Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013

Το ηθικό προνόμιο δεν κατακτάται, ούτε διατηρείται με ξύλινες ευχές.

Η μείωση του εισοδήματος και η ψηλή ανεργία δεν οδηγούν πάντοτε σε κοινωνικές εκρήξεις, κατά την ίδια ανάλυση. Χρειάζονται και άλλοι καρκινικοί όγκοι. Και άλλα αίτια. Με πρώτο την εισοδηματική ανισότητα. Και άλλα αίτια. Με ξεχωριστό την απώλεια της εμπιστοσύνης σε κυβερνήσεις και θεσμούς. Οταν, δηλαδή, η Δημοκρατία βυθίζεται σε μια διαρκή κρίση. Κυρίως ηθική. 

Αν έτσι τα βλέπουν ξένοι αναλυτές, εμείς βιώνουμε την πιο ονειδιστική καθημερινή καταιγίδα απαξίωσης θεσμών και προσώπων. Από το μεγαλύτερο, όλων των εποχών, σκάνδαλο διαφθοράς στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς μέχρι τον τελευταίο διοικητή νοσηλευτικού ιδρύματος, που ήθελε, και αυτός, το δικό του μερτικό. Από τα θηριώδη ποσά εφάπαξ και αποζημιώσεων συνδικαλιστή με μετακινούμενη πολιτική βάση έως τον ψιλικατζή πρώην υπουργό Μεταφορών που διέπραξε βαρύτατα εγκλήματα για τη λεία των 600 ευρώ. Από τα πλήγματα πυρηνικής ισχύος στις βάσεις και στους πυλώνες του ασφαλιστικού συστήματος μέχρι τη χαίνουσα βία και ανομία στην Παιδεία. 

Συμπεριφερόμαστε ως εάν η Δημοκρατία και οι θεσμοί της είναι αυτονόητοι. Κάπως δικαιολογημένα. Κοντεύουμε να μαζέψουμε 40 χρόνια αδιάκοπου κοινοβουλευτικού βίου. Και περίπου ικανοποιητικής προστασίας θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων. Ούτε η Δημοκρατία, ούτε οι θεσμοί της είναι αυτονόητοι. Ειδικά όταν η Δημοκρατία και η πολιτική τάξη που την υπηρετεί απολέσουν το πολύτιμο προνόμιο ηθικής υπεροχής έναντι όλων των άλλων συστημάτων και των ηγετικών ομάδων που στρατεύονται στην κατάκτηση και διατήρηση της πολιτικής εξουσίας. 

Αυτό, όμως, το ηθικό προνόμιο δεν κατακτάται, ούτε διατηρείται με ξύλινες ευχές, με αόριστους αφορισμούς και τεχνητές ρήξεις και πολώσεις. Οι μεγάλες ιστορικές αλλαγές είχαν πνευματικό και ιδεολογικό περιεχόμενο. Οραματικές ηγεσίες, που δεν περιχαρακώθηκαν σε ομάδες προσώπων. Σχέδιο και προγραμματικό λόγο. Με πλούσιες αρχές, καθαρούς κανόνες και αυθεντικά ιδανικά.