Κυριακή 29 Ιουλίου 2012

Ολοι το ήξεραν. Κι εμείς το ξέραμε. Αλλά δεν είχαμε άλλο πρόγραμμα να προτείνουμε.

Ισως να φταίει που το κυρίαρχο δόγμα του κόσμου, στα προηγούμενα τριάντα χρόνια, κλονίστηκε από τον σεισμό της κρίσης, αλλά δεν έπεσε. Η ιδέα πως η εκδήλωση αλληλεγγύης εντός ευρωζώνης εμπεριέχει «ηθικό κίνδυνο», η ιδέα πως η Ελλάδα έπρεπε να «τιμωρηθεί» προτού «σωθεί», η ιδέα πως η εφαρμογή προγραμμάτων αυστηρής λιτότητας, που συρρικνώνουν τις οικονομίες, τις καθιστούν πιο αξιόχρεες και θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη των αγορών. Ή η ιδέα πως η Ελλάδα θα ισοσκελίσει το ισοζύγιο πληρωμών της και θα γίνει ανταγωνιστικότερη, επιβάλλοντας βίαιη συρρίκνωση εισοδημάτων και καταναλωτική ασφυξία - όλες είναι ιδέες τόσο σοφές όσο η ιατρική του Μεσαίωνα, με τις βδέλλες και τις αφαιμάξεις, αλλά είναι επίσης ιδέες με συγκεκριμένο θεωρητικό πρόσημο.
Ή ίσως να φταίει που ο κόσμος δεν βρήκε ακόμη πυξίδα για να βγει από τις αχαρτογράφητες φουρτουνιασμένες θάλασσες που τον βρέχουν.

Για την ευρωζώνη είναι ολοφάνερο. Τρία χρόνια τώρα σέρνει τα πόδια της, κάθε της βήμα έρχεται πολύ αργά και αποδεικνύεται μισό, κάθε της απόφαση αναγγέλλεται σωτήρια κι έπειτα αμφισβητείται από την (υστερόβουλη) γερμανική αμφιθυμία. Μα για εμάς, για την Ελλάδα, η έλλειψη πυξίδας είναι ακόμη πιο οδυνηρά φανερή.
«Το ΔΝΤ ήξερε από την αρχή ότι το ελληνικό πρόγραμμα δεν βγαίνει» - δήλωσε πρόσφατα ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης. Ολοι το ήξεραν. Κι εμείς το ξέραμε. Αλλά δεν είχαμε άλλο πρόγραμμα να προτείνουμε. Δεν ήταν μόνον η διαπραγματευτική δύναμη που μας έλειπε. Ηταν ένα σχέδιο, ένα συγκροτημένο και ρεαλιστικό εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης για να προτείνουμε. Ελειπε το καλοκαίρι του 2007. Κι ακόμη - παρ' όλα αυτά - εξακολουθεί να λείπει.