς τη δραχμή.

Σάββατο 14 Φεβρουαρίου 2015

Η ζωή είναι δρόμος

Η ζωή είναι δρόμος Οι δρόμοι και οι πλατείες δεν πλημμύρισαν από τους πολίτες που ανησυχούν και στηρίζουν τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Ηταν γεμάτες από ένα πνεύμα ανάτασης και ανάσας που φανέρωναν το αίσθημα περηφάνιας και την πίστη πως μπορούμε να αλλάξουμε πολλά και πρώτα απ' όλα τους εαυτούς μας, που είχαν στρογγυλοκαθίσει στο βόλεμα του καναπέ... Δεν είναι λίγη η ψυχική ευφορία, αν διαπεράσει την ελληνική κοινωνία που πάσχει από κατάθλιψη και φοβίες. Τότε ο πραγματικός πρωταγωνιστής θα είναι ο λαός, που πραγματώνει τη λαχτάρα τού να καθορίζει τη ζωή του απαλλαγμένος από τα πολύπλευρα δεσμά που του έχουν επιβληθεί.
Η ρήξη έχει να κάνει με το καπιταλιστικό καταναλωτικό σύστημα. Εχει να κάνει με τον καταναλωτικό πολιτισμό που παράγει. Και έχει να κάνει με το καθέναν ξεχωριστά και όλους μαζί που τον τροφοδοτεί με ψεύτικες και τεχνητές ανάγκες που επιπλέουν σαν σκουπίδια στην εμπορευματοποιημένη ζωή που ευτελίζεται. Αντε θύμα, άντε ψώνιο, άντε σύμβολο αιώνιο, αν ξυπνήσεις μονομιάς θα έρθει ανάποδα ο ντουνιάς, ο Βάρναλης το φωνάζει ακόμα μέσα από τον τάφο του.
Είναι θετικό που συνειδητοποιούν οι ενεργοί πολίτες πως το αποτέλεσμα των εκλογών δεν μπορεί να σταθεί από μόνο του, αλλά θα κριθεί έξω απ' τη Βουλή, στους δρόμους και στις πλατείες, στους χώρους δουλειάς, στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Είναι θετικό που επέστρεψε το χαμόγελο και ζέστανε την παγωμένη ατμόσφαιρα και η ελπίδα ότι μπορούμε να αντισταθούμε, φάνηκε στα μάτια των άγνωστων μεταξύ τους ανθρώπων που αρχίζουν να γνωρίζονται και να αναγνωρίζονται. Δεν αρκεί μόνο αυτό, χρειάζεται να βρεθεί ο τρόπος συνύπαρξης, συλλογικής λειτουργίας, το αίσθημα της αλληλεγγύης να αναπτυχθεί και να γίνει πολιτική πράξη, από τα «κάτω» να γεννηθεί η δύναμη της δημιουργίας: Η στήριξη της κυβέρνησης που έχει ξεπεράσει τα κομματικά όρια κρύβει μέσα της και τον έλεγχο.
Δεν μπορούν να συνεχιστούν οι δεσμεύσεις των Μνημονίων. Δεν είναι θέμα διατύπωσης για να βγει κοινό ανακοινωθέν. Δεν είναι θέμα παράτασης του χρόνου, είναι υπόθεση ρήξης και ανατροπής μιας αποτυχημένης πολιτικής που υπαγορεύεται από τους τραπεζίτες κεφαλαιούχους και την έχει χρεωθεί εν πολλοίς η Ενωμένη Ευρώπη της Γερμανίας με προεξάρχουσα τη Μέρκελ. Δεν επαιτούμε, απαιτούμε να υπάρξει κοινός νους της πολιτικής που λύνει προβλήματα, διά της συνεννοήσεως και διά της δημοκρατίας. Σίγουρα οι ισχυροί θα εκβιάσουν, θα απειλήσουν, θα στριμώξουν τη χώρα μας που έχει δεσμευτεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Μπορούμε και εμείς να αναδείξουμε και τις δικές τους αδυναμίες που πηγάζουν από την Ενωμένη Ευρώπη, που δεν είναι ενωμένη πολιτικά και δεν έχει να κάνει με την αρχή της ομοσπονδίας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης των ισότιμων κρατών-μελών, που ονειρεύτηκαν οι συνιδρυτές της. Συνεπώς η Ελλάδα εκ των πραγμάτων γίνεται πρωταγωνιστής σ' αυτήν την προσπάθεια. Το έχουν καταλάβει γι' αυτό και δεν θέλουν να βγούμε από την Ευρωζώνη, γιατί τότε θα κλονιστεί το οικοδόμημα το ευρωπαϊκό. Οι διαπραγματεύσεις στο Eurogroup θα φέρουν ένα συμβιβαστικό αποτέλεσμα. Αυτό δεν αρκεί, θα ανασάνουμε για λίγο, αλλά το οξυγόνο θα τελειώσει αν δεν φανούμε αποφασισμένοι, μαζί με τους ομοιοπαθούντες πολίτες της Ευρώπης, να γκρεμίσουμε αυτό το σάπιο ευρωπαϊκό οικοδόμημα που δεν λογαριάζει τις ζωές των ανθρώπων, αλλά τα άυλα χρηματιστηριακά τους κέρδη.

Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2015

Απροετοίμαστοι

Από φυσικού μου είμαι αισιόδοξος. Γι' αυτό και πιστεύω ότι τελικά δεν θα φτάσουμε σε ρήξη. Που κανένας δεν τη θέλει, άλλωστε. Αν και κανένας ?και ιδιαίτερα εμείς? δεν έκανε το καλύτερο που μπορούσε για να καταλήξει σε ευτυχέστερα αποτελέσματα το προχθεσινό Eurogroup. Δεν γίνεται να αφιερώνουν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης τέσσερις ώρες από τη ζωή τους και να μην καταφέρνουν να συμφωνήσουν στα διαδικαστικά.
Μας καίει και τους καίει το πρόβλημα. Και τα χρονικά όρια είναι πιεστικά. Αρα στην ουσία θα έπρεπε κυρίως να σταθούν και όχι να χάνουν την ώρα τους διαφωνώντας αν πρέπει να παραταθεί το παλιό πρόγραμμα ή να τροποποιηθεί ή να φτιαχτεί καινούργιο. Και πρώτοι εμείς έπρεπε να το κάνουμε. Δεν ήμασταν, όμως, προετοιμασμένοι.
Καλό θα είναι κάποιες ιδιαιτερότητες της επαφής με τους εταίρους να τις αντιληφθούν επιτέλους οι νέοι εκπρόσωποί μας. Δεν είναι φοιτητές για να ακούνε διαλέξεις του καθηγητή Βαρουφάκη και δεν είναι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ για να αρκούνται σε αόριστες και γενικόλογες διαβεβαιώσεις για τα φοβερά και τρομερά που έχουν να γίνουν από την πρώτη αριστερή κυβέρνηση. Τεχνοκράτες είναι οι άνθρωποι, τεχνοκρατική αντιμετώπιση δικαιούνται και αναμένουν.
Το έχω αναφέρει και σε προηγούμενο σημείωμα πως είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση να υποβάλει στους εταίρους μας, την επομένη κιόλας της ορκωμοσίας της, πλήρες και κοστολογημένο σχέδιο αντικατάστασης του Μνημονίου. Και φυσικά είναι ασυγχώρητο που δεν φρόντισε να καλύψει στη συνέχεια την παράλειψή της. Αν πραγματικά πιστεύει ο πρωθυπουργός ότι «η Ευρώπη είναι το σπίτι μας», καλό θα είναι να αποδεικνύουν έμπρακτα τόσο αυτός όσο και οι συνεργάτες του ότι το εννοούν, φροντίζοντας να φέρονται ανάλογα.
Μέχρι στιγμής δεν τα έχουμε πάει καλά. Λειτουργούμε με την ψευδαίσθηση ότι η κατανόηση των εταίρων μας πρέπει να είναι ανεξάντλητη και να καλύπτει όλους τους τομείς των σχέσεών μας. Οσο ταχύτερα αποδεχθεί η κυβέρνηση ότι τα εκλογικά μας αποτελέσματα δεν προκαλούν υποχρεώσεις στους εταίρους μας και ότι όσο συμπαθείς κι αν είναι οι λαοσυνάξεις αφήνουν αδιάφορα τα ξένα Κοινοβούλια, τόσο ομαλότερη και αποδοτικότερη θα είναι η συνεργασία της μαζί τους.

Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015

Το χειρότερο απ' όλα...

Το χειρότερο απ' όλα δεν είναι ότι έχουµε φτάσει εδώ που φτάσαµε, αλλά το ότι αρνούµαστε ακόµα πεισµατικά να συνειδητοποιήσουµε τους λόγους για τους οποίους φτάσαµε ως εδώ.
Εξακολουθούµε να είµαστε τα «εξιλαστήρια θύµατα» µιας διεθνούς συνωµοσίας, κάποιων ξένων κέντρων που επιδιώκουν την εξουθένωση και την ταπείνωσή µας µε κάθε τρόπο.
Η ίδια ακριβώς αυτή νοοτροπία διαπέρασε, από την αρχή ως το τέλος, ολόκληρο το κείµενο των προγραµµατικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης και τις παρεµβάσεις του πρωθυπουργού που πιο πολύ φαινόταν να ηγείται της επόµενης... εξόδου του Μεσολογγίου, παρά µιας χώρας που επιθυµεί, µε τη βοήθεια και των εταίρων της, να εξελιχθεί σε µια κανονική ευρωπαϊκή χώρα.
Δεν εξηγείται αλλιώς το ότι από τις δηλώσεις, αλλά και τις παρεµβάσεις των κυβερνητικών στελεχών, έλειψαν εντελώς οι αναφορές στην ανάπτυξη και στις προϋποθέσεις για να φτάσουµε σ' αυτήν, δηλαδή την αύξηση της παραγωγικότητας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την προσέλκυση επενδύσεων, την υγιή επιχειρηµατικότητα και το άνοιγµα της αγοράς, τη σύνδεση της παιδείας µε την παραγωγική διαδικασία κ.λπ.
Αντίθετα οι όποιες αναφορές στις έννοιες αυτές -όπως και τα εξαγγελθέντα πρώτα µέτρα- ήταν µάλλον απαξιωτικές και πάντως στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που χρειάζεται η χώρα.
Το χειρότερο απ' όλα είναι, ωστόσο, ότι εξακολουθούµε να είµαστε πεισµένοι ότι «µας χρωστάνε, δεν τους χρωστάµε», ότι εξακολουθούµε να ψάχνουµε πως και ποιοι θα µας δώσουν λεφτά και όχι πώς µπορούµε να σταθούµε µόνοι µας όρθιοι, εκσυγχρονίζοντας και κάνοντας πιο αποδοτική τη λειτουργία του κράτους και την παραγωγική µας διαδικασία. Και βέβαια, το χειρότερο απ' όλα για την ελληνική κοινωνία είναι ότι η «αντιµνηµονιακή» ρητορεία της προηγούµενης περιόδου -που τώρα πια έγινε κυβερνώσα- τείνει να διαµορφώσει µια νέα εθνικολαϊκίστικη δυναµική, µια νέα επικίνδυνη για τη χώρα ιδεολογική επικυριαρχία.
Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν συγκροτήθηκε απλά για λόγους κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Ηταν το αποτέλεσµα µιας προαναγγελθείσας ιδεολογικοπολιτικής συµπόρευσης.
Απόδειξη ότι το µέχρι πρότινος... αστέρι των ΑΝΕΛ σάρωσε και στο ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ!
Το χειρότερο απ' όλα όµως για τη χώρα είναι ότι µια νεοεκλεγµένη κυβέρνηση, µε σηµαντική µάλιστα λαϊκή αποδοχή και στήριξη, φαίνεται να καταναλώνει το πολύτιµο κεφάλαιό της σε πατριωτικές κορόνες ρήξης και περιθωριακά ιδεολογήµατα.
Οι παρεµβάσεις πολλών υπουργών µου θύµιζαν συχνά τις µέρες εκείνες που -κλεισµένοι στον Περισσό και τις ιδεολογικές µας εµµονές- περιµέναµε καρτερικά να σαπίσει ο καπιταλισµός. Μέχρι που έπεσε το τείχος και διαλυθήκαµε ησύχως...

Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2015

Αλλαγή ή εξαπάτηση;

Αλλαγή ή εξαπάτηση; Πριν από τις εκλογές ο λαός δήλωνε τη φιλοευρωπαϊκή του προτίμηση, την οποία επιβεβαίωναν ο κ. Τσίπρας και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σε κάθε ευκαιρία. Με τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης δικαιολογείται η υποψία υφαρπαγής της ψήφου του λαού, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποδυθεί σε διαγωνισμό πράξεων και δηλώσεων απορριπτικών προς καθετί το φιλοευρωπαϊκό.
Πολύ δύσκολα θα πείσει ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον ότι θα ακολουθήσει φιλοευρωπαϊκή φιλοδυτική πολιτική. Ηταν η δήλωση Γιούνκερ «Η Ελλάδα πρέπει να σεβαστεί την Ευρώπη», η «φρίκη» από τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου και η εσπευσμένη άφιξή του, όπως και του προέδρου του Eurogroup στην Αθήνα. «Οι Ελληνες δεν ψήφισαν τον κ. Τσίπρα για να μποϊκοτάρει τις κυρώσεις», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ψήφισε, όμως, ο οπαδός του ΣΥΡΙΖΑ για τον αρχηγό των ΑΝΕΛ επικεφαλής του Πενταγώνου; Είχαμε υποψία ότι θα αλλάζαμε «στρατόπεδο» σε μια γεωπολιτική σύγκρουση που μας ξεπερνά; Είχαμε υποψιαστεί ότι ο διακηρυγμένος κρατιστής και «αντιευρωπαϊστής» θα ανελάμβανε την «Παραγωγική Ανασυγκρότηση» του τόπου; Υπήρχε έστω και ένδειξη ότι θα μας προκύψει υπουργός Εξωτερικών ο κ. Κοτζιάς ή υπουργός Αμυνας ο κ. Καμμένος και ότι η καλύτερη μέθοδος να προωθήσουμε τα συμφέροντα της Ελλάδας την ημέρα του κρίσιμου Eurogroup είναι να έχουμε τον κ. Κοτζιά στη Ρωσία και τον κ. Λαφαζάνη στην Κίνα; Η Ελλάδα φαίνεται να αποκηρύσσει το ευρωπαϊκό της μέλλον. Στην Ευρώπη δεν υπάρχουν χώρες με μόνο κρατικές τράπεζες ή χωρίς ιδιωτικά πανεπιστήμια. Στους διαγωνισμούς για τα μεγάλα έργα μετείχαν και μετέχουν μεγάλες εταιρείες από χώρες που δεν θα ανεχθούν βίαιες αλλαγές στους όρους του «παιχνιδιού», όπως φάνηκε άμεσα από την αντίδραση της Cosco και της κινεζικής κυβέρνησης.
Η κατηγορία για υφαρπαγή της ψήφου είναι βαριά. Ας μην ξεχνούμε, όμως, ότι ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν και πολίτες που πίστεψαν τις διακηρύξεις του για προσήλωση στο ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας. Υπήρχαν πολλοί θυμωμένοι με τη συγκυβέρνηση, όχι γιατί ήταν «δεξιά», αλλά γιατί ήταν ανίκανη και δειλή. Τέλος, κάποιοι «έδωσαν» στον ΣΥΡΙΖΑ μια ευκαιρία για να απομακρύνουν την πολιτική αβεβαιότητα.
Ολα αυτά σεβαστά. Πώς όμως θα αντέξει η χώρα με αυτό το προσωπικό δεν μπορώ να φανταστώ. Οι δύο αυτές εβδομάδες θα μείνουν ιστορικές. Ποιοι θα κληθούν να γράψουν την Ιστορία δεν είναι σαφές. Ας είμαστε όλοι έτοιμοι.

Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2015

Σε κάθε περίπτωση, η χώρα κινείται στο χείλος του γκρεμού

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο μόνος που μιλάει λίγο διαφορετική γλώσσα, παρά τις αντιφάσεις του, φαίνεται πως είναι ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης. Ο υπουργός, όμως, δεν λέει συγκεκριμένα πράγματα για το πώς θα επέλθει ένας συμβιβασμός, αλλά φλυαρεί με ιατρικούς όρους και παίζει με ποσοστά για το «καλό» και το «κακό» Μνημόνιο προκαλώντας νευρική κρίση εντός και εκτός Ελλάδος, όταν αφήνει να εννοηθεί ότι θα το κάνει «Κούγκι».
Τα μηνύματα από την Ευρώπη δεν εμπνέουν καμιά αισιοδοξία, καθώς παρά τις μεσολαβητικές προσπάθειες της Επιτροπής και του κ. Ζ.-Κ. Γιούνκερ η απόσταση που χωρίζει την κυβέρνηση από τους ισχυρούς της Ευρώπης αλλά και το ΔΝΤ είναι μεγάλη. Ακόμη και στο ενδεχόμενο πλήρους παγώματος όλων των εξαγγελιών της κυβέρνησης -αν και δεν το λέει κανένας μέχρι σήμερα-, οι εκπρόσωποι των δανειστών διαμηνύουν ότι δεν αρκεί ως κίνηση, καθώς απαιτούν πλήρη συμμόρφωση με τους όρους του προγράμματος που είναι ακόμη σε ισχύ. Το αν την υστάτη ώρα και μετά τις συζητήσεις στο Eurogroup της Τετάρτης και τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης υπάρξει αλλαγή γραμμής από την Αθήνα ουδείς μπορεί να το ρισκάρει.
Σε κάθε περίπτωση, η χώρα κινείται στο χείλος του γκρεμού και μάλιστα ενίοτε κάνει και φιγούρες επίδειξης μιας άνεσης που δεν υπάρχει και προκαλεί τρόμο στους λογικά σκεπτόμενους. Ασφαλώς και υπάρχει ταυτοχρόνως ένας ακατανόητος ενθουσιασμός για τα... ηρωικά «όχι» και άλλες μπαρούφες που δεν αξίζουν σοβαρό σχολιασμό. Το ζητούμενο είναι πλέον αν εντός του ασφυκτικού χρονικού ορίζοντα των ολίγων ημερών θα υπάρξει μια στροφή στον ρεαλισμό ή αν θα συνεχίσουμε ακάθεκτοι την προετοιμασία για τον χορό του Ζαλόγγου.

Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Για εμάς η αποτυχία είναι καταστροφή, για τους άλλους είναι θέμα γοήτρου.

Μπροστά σε αυτό το εμπόδιο, η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να επινοεί έναν δικό της κόσμο, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η αιχμή του δόρατος της λαϊκής δυσαρέσκειας εναντίον της φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής της Ε.Ε., της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Δίνεται, δηλαδή, η εντύπωση ότι και αν δεν τα βρει η Αθήνα με τους εταίρους στις αίθουσες των Βρυξελλών, θα κερδίσει συμπάθεια στους δρόμους άλλων χωρών. Αντιμέτωπη με την πραγματική αδυναμία της, η ελληνική κυβέρνηση πλάθει μια εικόνα όπου ηγείται μιας πανευρωπαϊκής επανάστασης. Με άλλα λόγια, πιστεύει ότι υπάρχουν αρκετοί άλλοι που της δίνουν δίκιο, ώστε να δικαιολογείται η πορεία που έχει επιλέξει.

Ο κίνδυνος είναι διττός: αφενός, τα αισθήματα των πολιτών θα εναλλάσσονται μεταξύ αδυναμίας (λόγω οικονομικής δυσχέρειας) και παντοδυναμίας (επειδή «έχουμε μαζί μας τους λαούς της Ευρώπης»)· αφετέρου, οι εταίροι έχουν τον δικό τους κόσμο και απαιτούν να παίξουμε με τους δικούς τους κανόνες (κανόνες τους οποίους δεχόμασταν ανέκαθεν). Μπροστά στην ελληνική τάση για αυτοσχεδιασμούς και την αέναη αναζήτηση ευθυνών κάποιων άλλων, οι εταίροι προτάσσουν κανόνες και δομές –σε βαθμό που αναιρεί και τη δική τους ευθύνη για την έως τώρα πορεία της Ελλάδας. Με άλλα λόγια, όλοι έχουν έτοιμη τη δικαιολογία για την αποτυχία: «οι άλλοι φταίνε».

Στο πεδίο της αντιπαράθεσης, όμως, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, όσο και αν εμείς οι Ελληνες πιστεύουμε ότι μόνο εμείς έχουμε δίκιο, δεν είμαστε σε δυνατή θέση για οποιαδήποτε σύγκρουση. Οι συμμαχίες μας είναι αδύναμες ή προϊόντα υπέρμετρων ελπίδων και φιλοδοξιών, ενώ οι ανάγκες μας για χρήμα και χρόνο είναι πραγματικές και επιτακτικές. Οι εταίροι, από την άλλη, κρατούν όλους τους θεσμούς και μηχανισμούς και ελέγχουν τα χρήματα. Οι παίκτες και τα πιόνια δεν είναι ίσα. Για εμάς η αποτυχία είναι καταστροφή, για τους άλλους είναι θέμα γοήτρου.

Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2015

Οχι «Γιάνης»... «Γιανάκης»;

Δεν θα με κατηγορήσετε αν ένας αέρας καχυποψίας με διαπερνά κάθε φορά που ακούω λέξεις. Λόγια, ονόματα, όρους.
Δεν έχουμε περάσει και λίγα. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου στη χώρα μας, οι πολιτικοί βαφτίζουν ψάρι το κρέας, αλλάζουν λίγο την κορνίζα, γυρίζουν το παλτό μέσα έξω, αλλά το φαγητό, το κάδρο, το ύφασμα μένουν ακριβώς τα ίδια - και με ίδια ελαττώματα.
Θυμάμαι τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου να επιμένει ότι δεν έκανε ανασχηματισμό, έκανε «αναδόμηση». Και όλοι καμώνονταν ότι ήταν κάτι το «διαφορετικό». Θυμάμαι τις «ριζικές αλλαγές» στην παιδεία, την πάταξη της γραφειοκρατίας, την «αλλαγή», την «επανίδρυση του κράτους», την πρόσφατη «ελπίδα» που...»έρχεται». Θυμάμαι την «πάταξη της φοροδιαφυγής», το «αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη», τη «λιτότητα» και τα «σφιχτά ζωνάρια» και τον «λιτό βίο». Ιδιο πράγμα, άλλα γράμματα. Με όσα «νι» και να τη γράψεις, η παροιμία δεν αλλάζει: «Οχι Γιάννης, Γιαννάκης», έλεγαν οι παλιοί.
Ψάχνουν, λέει, τώρα ποιους όρους θα χρησιμοποιήσουν για να μη... φοβηθούν, λέει, οι αγορές. Και, ω του θαύματος, μόλις προτείνεται ένας όρος μη αποπληρωμής των συμφωνηθέντων που δεν είναι η λέξη «διαγραφή» ή «κούρεμα», αλλά σημαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα, οι αγορές γουργουρίζουν σαν νεογέννητα γατάκια. Μα τόσο βλαμμένες είναι οι αγορές και ξεγελιούνται με λεξούλες και κόλπα που θα δεν θα κορόιδευαν ούτε ένα αθώο νήπιο; Κρίμα - και τις είχα για σατανικές.
Ποτέ δεν αμφέβαλα για τον πλούτο της γλώσσας μας. Δυστυχώς δεν είναι λεκτική πενία αυτό από το οποίο πάσχουμε, αλλά κανονική, απελπιστική, απεγνωσμένη φτώχεια. Και χρεωμένη φτώχεια, το χειρότερο είδος. Κρατώ την αναπνοή μου και περιμένω να κληρώσουν νέες πράξεις, νέοι προσανατολισμοί. Τις λέξεις μόνες τους, όσο και να ανανεώνονται από κάθε αποτέλεσμα τις κάλπης, κοντεύω να τις σιχαθώ. Με συγχωρείτε. Δεν είναι από κακοψυχιά. Είναι να που δεν έχουμε περάσει και λίγες ταλαιπώριες. Και εμείς, και οι... λέξεις, που φταίνε λιγότερο...

Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου 2015

H Eλληνική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει το υπάρχον πρόγραμμα.

Η αντίληψη της γερμανικής κυβέρνησης είναι ότι οι Ελληνες είναι υπεύθυνοι για τα οικονομικά προβλήματα που τους οδήγησαν να ζητήσουν τη βοήθεια των εταίρων τους το 2010 και παραμένουν υπεύθυνοι για την αποτυχία να ανακάμψει η χώρα, λόγω της ανικανότητας των Ελλήνων πολιτικών να εκτελέσουν το πρόγραμμα και να πατάξουν τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά. «Οι αιτίες για τον δύσκολο δρόμο που η Ελλάδα πρέπει να διανύσει βρίσκονται στην Ελλάδα και όχι στη Γερμανία», είπε ο Σόιμπλε. Επανέλαβε ότι η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί εντός των θεσμών και του υπάρχοντος προγράμματος. «Αυτό που είναι σημαντικό αυτή τη στιγμή είναι η πρόσβαση στις αγορές», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι το πρόβλημα το έχουν οι Ελληνες, όχι οι Γερμανοί. Και ότι επείγει η λύση.

Αυτή ήταν και η ουσία της χθεσινής συνάντησης. Ο κ. Βαρουφάκης επιχειρηματολόγησε με πάθος για την ανάγκη μιας συμφωνίας «γέφυρας» ώστε να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα έως τον Μάιο. Τότε, είπε, η Αθήνα θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα που θα διαφέρει από το σημερινό, το οποίο η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί τελειωμένο. Αλλά όσο η ελληνική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει το υπάρχον πρόγραμμα, οι εταίροι και δανειστές δεν προτίθενται να βοηθήσουν. Αυτό άκουσαν σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τις τελευταίες μέρες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο κ. Βαρουφάκης. Αυτό υπογράμμισε η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μη δέχεται πλέον ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα για τη χρηματοδότηση ελληνικών τραπεζών. Η απαίτηση για γενναίο «κούρεμα» του χρέους, για τέλος του προγράμματος και άλλες προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ αντικαθίστανται (τουλάχιστον στην παρούσα φάση) από το αίτημα για μια χρηματοδοτική «γέφυρα» και από μια πρόταση για ανταλλαγή χρέους με ομόλογα. Η Αθήνα έχει κάνει κάποιες κινήσεις από τις αρχικές θέσεις της· αναμένουμε τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού για να αποσαφηνιστεί η ουσία τους. Από την άλλη, οι εταίροι δείχνουν ότι δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη σε όσα προτείνουν οι κ. Τσίπρας και Βαρουφάκης, επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις συμφωνίες. Οι εταίροι θα έπειθαν τους Ελληνες περισσότερο, όμως, εάν παραδέχονταν ότι δέσμευσαν τις προηγούμενες κυβερνήσεις υπό την πίεση του τέλους της χρηματοδότησης. Οι Ελληνες αναγκάστηκαν να δείξουν εμπιστοσύνη στο πρόγραμμα της τρόικας – ήταν η μόνη τους επιλογή. Πλήρωσαν αυτήν την εμπιστοσύνη και τώρα ίσως πληρώσουν την έλλειψη εμπιστοσύνης των εταίρων που δεν πείθονται από τη νέα κυβέρνηση.

Στα ερείπια της εμπιστοσύνης πρέπει να χτιστεί μια «γέφυρα» μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων της.

Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2015

Ο κίνδυνος του ατυχήματος


Την εικόνα δύο αυτοκινήτων που τρέχουν το ένα πάνω στο άλλο με υπερβολική ταχύτητα και οι οδηγοί τους ελπίζουν ότι ο άλλος θα είναι εκείνος που θα κάνει τον ελιγμό την τελευταία στιγμή προκειμένου να αποφευχθεί η μετωπική σύγκρουση, θυμίζει εν πολλοίς η σχέση της νέας ελληνικής κυβέρνησης με τη Γερμανία. Ο Αλ. Τσίπρας, από την πρώτη στιγμή έθεσε μαξιμαλιστικές απαιτήσεις και το Βερολίνο απάντησε χθες με το γνωστό σημείωμα που αποκάλυψε το Reuters, για την ανάγκη άμεσης τήρησης όλων των δεσμεύσεων και «ταφή» των προεκλογικών υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ.
Εν ολίγοις όλοι τα ζητούν όλα και τα ζητούν τώρα! Αν και οι δύο πλευρές επιμείνουν σε αυτή τη θέση, η μετωπική θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί την 28η Φεβρουάριου, οπότε και λήγει η παράταση που είχε πάρει η κυβέρνηση Σαμαρά προκειμένου να ξεκινήσει τη διαδικασία ανάδειξης Προέδρου Δημοκρατίας και να κάνει τις εθνικές εκλογές.
Το ερώτημα είναι το εάν θα στρίψει κάποιος εκ των δύο... οδηγών και το ποιος θα είναι αυτός. Εάν πρόκειται για μπλόφα, τότε ο κίνδυνος του ατυχήματος είναι υπαρκτός. Εάν όχι, τότε η κατάσταση είναι ακόμη πιο σοβαρή καθώς η μετωπική δεν θα αποφευχθεί με τις γνωστές συνέπειες για την ελληνική οικονομία καταρχήν και εν συνεχεία για την Ευρωζώνη. Ο Αλ. Τσίπρας, ως ο δανειζόμενος και ως ο έχων το πιο άμεσο πρόβλημα, θα πρέπει άμεσα να πάρει τις οριστικές του αποφάσεις. Εάν θα επιμείνει δηλαδή σε μια λογική σύγκρουσης ή θα ξεκινήσει μια σκληρή διαπραγμάτευση, επιδιώκοντας να πετύχει όσα περισσότερα μπορεί.
Το στίγμα των προθέσεών του θα το μάθουμε όλοι κατά τη διάρκεια των ομιλιών του στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης που ξεκινούν το Σάββατο. Εκεί θα φανεί εάν επιθυμεί να στείλει κάποιο μήνυμα συμβιβασμού στους εταίρους της χώρας, προετοιμάζοντας ταυτόχρονα την κοινοβουλευτική του ομάδα για μια στροφή στον ρεαλισμό ή θα επιμείνει στη «σκληρή» και αταλάντευτη γραμμή. Να σημειωθεί ότι δύο 24ωρα μετά το τέλος της συζήτησης στη Βουλή ακολουθεί το Εurogroup και την επομένη η σύνοδος κορυφής της ΕΕ.

Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Οι δυσκολίες είναι μπροστά


Η παράσταση δεν τελειώνει αν δεν τραγουδήσει η χοντρή κυρία, μας είχε υπενθυμίσει πριν από καιρό η Κριστίν Λαγκάρντ. Κι όσο δεν έχει τοποθετηθεί η κ. Μέρκελ, κάθε πληροφορία για το τι πρόκειται να συμβεί πρέπει να αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη. Με αυτό το δεδομένο ωστόσο φαίνεται ότι τα τελευταία 24ωρα πήγαμε από τον παράδεισο στην κόλαση για να επιστρέψουμε στη γη. Χρειάστηκε η πυροσβεστική παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού, μετά το σόου του υπουργού των Οικονομικών με τον κ. Ντάισελμπλουμ, για να αποφευχθεί μια ανοικτή κρίση.
Και μαζί καθησυχαστικές δηλώσεις για την εμπιστοσύνη που έχουμε στους Γερμανούς, για το πόσο αντιευρωπαϊκή είναι η διάκριση Βορρά-Νότου και φυσικά να αξιοποιηθεί η βοήθεια του «Ολαντρέου». Αυτά όμως είναι παρονυχίδες. Επί της ουσίας: Πρώτον, η κυβέρνηση ελπίζει βάσιμα ότι θα πάρει την «τεχνική παράταση» του προγράμματος που μας είχε προτείνει η Ενωση από τον Δεκέμβριο, ώστε να προετοιμάσει τις προτάσεις της. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στο διάστημα αυτό η Ευρωπαϊκή Τράπεζα θα παρέχει ρευστότητα. Δεύτερον, υπάρχει ένα θετικό κλίμα για την προοπτική ελάφρυνσης του χρέους με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις και τήρηση των δεσμεύσεων της χώρας. Αυτό περιλαμβανόταν στις συμφωνίες της προηγούμενης κυβέρνησης, έχει σημασία ωστόσο ότι επιβεβαιώνεται από όλες σχεδόν τις πλευρές. Στον αντίποδα υπάρχουν μια σειρά από αγκάθια. Το πρώτο είναι το ζήτημα του κουρέματος του χρέους, που αποκλείεται από όλους. Αν η κυβέρνηση επιμείνει, θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Φαίνεται ωστόσο ότι η ιδέα έχει εγκαταλειφθεί από το Μαξίμου, παρότι ακόμα δεν ομολογείται ανοιχτά.
Αγκάθι δεύτερο η αξιολόγηση από την τρόικα και η δόση των 7 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν τη θέλει και κατά συνέπεια δεν έχει λόγο να δεχθεί και την τρόικα. Εδώ τα πράγματα όμως είναι πιο σύνθετα. Η κυβέρνηση θέλει να παρουσιάσει μια αντιπρόταση για τα ελλείμματα, την ελάφρυνση του χρέους και τις μεταρρυθμίσεις με στόχο τη φοροδιαφυγή. Ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, μοιάζει να αποδέχονται μια τέτοια προσέγγιση. Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον κ. Τσίπρα, ωστόσο, να πείσει ότι μπορεί να αυξήσει τις κοινωνικές δαπάνες, χωρίς πρόσθετα φορολογικά μέτρα και χωρίς έκρηξη του ελλείμματος. Πολύ περισσότερο, όταν στις μεταρρυθμίσεις η Ευρώπη επιμένει για αλλαγές στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση όσων υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η Ευρώπη με άλλα λόγια ενδεχομένως να διευκολύνει επί της διαδικασίας τον ΣΥΡΙΖΑ - κι αυτό ειναι ήδη σημαντικό ώστε να ενθαρρυνθεί η στροφή προς τον ρεαλισμό. Επί της ουσίας ωστόσο οι δυσκολίες είναι μπροστά μας. Πολύ περισσότερο αν στο διάστημα που θα μεσολαβήσει η οικονομία επιστρέψει στην ύφεση, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας.

Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015

Τι είχαμε, τι ζητάμε, τι θα πάρουμε, σε ποια κατάσταση θα βρεθούμε.

Οταν έχεις να κάνεις με διαδικασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, καλό είναι να μη βιάζεσαι. Αν δεν έχεις όλα τα δεδομένα, δεν ξέρεις πού το πάει ο ένας ή ο άλλος, δεν γίνεται να καταλήξεις σε στοιχειωδώς σοβαρά συμπεράσματα.
Την Παρασκευή μιλούσαμε για ρήξη. Την Κυριακή το βράδυ για θεαματική βελτίωση του κλίματος. Ηταν βλέπετε και η δήλωση του Ομπάμα. Που όμως την έχουμε ξανακούσει. Και όταν αναζητούσε στηρίγματα ο ΓΑΠ, αλλά κι όταν τα χρειαζόταν ο Σαμαράς. Αλλά εκείνο που μετράει είναι πρώτα και πάνω απ' όλα τι λέει αυτός που θα βάλει το χέρι στην τσέπη κι όχι αυτός που απλώς συμπαραστέκεται, συμβουλεύει ή υποδεικνύει. Πάντα έτσι γινόταν και πάντα έτσι θα γίνεται.
Ψυχραιμία, λοιπόν. Γιατί το παιχνίδι μόλις τώρα άρχισε και γιατί ακόμη είμαστε στις αψιμαχίες. Ξέρουμε τι ζητάμε (κούρεμα χρέους, κατάργηση τρόικας, ακύρωση μνημονίου) αλλά δεν ξέρουμε καν τι αντιπροτείνουμε έναντι όλων αυτών. Κάτι ακούγεται για «τολμηρές» μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν υπάρχουν, θα σχεδιαστούν και θ' ανακοινωθούν εν καιρώ. Και δεν ξέρω αν και πόσο ριζοσπαστικές θα είναι ώστε να κριθεί ότι υποκαθιστούν τα όσα θα μας παραχωρήσουν.
Και φυσικά το μόνο που θα μετρήσει θα είναι ο τελικός απολογισμός. Τι είχαμε, τι ζητάμε, τι θα πάρουμε, σε ποια κατάσταση θα βρεθούμε. Κι όταν ο κύκλος της διαπραγμάτευσης κλείσει, θα κάνουμε τη σούμα και θα δούμε πού θα μας έχει βγάλει. Αν θα είμαστε κερδισμένοι ή χαμένοι. Αν οι προσπάθειες της κυβέρνησης θα έχουν αποδώσει ή αν θ' αποδειχθούν φιάσκο. Αν θα έχουν ανοίξει τον δρόμο για μια Ελλάδα με καλύτερες προοπτικές από τις σημερινές, που θα προσβλέπει σ' ένα καλύτερο μέλλον και δεν θα ονειρεύεται την επιστροφή σ' ένα φαύλο παρελθόν.

Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2015

Κάπου εδώ τελειώνουν τα αστεία.

 Ακόμη και αν δεν χρειασθεί να υλοποιηθούν οι εξαγγελίες και οι υποσχέσεις, μόνον οι υφιστάμενες τρέχουσες ανάγκες της χώρας δεν βγαίνουν με τα πενιχρά έσοδα του Δημοσίου, τα οποία, λόγω και του γενικότερου χαβαλέ, έχουν πλήρως καταρρεύσει. Οι πολιτικοί ελιγμοί ενδεχομένως να ικανοποιούν ακόμη τα αισθήματα χαράς και απόλαυσης των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν το πιστεύουν ότι βρίσκονται στην εξουσία αλλά τώρα είναι κυβέρνηση και αυτοί θα χρειασθεί να απολογηθούν για ό,τι συμβαίνει εφεξής.
Συνεπώς, αν οι προθέσεις τους είναι αυτές που διατυπώθηκαν στις πρόσφατες συναντήσεις με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους που βρέθηκαν στην Αθήνα τότε ο... γκρεμός πλησιάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς το μέρος μας. Συνομιλητές των δύο παραγόντων της Ευρώπης μετέφεραν ένα κλίμα τρόμου για όσα άκουσαν στην Αθήνα και θεωρούσαν ότι δεν μπορεί να είναι αλήθεια όλα αυτά! Ο Μ. Σουλτς μάλιστα, που είναι ο πιο «καλός» της υπόθεσης, είπε και δημοσίως ορισμένα πράγματα για να ταρακουνήσει όσους επιμένουν να ζουν με ψευδαισθήσεις.
Κάπου εδώ τελειώνουν τα αστεία και τίθενται στην πράξη με τον πλέον σκληρό τρόπο τα πραγματικά διλήμματα για το μέλλον της χώρας, διότι οι θεωρητικές προσεγγίσεις έχουν γούστο αλλά δεν κάνουν ζημιά. Αντιθέτως, αν η χώρα δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, τότε είναι που αρχίζει το δράμα και είθε ο Θεός της Ελλάδος να βάλει το... χέρι του.

Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Κακό προαίσθημα

Κακό προαίσθημα
Θέλουν να δώσουν το μήνυμα ότι το κοστούμι και η γραβάτα δεν είναι η κατάλληλη ενδυμασία για τη σκληρή δουλειά που πρόκειται να κάνουν. Δηλαδή, προσήλθαν στην ορκωμοσία με τα ρούχα της δουλειάς. Η αίσθηση που άφησαν κατά τη συγκέντρωσή τους έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, όπου χαλαρά μεταξύ τους και κατά ομάδες ασπάζονταν ο ένας τον άλλον σαν να είχαν καιρό να ειδωθούν, ήταν παρόμοια με την ψυχολογία εκδρομέων που συναντιούνται σε έναν προκαθορισμένο χώρο και τους περιμένει ένα κρουαζιερόπλοιο ή ένα πούλμαν για να τους πάει εκδρομή.
Μακάρι να έχουν δικαιολογημένα την αυτοπεποίθηση και τη γαλήνη που αφήνει η βεβαιότητα ότι κατέχουν το αντικείμενο και ότι όλα είναι εύκολα να εκπληρωθούν σύμφωνα με τις προεκλογικές εξαγγελίες. Οπότε, γιατί να έχουν άγχος; Το άγχος πρέπει να το έχουμε εμείς, όταν τους βλέπουμε χωρίς άγχος και δημιουργείται σε κάποιους από μας το κακό προαίσθημα ότι οι νέοι κυβερνήτες είναι εκτός τόπου και χρόνου και η ευδαιμονία στο ύφος θυμίζει το ποίημα του Σεφέρη που καταλήγει με τους στίχους «Ανίδεοι και χορτάτοι». Πέρα από το προαίσθημα του καθενός που υπόκειται στην παραφυσική λειτουργία αν επαληθευτεί ή όχι, αυτό που είναι χειροπιαστά ανησυχητικό και νομοτελειακά αναμενόμενο είναι τα κακά ξεμπερδέματα που θα έχουν μεταξύ τους ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.
Ηταν μια κάποια λύση η συμμαχία των πεινασμένων για εξουσία, αλλά γρήγορα θα γίνει κατανοητό ότι δεν είναι καλή η συμμαχία της μπαρούτης με τη φωτιά και αν ανταμώσουν, θα φτιάξουν ένα Κούγκι ή ένα Αρκάδι εν καιρώ ειρήνης. Πέρα από όλα αυτά, έχουμε και τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Και εδώ υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι η υπεραισιοδοξία της νέας κυβέρνησης για την ευτυχή κατάληξη των διαπραγματεύσεων (ότι δηλαδή θα πάρουμε μόνον, χωρίς να δώσουμε) δεν στηρίζεται σε αξιόπιστα στοιχεία και είναι έξω από την προαιώνια εμπειρία του ανθρώπου ότι ποτέ ο οφειλέτης δεν είναι ισχυρότερος από τον δανειστή και τίποτα δεν παίρνεις, αν δεν προσφέρεις αντάλλαγμα. Μακάρι ο κύριος Τσίπρας να διαψεύσει την παγκόσμια Ιστορία.