Τα τελευταία χρόνια το όνειρο ονομάζεται Κατάρ.

Τα τελευταία χρόνια το όνειρο ονομάζεται Κατάρ. Πρωθυπουργοί φεύγουν, πρωθυπουργοί έρχονται (Καραμανλής, Παπανδρέου Σαμαράς), αλλά το ταξίδι στο εμιράτο παραμένει προσκυνηματικός στόχος, σαν ταξίδι στα Ιεροσόλυμα και στη Μέκκα ταυτόχρονα. Κάποια στιγμή πήγε να μπει σφήνα το Ντουμπάι, όταν ο κ. Σπηλιωτόπουλος, ως υπουργός Τουρισμού, ανακάλυψε εκεί «ποιοτικούς τουρίστες από την κατηγορία της δημιουργικής κοινωνικοοικονομικής τάξης», τα πράγματα όμως επέστρεψαν στην καταρινή τους κοίτη. Ετσι, κάθε κυβέρνηση κρίνει απαραίτητο ένα «επενδυτικό ταξίδι» στο Κατάρ. Σαν τάμα.

Αν έλειπε τουλάχιστον η τόση σιγουριά ότι να, θα βρεθούν επιτέλους, με τον κ. Σαμαρά, οι γενναιόδωροι και καλοκάγαθοι επενδυτές που ωστόσο βρέθηκαν και με τον κ. Καραμανλή και με τον κ. Παπανδρέου αλλά χάθηκαν στου δρόμου τα μισά... Αν έλειπαν οι μεγαλοστομίες για «νέες πύλες προς την ανάπτυξη» και «νέους δρόμους προς τις μεγάλες αγορές»... Αν έλειπαν οι επιχρυσωμένες διαβεβαιώσεις για «δίκτυα αγωγών» και «κόμβους μεταφορών»... Αλλ’ αν έλειπαν όλα τούτα, ποια παραμυθένια ατμόσφαιρα θα φτιαχνόταν; Και ποια παραμυθία θα μας προσφερόταν;

«Ο καλύτερος τρόπος για να αξιολογείς έναν ηγέτη είναι να διερωτάσαι τι σφάλματα είναι ικανός να κάνει».

Πρώτα τα καλά νέα. Ο Αλέξης Τσίπρας με τα τελευταία ταξίδια και παρά τις - μεταξύ ειρωνείας και ζηλοτυπίας - επικρίσεις του Βενιζέλου ότι προσπαθεί αγωνιωδώς να αποκτήσει διεθνές προφίλ, εκ των πραγμάτων το απέκτησε και αυτό βοηθάει κάποιον εν αναμονή πρωθυπουργό. Ποια απόχρωση θα πάρει είναι άλλο θέμα.

Μετά τα «μας τα είπαν κι άλλοι» νέα. Ο Αλέξης ανακοίνωσε ότι «προτίθεται να συμμαχήσει ακόμη και με τον διάβολο» - δημητροφικό τσιτάτο από τα χρόνια της ΚΝΕ προφανώς - προκειμένου να σώσει την κοινωνία. Προστίθεται έτσι στη λίστα όσων την έχουν σώσει ήδη - αν θα έχει και την τύχη τους, θα δείξει.

Και, τέλος, τα περίεργα νέα. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ προανήγγειλε ότι και σε περίπτωση αυτοδυναμίας δεν θα κυβερνήσει μόνος - ότι θα κυβερνήσει στα σίγουρα δεν το συζητάει - και οι δυνάμει κυβερνητικοί εταίροι του βρίσκονται στο ΠΑΣΟΚ, στη ΔΗΜΑΡ και στον Καμμένο. Τι ακριβώς σημαίνουν αυτά τα μισόλογα;

Π.χ. κάποιοι θα αποκολληθούν από τα τρία κόμματα και θα συγκυβερνήσουν μαζί του; Και πότε θα γίνει αυτό; Πριν από τις εκλογές - οπότε έχει δικαίωμα ο καθένας να πάει με όποιον θέλει; Ή μετά, οπότε θα υπάρχουν και υπουργεία προς διανομή και τα τοιαύτα, οπότε θα ζητήσει αποστασίες;

Μήπως θα καλέσει κάποια κόμματα επισήμως να συγκυβερνήσουν; Τι τον κάνει να πιστεύει ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ - ή το ΚΚΕ, όπως λέει - θα πάνε μαζί του, όταν μάλιστα τους ετοιμάζει για παρέα και τον Καμμένο;

Ειδικά η εμμονή του να μην αποκλείει τον ακραίο και ασυνάρτητο πρώην υφυπουργό που έγινε αρχηγός κόμματος, πώς εξηγείται; Γιατί αφήνει να υφέρπει ότι δεν έχει πρόβλημα να συνυπάρξει μαζί του σ' ένα κυβερνητικό σχήμα; Σαν πολύ μακριά από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι το κόμμα του Καμμένου, ή εμείς δεν καταλαβαίνουμε καλά;

Και το κυριότερο: με ποιο πρόγραμμα θα κυβερνήσει αυτό το ετερόκλητο σχήμα; Πότε έχει εκπονηθεί αυτό το πρόγραμμα-κουρελού και πότε θα τεθεί υπόψη των ψηφοφόρων; Και πώς μπορεί να υπάρξει ένα πρόγραμμα διακυβέρνησης από κόμματα που έχουν εντελώς διαφορετικές θέσεις στα μεγάλα θέματα;

Κακά τα ψέματα. Ο Τσίπρας είναι ο πιο ελκυστικός πολιτικός ηγέτης σήμερα και ευλόγως απορροφά τη λαϊκή δυσφορία από το Μνημόνιο. Αλλά όταν έρχεται η στιγμή να κάνει ταμείο, το ηγετικό προφίλ του θολώνει. Γιατί όπως έλεγε ο αυστριακός φιλόσοφος Καρλ Πόπερ: «Ο καλύτερος τρόπος για να αξιολογείς έναν ηγέτη είναι να διερωτάσαι τι σφάλματα είναι ικανός να κάνει».Αναδημοσίεση...

Το ραντεβού κλείστηκε για την Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013 στις 11:00, όπου και θα δώσουν το "παρών" μαζί με τα αγροτικά τους μηχανήματα..

Aρχίζουν τις κινητοποιήσεις οι αγρότες του Έβρου και κατεβαίνουν στους δρόμους. Κατά τη διάρκεια σύσκεψης που πραγματοποίησαν αγρότες και κτηνοτρόφοι αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Ορεστιάδα.Το ραντεβού κλείστηκε για την Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013 στις 11:00, όπου και θα δώσουν το "παρών" μαζί με τα αγροτικά τους μηχανήματα.. Αγρότες και κτηνοτρόφοι διεκδικούν τα εξής: - Να πληρώσει ότι άμεσα οφείλει το κράτος στους αγρότες από αποζημιώσεις (εξισωτική, καταστροφές-ΠΣΕΑ, κά) και καμία μείωση της επιστροφής του ΦΠΑ του 2012 . - Να αποζημιωθούν οι παραγωγοί βαμβακιού από τον ΕΛΓΑ από τις ζημιές που προήλθαν από πράσινο σκουλήκι και να δοθεί ολόκληρη η συνδεδεμένη ενίσχυση σε όσους δεν πιάσουν το καθορισμένο πλαφόν παράδοσης βαμβακιού. - Επιδότηση των ζωοτροφών και μέτρα ενίσχυσης για αύξηση της κτηνοτροφικής παραγωγής. -Να εξασφαλιστούν άτοκα δάνεια με περίοδο χάριτος όσο κρατάει η κρίση στους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους, για να μπορέσουν να καλλιεργήσουν τη νέα περίοδο. - Αφορολόγητο (τράνζιτ) πετρέλαιο στους αγρότες για την οικογενειακή αγροτική εκμετάλλευση , όπως γίνεται με τους εφοπλιστές. -Μείωση του κόστους παραγωγής με την κατάργηση του ΦΠΑ στα αγροτικά μέσα και εφόδια, και μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά 30%. -Θεσμοθέτηση ικανοποιητικών κατώτερων εγγυημένων τιμών, σε όλα τα φυτικά και ζωικά προϊόντα, που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να διασφαλίζουν αξιοπρεπές εισόδημα. Κατάργηση όλων των άμεσων και έμμεσων περιορισμών της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Σύνδεση των επιδοτήσεων με την παραγωγή, τιμαριθμική αναπροσαρμογή τους και κατάργηση όλων των «νόμιμων» και «παράνομων» παρακρατήσεων. -Προστασία της εγχώριας παραγωγής από αθρόες εισαγωγές και παράνομες ελληνοποιήσεις σε γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία. -Σύγχρονη αντιπλημμυρική θωράκιση του Έβρου Μάλιστα η Ομοσπονδία καλεί τους αγρότες και κτηνοτρόφους του Έβρου να συμμετάσχουν συγκεντρώνοντας από τώρα τα αγροτικά μηχανήματά τους στις πλατείες των χωριών.

Έχουν προκαλέσει μιαν απίστευτη σύγχυση σε όλο το φάσμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.

Είναι αναπόφευκτο, ως έναν βαθμό, σε εποχές κρίσης και αποδιάρθρωσης του πολιτικού συστήματος να έχουμε φαινόμενα πολιτικής σχιζοφρένειας. Μόνο που στην Ελλάδα της κρίσης το κακό τείνει πλέον να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ενα απίστευτο ιδεολογικό αλαλούμ, μια ακραία επιθετική συμπεριφορά, διαπερνούν και την κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά και τη συμπεριφορά του κοινωνικού σώματος. Από τη μία οι μεταπτώσεις των λεγόμενων αστικών κομμάτων, από την άλλη η απόπειρα μετάλλαξης με διαρκείς πιρουέτες τής πάλαι ποτέ κομμουνιστικής Αριστεράς, έχουν προκαλέσει μιαν απίστευτη σύγχυση σε όλο το φάσμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Αν μάλιστα βάλουμε στην ατζέντα και την πολύφερνη κινηματική λογική που κυριάρχησε μετά τον Δεκέμβριο του 2008, τότε το σκηνικό αγγίζει τα όρια της πολιτικής παράνοιας.

Ενα μείγμα συντηρητικής λογικής επενδεδυμένο με ένα φρασεολόγιο διαρκούς ρήξης κυριαρχεί στην καθημερινότητά μας. Η κυβέρνηση είναι χούντα, σύμφωνα με τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί συγκρούστηκε με μια συντεχνία του δημόσιου τομέα που δεν είχε κανένα πρόβλημα να βρεθεί απέναντι στην κοινωνία για να διασφαλίσει τα συμφέροντά της. Οι διαρκείς ασυναρτησίες διαφόρων βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ βαφτίζονται από την κυβέρνηση ως υποκινήσεις σε πράξεις τρομοκρατίας. Μια διαρκής αδυσώπητη σύγκρουση που μόνο στόχο έχει την πολιτική εξόντωση του αντιπάλου. Την ώρα που διαφαίνεται ένα κατ' αρχήν πεδίο σύγκλισης - αν κρίνουμε από τις δηλώσεις... έρωτα του κ. Τσίπρα προς το ευρώ - η σύγκρουση αντί να υποχωρεί γενικεύεται...

Δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί κανείς ότι αυτή η εκτός ορίων αντιπαράθεση τρέφει τις πιο ακραίες δυνάμεις που επενδύουν στην αποσταθεροποίηση της χώρας. Από τη Χρυσή Αυγή που καταγράφει σταθερά πια διψήφια ποσοστά στις δημοσκοπήσεις ως τη νέα τρομοκρατία, που κάνει πλέον όλο και πιο συχνά την εμφάνισή της...

Αν δεν αντιληφθούν εγκαίρως πως δεν γίνεται να λένε σε όλους «ναι» και να χαϊδεύουν όλα τα αφτιά.

Σε μια προσπάθεια να μη μείνει κανένας παραπονούμενος από τους πολίτες, τα στελέχη και τους συνδικαλιστές εκ μετεγγραφής που έχουν πλαισιώσει το κόμμα του 4%, εκτοξεύοντάς το στο 30%.  Από τη μια, λοιπόν, το κόμμα εμφανίζεται ως υπερασπιστής των ανέργων, των μισθωτών και των συνταξιούχων που έχουν χάσει τα εισοδήματα και τα δικαιώματά τους και από την άλλη -με την ίδια ευκολία- υπεραμύνεται των προνομίων κάποιων κατηγοριών εργαζομένων που, παρ’ όλα τα μνημόνια, έχουν καταφέρει και τα έχουν διατηρήσει σε υψηλό επίπεδο σε σχέση με την ευρεία μάζα των εργαζομένων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Τη μια είναι υπέρ των υπαλλήλων της Βουλής και την άλλη υπέρ των «ρετιρέ» του μετρό, της ΔΕΗ και κάθε ισχυρού σωματείου που μπορούσε να κατεβάζει διακόπτες και να επιτυγχάνει ακόμα και επιδόματα εγκαίρου προσελεύσεως στην εργασία! Ωστόσο, αν δεν αντιληφθούν εγκαίρως πως δεν γίνεται να λένε σε όλους «ναι» και να χαϊδεύουν όλα τα αφτιά, δεν πρόκειται να πείσουν την κρίσιμη εκείνη μάζα που δίνει πλειοψηφίες και τελικά εξουσία στα κόμματα. 

Και τούτο γιατί, ναι, υπάρχουν ακόμα εχέφρονες πολίτες που δεν πείθονται από ανέξοδες ρητορείες και φθηνούς λαϊκισμούς. Υπάρχουν πολίτες που πιστεύουν στους θεσμούς, στις αρχές και τις αξίες του κοινοβουλευτισμού, στο Σύνταγμα και τους νόμους - όσο κακοί κι αν είναι αυτοί.

Πώς να το κάνουμε, οι νοικοκύρηδες, τους οποίους τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανακάλυψαν εσχάτως και ενέταξαν και εαυτούς σ’ αυτή την κατηγορία προκειμένου να προσεγγίσουν τον μέσο Ελληνα, δεν έχουν στα σπίτια τους ρόπαλα και αντιασφυξιογόνες μάσκες.

Δεν μπορείς από τα προεκλογικά μπαλκόνια και τα τηλεοπτικά παράθυρα να εκστασιάζεις τα πλήθη φωνάζοντας ότι δεν αναγνωρίζεις κανένα μνημόνιο και πως θα διώξεις την τρόικα και λίγους μήνες μετά να δηλώνεις από την Ουάσινγκτον ότι δεν πρόκειται να σκίσεις καμιά δανειακή σύμβαση - λες και θα μπορούσες να το κάνεις.

Αυτός ο κόσμος που βρίσκεται σήμερα στα κάγκελα το κάνει επειδή οι αντιπολιτευτικές κορόνες τον ανέβασαν εκεί, καθώς μέσα στην απελπισία του ψάχνει από κάπου να πιαστεί.

Αφού, λοιπόν, οψέποτε έρθει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν πρόκειται να σκίσει τις δανειακές συμβάσεις και τους εφαρμοστικούς νόμους που απορρέουν από αυτές, τότε ούτε αυξήσεις θα μπορέσει να δώσει στους λιμοκτονούντες συμπολίτες μας, ούτε τις ιδιωτικοποιήσεις που μέλλει να συμβούν θα μπορέσει να αντιστρέψει, ούτε τους φόρους και τα χαράτσια θα μπορέσει να μειώσει. Κατά συνέπεια, με ποιον τρόπο θα βελτιώσει τις ζωές μας ή, στην καλύτερη περίπτωση, δεν θα τις χειροτερέψει; Αυτά μένει να τα δούμε.

Στον ποταμό Άρδα και τα αναχώματα, απομακρύνοντας ταυτόχρονα εγκαίρως το ζωικό κεφάλαιο και μηχανολογικό εξοπλισμό από τις Παραρδιες περιοχές.

Στα όρια συναγερμού βρίσκεται από το μεσημέρι η στάθμη του ποταμού Άρδα, παραπόταμου του Έβρου, λόγω υπερχείλισης των φραγμάτων της γειτονικής Βουλγαρίας.

 Ήδη, η ελληνική πρεσβεία στη Σόφια ενημέρωσε την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ότι αναμένονται ποσότητες νερού άνω των 300 κυβικών μέτρων, ανά δευτερόλεπτο, προς το φράγμα του Ιβαήλοβγκραντ, εξαιτίας υπερχείλισης του υδατοφράκτη, καθώς και εκείνου του φράγματος Στουντέν Κλάντενετς, που βρίσκονται κατά μήκος του ποταμού Άρδα, ενώ μεγάλη ροή νερών αναμένεται και στο φράγμα Κίρντζαλι.

Το μεσημέρι, στον σταθμό των Κομάρων, το ύψος του νερού μετρήθηκε στα 5,20 μέτρα, που είναι το όριο συναγερμού, στο Πύθιο η στάθμη έφτασε τα 4,80 μ., με όριο επιφυλακής τα 4,70 μ., και στο Πέταλο τα 5,30 μ., με όριο επιφυλακής τα 5,60 μ.

Ύστερα από την επικίνδυνη αύξηση της στάθμης των νερών, το Τμήμα Πολιτικής Προστασίας και οι υπηρεσίες της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας, για το ενδεχόμενο να προκληθούν πλημμύρες από τη ρήξη αναχώματος.

Οι συνεχιζόμενες και έντονες βροχοπτώσεις, που σημειώθηκαν τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία, τη Βουλγαρία και την περιοχή του Έβρου, είχαν ως συνέπεια την αύξηση της στάθμης των παραποτάμων και των χειμάρρων που χύνονται στον Έβρο.
  
Σημειώνεται ότι από την περασμένη Δευτέρα, με σχετική ανακοίνωση, ειδοποιήθηκαν οι παραποτάμιοι δήμοι, προκειμένου οι κάτοικοι των επικίνδυνων περιοχών να μην πλησιάζουν τους χείμαρρους, τον ποταμό Έβρο και τα αναχώματα, απομακρύνοντας ταυτόχρονα εγκαίρως το ζωικό κεφάλαιο και μηχανολογικό εξοπλισμό από τις Παρέβριες περιοχές. 

Μακάρι έστω και τώρα να πρυτανεύσει η λογική.

Αυτόκλητοι «σωτήρες» της κοινωνίας οι συνδικαλιστές των αστικών συγκοινωνιών, ουσιαστικά επιχειρούν να δοκιμάσουν τα όρια αντοχής και συνοχής της κυβέρνησης, χωρίς να διστάζουν να παίξουν με την ίδια τη σταθερότητα της χώρας.

Συνδικαλιστές εκλεγμένοι συνήθως από κομματικά ελεγχόμενες μειοψηφίες, αφού συμμετείχαν στο πάρτι που οδήγησε τις δημόσιες επιχειρήσεις στα πρόθυρα χρεοκοπίας και στην απαξίωση της περιουσίας του ελληνικού λαού, θέλουν όχι απλώς να διατηρήσουν τα προνόμιά τους, αλλά επιδιώκουν κάτι περισσότερο: να πλαστογραφήσουν τη λαϊκή εντολή και να αναλάβουν οι ίδιοι, άλλοτε Σταματόπουλοι άλλοτε Φωτόπουλοι, να επιβάλουν επαναστατικώ δικαίω τον δικό τους νόμο.

Οι δηλώσεις του συνδικαλιστή του μετρό περί «χούντας» προσβάλλουν την κοινωνία και όχι μόνο τις χιλιάδες πολιτών που ψήφισαν τα κόμματα που συγκροτούν τη συγκυβέρνηση. Γιατί λίγο-πολύ η δημοκρατία για τους κυρίους αυτούς ταυτίζεται αποκλειστικά με τη διασφάλιση των δικών τους προνομίων. Γιατί «χούντα» είναι η απόπειρα εκβιαστικής και βίαιης επιβολής μιας ανεύθυνης μειοψηφίας στη βούληση της πλειοψηφίας.

Με όμηρο την κοινωνία επιχειρούν να αποσπάσουν τα λύτρα που τόσα χρόνια εξασφάλιζαν εύκολα με τέτοιου είδους εκβιασμούς. Είναι κάτι που πρέπει να τελειώνει. Μακάρι έστω και τώρα να πρυτανεύσει η λογική. Γιατί σε μια τέτοια ακραία αναμέτρηση, την οποία επέλεξαν οι συνδικαλιστές, ένα είναι σίγουρο: ο χαμένος δεν μπορεί να είναι η Πολιτεία...

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκπαιδεύεται.

Ο κ. Αλέξης Τσίπρας  γίνεται σιγά σιγά αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν σημαίνει αυτό πως ο κ. Τσίπρας μεταλλάχθηκε εν μια νυκτί. Ούτε σημαίνει πως και οι σύντροφοί του ακολουθούν την προσαρμογή αυτή με τον ίδιο ρυθμό. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκπαιδεύεται. Έφθασε τόσο κοντά στην εξουσία, άλλωστε, που πλέον δεν έχει μεγάλα χρονικά περιθώρια ούτε ο ίδιος, ούτε και η χώρα.

Συμβιβάστηκε  με την ιδέα των δανείων και  σταμάτησε να τα αποκηρύττει. Αντιλαμβάνεται απολύτως πως η χώρα δίχως τα δανεικά δεν μπορεί να ζήσει. Και το μεταδίδει αυτό στους δανειστές. Στην εσωτερική πολιτική σκηνή, ο κ. Τσίπρας παίζει επίσης το ρόλο του ως αρχηγός ενός αριστερού κόμματος, πλουραλιστικού στο εσωτερικό του και δημοκρατικού αφού αφήνει τα στελέχη του να εκφράζουν τις απόψεις τους, ακόμη κι αν αυτές είναι αρκετά ριζοσπαστικές.

Οι σύντροφοί  του, θα προσαρμοσθούν κι αυτοί. Συνέβη σε όλα τα κόμματα εξουσίας, διότι η εξουσία απαιτεί μεγαλύτερη κομματική πειθαρχία η δε κυβέρνηση απαιτεί συνοχή. Όλα αυτά είναι θέμα εκπαίδευσης.

Η πολιτική ωστόσο είναι πιο σύνθετο θέμα. Είναι συνδυασμός ιδεών, αρχών, στρατηγικής, οράματος, σχεδίου.

Η κυβέρνηση  από την άλλη, έδωσε μια πράγματι μεγάλη μάχη. Πέτυχε την έγκριση  του νέου δανείου υποθηκεύοντας  όμως την πολύτιμη μάζα των ψηφοφόρων  της. Μετά από τρία σκληρά μνημόνια, υποχρεώθηκε να ψηφίσει τη μεγαλύτερη φοροεπιδρομή των εποχών, στη χρονιά με τη μεγαλύτερη ύφεση. Δεν μπορεί να δώσει λύσεις στην καλπάζουσα ανεργία, πιέζεται να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις χωρίς να έχει ούτε καν ενδείξεις σοβαρού ενδιαφέροντος, ώστε να μη θεωρηθεί ότι ξεπουλά τη δημόσια περιουσία.

Η κυβέρνηση  εξακολουθεί να δηλώνει απόλυτη  υποταγή στην τρόϊκα, είναι, νοιώθει  και συμπεριφέρεται ως υπόλογη απέναντι στον κ. Τόμσεν. Κατανοητό μεν, πλην όμως εξαιρετικά δυσάρεστο έως αποκρουστικό για τη χειμαζόμενη ελληνική κοινωνία. Αυτή τη δύσκολη θέση, ήρθε πρόσφατα να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο η δημόσια ομολογία των στελεχών του ΔΝΤ πως έκαναν λάθος, στην υπερβολική συνταγή λιτότητας, στη βίαιη προσαρμογή μισθών και συντάξεων, στην καταδίκη 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων σε ανεργία, στην παράλυση της οικονομικής ζωής, στην κατάλυση των εργασιακών δικαιωμάτων, στη διάλυση του κοινωνικού ιστού.

Δύσκολη θέση πράγματι. Εκεί άραγε να οφείλεται  η ανάσυρση συνταγών του παρελθόντος, η ανάδειξη των νέων εχθρών της δημοκρατίας, η αναβίωση πολιτικών δεισιδεμονιών;

Βλέπουμε τις  τελευταίες μέρες μια συντονισμένη προσπάθεια πολλών κυβερνητικών παραγόντων να καλλιεργήσουν με τελείως ανορθολογικό τρόπο και να αποδώσουν ακόμη  και τυχαία γεγονότα σε πράξεις, δηλώσεις, ομιλίες στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Καλούν τον ΣΥΡΙΖΑ να αποκηρύξει την τρομοκρατία. Απλοϊκή σύλληψη που απευθύνεται σε μάζες και όχι σε σκεπτόμενους και προβληματισμένους πολίτες. Αποτάσσεσαι την τρομοκρατία; Αποτάσσεσαι τη βία; Αποτάσσεσαι την έξοδο από το ευρώ; Και κάθε φορά που δεν ακούει μεγαλοπρεπώς την «εκκλησιαστική» απάντηση «Απεταξάμην» κάθε φορά που δεν παίρνει την «πρέπουσα» δήλωση κραυγάζει: ιδού ο τρομοκράτης, ιδού ο εραστής της βίας, ιδού ο υποκινητής, ιδού ο εχθρός…

Η οικονομική κρίση που διανύουμε δεν είναι όμοια με την κρίση του '29.

Οσο πιο γενικευμένη είναι η ανομία τόσο πιο πολύ γιγαντώνει το αίτημα για τάξη άνευ όρων. Από τα δεξιά η τάξη προσφέρεται ως αυτοσκοπός, από τα αριστερά ως το σιδηρούν μέσο για τη δημιουργία της μελλοντικής κοινωνίας. Μεταξύ των δύο άκρων μπορεί να υπάρχουν χιλιάδες διαφορές, όμως ένα βασικό στοιχείο είναι κοινό: η βαθιά περιφρόνηση προς τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Μολονότι η δημοκρατία μας μπορεί να σπάσει είτε από τα δεξιά είτε από τα αριστερά, οι συγκρίσεις με ιδέες και καταστάσεις του παρελθόντος μού φαίνονται απλουστευτικές. Η οικονομική κρίση που διανύουμε δεν είναι όμοια με την κρίση του '29. Η πολιτική απαξίωση που επικρατεί δεν είναι ίδια με την απαξίωση της δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Οι ακραίες πολιτικές δυνάμεις σήμερα δεν είναι όπως οι ναζιστές ή οι κομμουνιστές της δεκαετίας του '30.

Η επικράτηση της δημοκρατίας ως οικουμενικής αξίας αρχίζει μετά την αγριότητα του ναζισμού και ολοκληρώνεται μετά την πτώση του σοβιετικού ολοκληρωτισμού. Σήμερα, η δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου δεν μπορούν να αμφισβητηθούν με ιδεολογήματα του παρελθόντος. Τη δεκαετία του '30 η αμφισβήτηση ήταν ευθεία και συνολική. Αμφισβητούνταν η αξία της δημοκρατίας ως πολιτεύματος είτε διότι ήταν αναποτελεσματική (δεξιά) είτε διότι ήταν ταξική (αριστερά). Σήμερα ακόμη και πολιτικές δυνάμεις που συνδέονται ιδεολογικά με το παρελθόν αποφεύγουν την κατά μέτωπο επίθεση στην αξία της δημοκρατίας (π.χ. Λεπέν ή Φίνι). Δεν θα ήταν υπερβολή αν υποστηρίζαμε ότι το μέγιστο που επιδιώκουν τα άκρα στην Ευρώπη είναι μια μετατόπιση του κέντρου βάρους της δημοκρατίας προς το μέρος τους. Μέχρι εκεί φτάνουν οι επιδιώξεις τους, δεν τους παίρνει για τίποτα περισσότερο.

Στα καθ' ημάς τα πράγματα φαίνονται τελείως διαφορετικά. Οι αναφορές στον Χίτλερ και στον Στάλιν δεν γίνονται από κάποιες περιθωριακές πολιτικές ομάδες αλλά από κόμματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο. Διάφορες ομάδες και οργανώσεις δεν περιορίζονται σε κατά μέτωπο λεκτικές επιθέσεις εναντίον της δημοκρατίας και των θεσμών της, αλλά συχνά προσφεύγουν σε απροκάλυπτη βία. Το χειρότερο είναι ότι σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης επιδοκιμάζει ή ανέχεται έναν πρωτόγονο πολιτικό λόγο που εχθρεύεται τη δημοκρατία.

Αρχίζει να διαφαίνεται ότι η κρίση που ζούμε δεν είναι μόνο οικονομική...

Αρχίζει να διαφαίνεται ότι η κρίση που ζούμε δεν είναι μόνο οικονομική, ή πολιτική, ή και κοινωνική. Είναι και διανοητική: ζούμε σε μια σύγχυση, όπου κάθε πλευρά βλέπει μόνο αυτά που θέλει και επιχειρεί να τα επιβάλει στην πραγματικότητα, όπου βασικές έννοιες παρερμηνεύονται και διαστρεβλώνονται. Οταν ο καθένας κατασκευάζει τη δική του πραγματικότητα, όταν χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις για να πούμε διαφορετικά πράγματα, τότε το μόνο που θα μας «ενώνει» θα είναι η αντιπαράθεση - και ο διχασμός θα είναι αναπόφευκτος. Μια τέτοια διφορούμενη και επικίνδυνη έννοια είναι αυτή του «συστήματος».

Σήμερα δεν βλέπουμε ούτε άτομο ούτε κίνημα που θα μπορούσε να ενώσει τις διαφορετικές έννοιες, να πείσει τους πολίτες για το πού είμαστε, να τους εμπνεύσει για το πού πρέπει να πάμε. Εχουμε μόνο το πολιτικό σύστημα που έχουμε, και πολιτικούς που λειτουργούν μόνο μέσα στη διαρκή καταγγελία και αντιπαράθεση. Γι' αυτό φορτίζεται τόσο πολύ η συζήτηση για τις ευθύνες του «συστήματος». Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν το «σύστημα» και ερίζουν για το ποια είναι η πιο «αντισυστημική». Τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση δεν τολμούν να υπερασπιστούν ένα σύστημα το οποίο -ας μην το ξεχνάμε- συνέπεσε χρονικά με τη μεγαλύτερη περίοδο ευημερίας που γνώρισε αυτή η χώρα. Δεν τολμούν επειδή τα δύο από τα τρία κόμματα ευθύνονται για την ολιγωρία, την κακοδιαχείριση και για τη διαφθορά που υπονόμευσαν αυτό το σύστημα.

Τα πάντα θυσία στον βωμό των εντυπώσεων.

Την ώρα που η χώρα διαλύεται και η κοινωνία ζει το δράμα της, οι αντιπρόσωποι του έθνους δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν ούτε για τα αυτονόητα.

Οι ευθύνες δεν επιμερίζονται αναλογικώς αλλά έχουν συγκεκριμένο ονοματεπώνυμο. Οι νέου τύπου «αρχάγγελοι» της κάθαρσης, από τον ΣΥΡΙΖΑ έως τη Χρυσή Αυγή και τους... φλεγόμενους Ελληνες, ανακάτευαν στον λόγο τους πλίνθους και κεράμους ατάκτως ερριμμένους, με μόνο στόχο τη στιγμιαία εντύπωση, αδιαφορώντας για την ουσία. Εφθασαν μάλιστα στο σημείο -βουλευτές γαρ- να μην αντιλαμβάνονται ούτε πώς πρέπει να ψηφίσουν! Οσοι έζησαν από κοντά το δίωρο της διακοπής πριν από την ψηφοφορία, τραβούσαν τα μαλλιά τους από την αδυναμία και την απροθυμία στοιχειώδους συνεννόησης.

Τα πάντα θυσία στον βωμό των εντυπώσεων. Το σύμπλεγμα μιας παρέας στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ να εκδικηθούν αναδρομικώς και αθροιστικώς το ΠΑΣΟΚ για όσα θεωρούν ότι τους στέρησε τα χρόνια της παντοδυναμίας του, τους οδηγεί σε ένα ιδιότυπο ανιστόρητο ξεκαθάρισμα λογαριασμών, την ώρα που ο τόπος έχει ανάγκη από σταθερότητα ή έστω ομαλό πολιτικό βίο. Ο παραλογισμός, που βαφτίζεται πολιτική και εν τέλει η τακτική πανεπιστημιακού αμφιθεάτρου έχουν μετατρέψει το πολιτικό παιχνίδι σε τραγέλαφο. Οι πολίτες οργισμένοι αλλά όχι αδιάφοροι προφανώς κρίνουν τους πάντες και, απαιτητικοί όσο ποτέ άλλοτε, διεκδικούν με αξιώσεις λύσεις για τα προβλήματά τους και δεν «αγοράζουν ό,τι πωλείται» με την ευκολία που νομίζουν οι κήρυκες του λαϊκισμού.

Ο μόνος γρίφος που απομένει να λυθεί είναι σε ποιες ακριβώς λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος.

Είναι εύλογο να προκαλεί πολιτική δυσανεξία ο πρώην πρωθυπουργός με τις χαριτωμένες ιδέες που οδήγησε τη χώρα στο επαχθές μνημόνιο. Ακόμα πιο φυσιολογικό φαίνεται να έχει αταβιστικά ορκισμένους εχθρούς ως μέλος μιας οικογένειας και ενός κόμματος που παραδοσιακά συγκροτούσαν τον ιστορικό αντίπαλο της δεξιάς παράταξης. Αλλο, όμως, παταγωδώς αποτυχημένος ως πρωθυπουργός και κομματικός ηγέτης και άλλο να του καταλογίζονται ποινικές ευθύνες χωρίς στοιχεία. 

Γίνεται, όμως, φανερό ότι η φάση δεν μπάζει από τη λεγόμενη Κεντροαριστερά. Η συντριπτική πλειονότητα των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ ψήφισε επιδεικτικά στην κάλπη της πρότασής τους. ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ δήλωσαν ότι θα ρίξουν λευκό, ενώ η ΔΗΜ.ΑΡ. θα καταψήφιζε την παραπομπή του. Και επειδή παραδοσιακά οι αριστεροί βουλευτές δεν παρεκκλίνουν από την κομματική γραμμή, απομένουν κάποιοι από τους βουλευτές  της Ν.Δ. που ψήφισαν στην κάλπη της «συμμαχίας» Καμμένου και Μιχαλολιάκου. Ως εδώ τίποτα το μη νόμιμο. Είναι ηθικό, όμως, για το μεγαλύτερο μνημονιακό κόμμα της τρικομματικής κυβέρνησης σημαντικός αριθμός βουλευτών του να συντάσσεται ευκαιριακά και χοντροκομμένα με την αντιμνημονιακή Ακροδεξιά;  

Το επιχείρημα ότι έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με τον Παπανδρέου είναι προσχηματικό. Κυρίως, στέλνουν μήνυμα στον πρωθυπουργό να μην  επιχειρήσει διεύρυνση της πολιτικής εμβέλειας του κόμματός του προς το αστικό, μετριοπαθές Κέντρο. Οχι επειδή οι τεχνητές συγκολλήσεις δημιουργούν τερατογενέσεις αλλά γιατί σε συνθήκες πόλωσης δεν θέλουν τον δικαιωμένο Βενιζέλο ούτε ως μουσαφίρη στην αυλή τους. Διαδίδουν εξάλλου ότι αναγκάστηκαν να προστατεύσουν από τη σκευωρία τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ προκειμένου να μην πέσει η κυβέρνηση. 

Το σίγουρο είναι ότι τέτοιες λεπτές αποχρώσεις διαφοροποιήσεων δεν απειλούν την κυβερνητική συνοχή. Ο μόνος γρίφος που απομένει να λυθεί είναι σε ποιες ακριβώς λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος. 

ΟΙ Μεγάλες κοινωνικές κινητοποιήσεις δεν προαναγγέλλονται, προκαλούνται.

Η κύρια αντίφαση της περιόδου συμπυκνώνεται στο γεγονός ότι διανύουμε μια περίοδο όξυνσης της πολιτικής αντιπαράθεσης, η οποία όμως έχει κεντρικά χαρακτηριστικά, διεξάγεται κυρίως στην αίθουσα του Κοινοβουλίου και στα στούντιο των τηλεοπτικών σταθμών, δεν συνοδεύεται από μεγάλους κοινωνικούς αγώνες. Η σχετική αποτελεσματικότητα της επικοινωνιακής επίθεσης του συστήματος, ο φόβος που επιβάλλει μέσω της έντασης της καταστολής, σε συνδυασμό με την απουσία μιας ταξικής συνδικαλιστικής ηγεσίας που θα αναλάμβανε την υπόθεση οργάνωσης κεντρικών δράσεων είναι μια σειρά από τις βασικές αιτίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη των μεγάλων κοινωνικών αγώνων. Κυριότερος, όμως, ανασταλτικός παράγοντας παραμένει η κυριαρχία ανάμεσα στα θιγόμενα κοινωνικά στρώματα μίας λογικής ανάθεσης, λογικής που συμπυκνώνεται στη φράση "κάντε κάτι!", "οργανώστε αγώνες!", "ανατρέψτε τους!".

Στην καλύτερη περίπτωση αυτή η λογική της ανάθεσης συνδυάζεται και μετεξελίσσεται σε μια λογική αναμονής και τιμωρίας του συστήματος στην επόμενη εκλογική διαδικασία. Στη χειρότερη περίπτωση, το σενάριο είναι όντως καταστροφικό, καθώς η ανάθεση υπάρχει πιθανότητα να μετεξελιχθεί σε αποδοχή των πολιτικών του Μνημονίου, σε αποδοχή της βίαιης συρρίκνωσης των εισοδημάτων, της ανεργίας ως μόνιμης κατάστασης, της διάλυσης των στοιχείων του κοινωνικού κράτους. Και η ριζοσπαστική Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, τι οφείλει, τι μπορεί να κάνει στη δεδομένη φάση;

Είναι γεγονός ότι οι μεγάλες κοινωνικές κινητοποιήσεις δεν προαναγγέλλονται, προκαλούνται. Είναι επίσης γεγονός ότι η μορφή ενός μεγάλου κινήματος μεταλλάσσεται. Όσο πιθανό είναι να ξαναζήσουμε ένα νέο κίνημα πλατειών, άλλο τόσο πιθανό είναι να έχουμε μια άλλη μορφή μεγάλου κινηματικού γεγονότος, το οποίο σήμερα δεν μπορούμε να περιγράψουμε. Aφού υπενθυμίσω ότι σε μια αντίστοιχη κατάσταση είχαμε βρεθεί το 2010, μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις που συνοδεύτηκαν από τα γεγονότα της Marfin.

Το πολιτικό μας τσίρκο, όμως, κρύβει και άλλες εκπλήξεις.

Πριν από περίπου τρία χρόνια, όταν η χώρα, λό­γω των τερατωδών διαστρεβλώσεών της, στρο­βιλιζόταν στον κυκεώνα της παγκόσμιας χρημα­τοπιστωτικής κρίσης, γεννήθηκαν οι πρώτες προ­φητείες που προεξοφλούσαν την έξοδό μας από την ευρωζώνη και κατόπιν από το ευρώ. Διαπρύ-σιοι συνεχιστές του Νοστράδαμου και της εσχατο-λογίας προέβλεπαν συντριβή της Ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παγκόσμιες συρράξεις και εξεγέρσεις. Μέσα στην αναμπουμπούλα της κρί­σης, το μόνο που συνέβη ήταν να γίνουν διάση­μοι κάποιοι γραφικοί γυρολόγοι - οικονομολόγοι, οι οποίοι κατάντησαν, με αντίτιμο τη φήμη τους, να ταυτιστούν με τις συμπαθείς καφετζούδες που λένε καμιά φορά στα αφελή κοριτσόπουλα το φλι­τζάνι…
Η Ελλάδα δεν βγήκε από την Ευρωζώνη, δεν δι­αλύεται μέχρι νεωτέρας, εξ όσων γνωρίζω, η Ευ­ρωπαϊκή Ένωση, δεν έγινε παγκόσμιος πόλεμος. Αντίθετα σημειώθηκαν λάθη, παραλείψεις και με­γάλες αδικίες στη διαχείριση της κρίσης.
 
Στο εγχώριο πολιτικό σύστημα έγιναν ανατρο­πές. Η πλατεία Συντάγματος των αγανακτισμέ­νων ανέδειξε γκρουπούσκουλα της Αριστεράς και ακροδεξιούς τραμπούκους. Ώς σήμερα η λέξη κω-λοτούμπα χαρακτήριζε τους πολιτικούς εξουσίας που στην προσπάθειά τους να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους με τα λόγια έκαναν ακροβατικά με­τατρέποντας την πολιτική σε τσίρκο.
 
Ωστόσο, φαίνεται ότι η τέχνη της κωλοτούμπας διδάσκεται στα γυμναστήρια της εξουσίας – όσο πιο κοντά πλησιάζεις, τόσο περισσότερες κωλοτούμπες χρειάζονται. Έτσι, από τη Βίλα Αμαλία φτάσαμε στους νοικοκυραίους με μια φαντεζί ακροβατική κωλοτούμπα κι από την κατάργηση του μνημονίου στην αναθεώρηση. Το πολιτικό μας τσίρκο, όμως, κρύβει και άλλες εκπλήξεις. Πριν από λίγες μέρες μάθαμε ότι οι αναρχικοί πολιτεύ­ονται σύμφωνα με τους κανόνες και την πολιτική ηθική του σάπιου κοινοβουλευτικού μας συστήμα­τος, ότι κατέχουν κοινοβουλευτική έδρα, καρπώ­νονται βουλευτικό μισθό, απολαύουν της ασυλίας και των λοιπών προνομίων της διεφθαρμένης αστι­κής δημοκρατίας. Αυτή δεν είναι κωλοτούμπα, αλ­λά νούμερο ενόργανης γυμναστικής. Ας δώσει κάποιος εκεί, στον πολύβουο ΣΥΡΙΖΑ, ένα εγχειρίδιο με τις βασικές αρχές του Αναρχισμού στον σύντρο­φο αναρχοβουλευτή. Καθώς φαίνεται, η εξουσία έχει τον δικό της τρόπο να σε εξευτελίζει.

Βλέπουν λένε φως στο τούνελ, ο μόνος που δεν βλέπει είναι ο Έλληνας πολίτης.

Από το πρωί μέχρι το βράδυ ακούμε και βλέπουμε στα μέσα ενημέρωσης διαδοχικά επεισόδια με το γνήσιο στικάκι, με το πεπραγμένο, με το αντιγραμμένο, με το κατεστραμμένο και με όλους εκείνους που έκαναν ή δεν έκαναν τις παρεμβάσεις τους.

Βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας να ξεδιπλώνονται και οι πιο βλακώδεις ισχυρισμοί, να ανασκευάζονται παλιότερες καταθέσεις και να αναπτύσσονται νέες στρατηγικές άμυνας. Η κορύφωση της αλλοπρόσαλλης αυτής κωμωδίας αναμένεται σήμερα στη Βουλή. Θα γελάσουν ακόμα και οι πιο μελαγχολικοί. Θα μου πείτε, τέτοιοι που είμαστε, αυτοί οι πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί μάς αρμόζουν.

Καθ’ ον χρόνο όμως ψάχνουμε όλοι μαζί τα χαμένο στικάκι, έχει χαθεί μάλλον και η τελευταία ελπίδα να εισπράξει το Δημόσιο κάποια ποσά από ορισμένους της λίστας που δεν θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τα λεφτά που βρέθηκαν ότι είχαν κάποτε στην ελβετική τράπεζα.

Δηλαδή, το βασικό πλεονέκτημα που είχε η επίσημη πολιτεία όταν παρέλαβε αυτή τη λίστα από τη Λαγκάρντ, να αιφνιδιάσει τους καταθέτες της Ελβετίας και να τους στριμώξει μήπως και μαζέψει κανένα φράγκο, το κλότσησε και τώρα τσακώνονται περί όνου σκιάς, αν και ο όνος έχει φύγει για άλλο βοσκοτόπι.

Και να δείτε που στο τέλος όλη αυτή η φασαρία και η παραπομπή δεν θα έχει κανένα πρακτικό αποτέλεσμα καθώς, όπως λένε και έμπειροι ποινικολόγοι, το πολύ-πολύ να μείνει για εκδίκαση στα δικαστήρια κάποιο πλημμέλημα συνοδευμένο από χιλιάδες σελίδες καταθέσεις και ανακρίσεις και εκατομμύρια χαμένες εργατοώρες.

Την ίδια ώρα, τα προβλήματα του απλού πολίτη, για τον οποίο όλοι κόπτονται και χύνουν κροκοδείλια δάκρυα, συνεχώς διογκώνονται. Και τραγική ειρωνεία, ενώ όλοι οι αναλυτές, ξένοι πολιτικοί αλλά και οι του κυβερνητικού συνασπισμού βλέπουν λένε φως στο τούνελ, ο μόνος που δεν βλέπει είναι ο Έλληνας πολίτης.

Είναι τυχαία αυτή η αιφνίδια έκρηξη βίας τις τελευταίες μέρες;

Είναι τυχαία αυτή η αιφνίδια έκρηξη βίας τις τελευταίες μέρες; Πόσω μάλλον όταν σχεδόν απροκάλυπτα επιχειρεί να επαναφέρει την τρομοκρατία ως μοχλό πίεσης για τη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων; Προφανώς όχι. Βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ «πίσω» απ’ αυτή την έξαρση βίας, που αποτελεί και το όχημα της λαθρεπιβίβασης των επίδοξων τρομοκρατών νέας κοπής; Ως αυτουργός, προφανώς όχι. Ομως, τα μασημένα λόγια καταδίκης, τα ήξεις αφήξεις, η λογική του «κι εσείς γιατί βασανίζετε τους μαύρους», οι τραβηγμένοι από τα μαλλιά συμψηφισμοί, έστω κι αν δεν είναι στις προθέσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργήσουν έτσι, εξ αντικειμένου εκλαμβάνονται από τους οπαδούς της «καλής βίας» τουλάχιστον ως ανοχή, αν όχι ως ενθάρρυνση. Ανοχή ή και ενθάρρυνση από ποιον; Από το κόμμα που θα μπορούσε να κυβερνήσει αύριο…

Μέσα σε ένα εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ τα έχει πει όλα. Και κείνα και τα άλλα. Και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Κι αυτός είναι ο λόγος που έχει νόημα να διατυπωθούν τα ανωτέρω κατά τα άλλα αυτονόητα ερωτήματα, το οποία ευτυχώς συνεχίζουν να επιδέχονται μόνο αυτονόητες απαντήσεις. Κι αυτή είναι η μείζων ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία δεν έχει καταφέρει ακόμα να διαχειριστεί με έναν τρόπο επωφελή και για τη χώρα και για τον ίδιο, όπως δείχνουν και οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

Ολα αυτά δεν είναι παρά τα έντονα σκιρτήματα ενός κόμματος που πασχίζει να ωριμάσει και να ενηλικιωθεί πολιτικά. Μόνο που αυτή η διαδικασία δεν είναι ούτε ατέρμων ούτε χωρίς κόστος. Από τη μια το σύμπαν δεν περιμένει υπομονετικά πότε η Κουμουνδούρου θα αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Και από την άλλη είναι εξίσου προφανές ότι δεν μπορεί να πάει για κει που τράβηξε π.χ. και με τον «αναρχικό» Διαμαντόπουλο και με το βουλευτή που είχε χαρακτηρίσει «σακάτη» το χθεσινό συνομιλητή του Α. Τσίπρα…

Ένας από τους υπαρκτούς κινδύνους σε αυτό τον τόπο είναι η διαδεδομένη ιδεολογική βλακεία.

Είναι βέβαιο ότι δεν έχουμε εκτιμήσει επαρκώς το δημοκρατικό πολίτευμα στη χώρα μας, που το εννοούμε σαν ένα πολίτευμα επιδοτήσεων, ασυστόλων παροχών, γενικευμένης ανομίας, μικρής και μεγάλης ατιμωρησίας. Ένας από τους υπαρκτούς κινδύνους σε αυτό τον τόπο είναι η διαδεδομένη ιδεολογική βλακεία, με τα σκουριασμένα και δύσχρηστα πια κλισέ, όπου ο κάθε ανόητος γίνεται έξυπνος υπερασπιζόμενος ένα απίθανο σενάριο συνωμοσίας. Από τις βομβιστικές ενέργειες, λοιπόν, δεν ωφελείται κανείς, ούτε η Δεξιά ούτε η Αριστερά ούτε οι παιδικές χαρές του πολιτικού μας συστήματος, πολύ δε περισσότερο ο ταλαιπωρημένος λαός μας. Όταν μπαίνουν βόμβες και μιλούν τα Καλάσνικοφ κινδυνεύει η πολιτεία και το πολίτευμά της εν συνόλω. Αυτές οι ουρανομήκεις κουταμάρες – αιωνόβια επιχειρήματα που επαναλαμβάνονται με την εμμονή του κάθε ιδεολογικά ηλιθίου – ότι κάποιοι ωφελούνται έναντι κάποιων άλλων είναι απλώς επικίνδυνες ανοησίες από όποιο στόμα κι αν εκστομίζονται. 

Πολλοί ερμηνεύουν την εξέλιξη αυτή ως στάδιο «ωρίμανσης» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπροστά στο κυνήγι της εξουσίας.

Χρειάζεται να δούμε όλοι τρόπους μέσα από τους οποίους και οι δύο πλευρές θα καταφέρουν να πετύχουν, διότι η αποτυχία του προγράμματος στην Ελλάδα και η οικονομική κατάρρευση δεν θα είναι προς όφελος της Γερμανίας και του γερμανικού λαού», είπε ξεκάθαρα ο κ. Τσίπρας αφήνοντας στην άκρη τη σκληρή γραμμή της μονομερούς διαγραφής του χρέους. 

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε και την ανάγκη να υπάρξει ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στην αξιωματική αντιπολίτευση της Ελλάδας και την κυβέρνηση της Γερμανίας, που διαδραματίζει «καθοριστικό ρόλο στις ευρωπαϊκές και ελληνικές εξελίξεις». Μακάρι ο κ. Σόιμπλε να πειστεί από τα επιχειρήματα Τσίπρα και να αλλάξει ρότα η Γερμανία, αλλά μέχρι τώρα η μοναδική στροφή που είναι ορατή είναι αυτή της φρασεολογίας του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.

Πολλοί ερμηνεύουν την εξέλιξη αυτή ως στάδιο «ωρίμανσης» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπροστά στο κυνήγι της εξουσίας και ως κίνηση ρεαλισμού του κ. Τσίπρα. Σε αυτή την περίπτωση θα έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα στο εσωτερικό του κόμματος, όπου υπάρχει ακόμη η δραχμική συνιστώσα, τα μέλη της οποίας θα αισθάνονται ελαφρά ζάλη. 

Ελπίζουμε τουλάχιστον ο κ. Τσίπρας να βρει την ευκαιρία να καταγγείλει τον κ. Σόιμπλε γιατί έχει κρυμμένη στα συρτάρια του τόσα χρόνια τη λίστα Χριστοφοράκου, όπως υποστηρίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί τουλάχιστον από αυτή τη λίστα μπορούν να αποκαλυφθούν πολλά για τις διαδρομές και τους αποδέκτες του μαύρου πολιτικού χρήματος.
Μην την «πληρώνει» μόνο ο Βενιζέλος, που ξέχασε στο γραφείο του το στικάκι της Λαγκάρντ μόλις για 14 μήνες…

Προφανώς, όχι γιατί οι κυβερνώντες μετέτρεψαν την απόγνωσή τους σε ελπίδα.

Η μερίδα των εξοργισμένων πολιτών αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το «γαία πυρί μιχθήτω» ουσιαστικά σημαίνει αυτοχειρία. Προφανώς, όχι γιατί οι κυβερνώντες μετέτρεψαν την απόγνωσή τους σε ελπίδα. Αλλά διότι διαπιστώνουν, καθημερινά, το πώς τα τρία κόμματα που απέσπασαν την ψήφο τους διαχειρίζονται την οργή τους. Αλλωστε, το συναίσθημα αυτό δεν είναι διαρκές και σταθερό. Είναι το ξέσπασμα θυμού, μετά το οποίο αναδύεται η συναίσθηση των συνεπειών. Ομως, οι κ. Τσίπρας, Καμμένος και Μιχαλολιάκος επιδίωξαν (και ακόμη προσπαθούν) να μεταβάλουν το συναίσθημα αυτό σε πάγιο εκλογικό πλεονέκτημα. Ο κ. Τσίπρας, κατά τι λιγότερο αφελής των δύο άλλων (ίσως και γιατί αιφνιδιάσθηκε, όταν αναδείχθηκε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης) επιχείρησε να μεταβάλει τον ΣΥΡΙΖΑ, από μάζωξη αυτόνομων αναρχοομάδων, σε «ενιαίο κόμμα». Να μετατρέψει, δηλαδή, την οργή των ευκαιριακών ψηφοφόρων του σε προσδοκία, θολή έστω, για τη δημιουργία μιας εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης. Το εγχείρημά του έχει ήδη καταστεί μπούμερανγκ και ο ίδιος τρέχει να συμμαζέψει το σκορποχώρι των «συνιστωσών», που λακίζουν από κάθε πλευρά και προς πάσαν κατεύθυνση. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους δύο άλλους «διαχειριστές της λαϊκής οργής». ΑΝΕΛ και Χ.Α. εμφανίζονται με κοινή πρόταση προανακριτικής, για τη λίστα Λαγκάρντ. Οι ΑΝΕΛ φυλλορροούν, ενώ η Χ.Α. εξακολουθεί να ανθοφορεί. Το ποιος βγαίνει ωφελημένος από τη «σύμπραξη» είναι πασιφανές. Ο κ. Καμμένος ανασύρει από τον βυθό της πολιτικής απομόνωσης τον κ. Μιχαλολιάκο, επιστρέφοντας στο προσφιλές του χόμπι· τις καταδύσεις...

Φυσικά, οι κ. Σαμαράς, Βενιζέλος και Κουβέλης κάθε άλλο παρά πρέπει να ενθαρρύνονται από το (διαφαινόμενο ακόμη) καταλάγιασμα της λαϊκής οργής. Η εξ αντιδιαστολής ψήφος, η οποία απετέλεσε κατά τις τελευταίες 10ετίες το κριτήριο εναλλαγής ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. στην εξουσία, σήμερα δεν σημαίνει καν ανοχή. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι συνθήκες επιτάσσουν ψήφο, η οποία θα δηλώνει πίστη και εμπιστοσύνη. Αυτό οφείλουν να γνωρίζουν και να επιδιώκουν ιδίως οι νυν συγκυβερνώντες.

Το μέλλον λοιπόν, είναι στα χέρια τα δικά μας.

Χρόνια θα χρειαστούν για να καλυτερεύσουν οι συνθήκες για τους εργαζόμενους, μεσαίους και μικρούς επαγγελματίες, να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ένα κράτος πρόνοιας για τους ανήμπορους, και δικαιοσύνης για όλους τους πολίτες.
Η πρώτιστη ευθύνη για μια τέτοια πορεία, δεν πέφτει στους πολιτικούς που διαχειρίζονται την κυβερνητική εξουσία, αλλά κυρίως στους πολίτες.
Στους πολίτες που οφείλουν να συμβάλουν για ένα καλύτερο επίπεδο ζωής, με ιδέες, με καινοτόμες προσπάθειες στους επαγγελματικούς χώρους, να απαιτούν αναβάθμιση της Παιδείας, της ποιότητας ζωής, ισονομία στην απόδοση της Δικαιοσύνης...
Να είναι πιο προσεκτικοί όταν καλούνται να επιλέξουν πολιτικά κόμματα και πολιτικούς, ώστε να μην εκπλήσσονται οικτρά όταν διαπιστώνουν ότι έχουν εξαπατηθεί από τις επιλογές τους.
Το μέλλον λοιπόν, είναι στα χέρια τα δικά μας.
Μια ματιά στον χρόνο που πέρασε, θα μας δώσει πολλά παραδείγματα σε ποιους δεν πρέπει να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας για ένα καλύτερο αύριο.

Ο διασυρμός της Ελλάδας είναι καθημερινός για την ελληνική άρχουσα τάξη.

Ο διασυρμός της Ελλάδας είναι καθημερινός για την ελληνική άρχουσα τάξη. Την ώρα που στην Ελλάδα οι απλοί άνθρωποι πρέπει να τα βγάλουν πέρα με την αύξηση της φορολογίας, τις μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, την ίδια ώρα προκαλούν οργή τα δημοσιεύματα για τις λίστες με τους τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό πολλών δισεκατομμυρίων, την πελατοκρατία ή τη διαφθορά κατά την αγορά εξοπλισμών. Οι ελίτ στην Ελλάδα ήταν πάντα ιδιαίτερα ανοιχτές στον κόσμο και σε όλες τις μητροπόλεις αισθάνονταν σαν στο σπίτι τους. Τώρα όμως φαίνεται πως οι πλούσιοι Ελληνες του εξωτερικού δεν ξέφυγαν μόνο από την εφορία, αλλά και από τις ευθύνες τους.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει μια συζήτηση για όλους αυτούς τους λόγους που οδήγησαν σε αυτόν τον παράλογο δρόμο των τελευταίων χρόνων και θα πρέπει να ελπίζει πως θα ξεπηδήσουν νέες ελίτ, με μεγαλύτερο αίσθημα ευθύνης. Σε αυτήν συμπεριλαμβάνονται και οι Ελληνες του εξωτερικού. Μπορεί ίσως να ξεγλιστρούν από την ελληνική εφορία αλλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από την ντροπή της εθνικής συμφοράς», επισημαίνουν όλες οι έγκυρες εφημερίδες.

Η Ελλάδα πληρώνει τα λάθη της ψευδεπίγραφης δανεικής ευημερίας και εισήλθε στη δική της εποχή των άκρων μιας «βρώμικης» ομηρίας που ανατρέπει πλήρως κάθε ατομική ή συλλογική βεβαιότητα που ίσχυε τα τελευταία 38 χρόνια. Ο όρος έχει επινοηθεί από τον μαρξιστή ιστορικό Ερικ Χόμπσμπαουμ και αφορά τον «μικρό 20ό αιώνα», με αφετηρία το 1917 και τέρμα το 1989. Aλλαγές στον καθολικό τρόπο του βίου, δεν εκβιάζονται ούτε με την επιβολή ιδεολογιών, ούτε με μνημονιακές προστακτικές «επικοινωνιακής» ή όποιας άλλης αφηρημένης λογικής.

Δίχως ίχνος αυτοκριτικής, δίχως συναίσθηση της ιστορικής ευθύνης, δίχως φιλότιμο τελικά, επιδίδονται οι πολιτικοί της άρχουσας ελίτ σε μια ακόμα επικοινωνιακή διαχείριση. Αν δεν αλλάξει πολιτική, η χώρα θα στραγγίξει. Θα εξυγιανθεί πεθαίνοντας. Η Ιστορία καταδεικνύει ότι μέσα από την ίδια την κρίση, κάθε φορά, μπαίνει μπροστά μία δυναμική ανατροπής, η οποία αναδύει ή υποβαθμίζει δυνάμεις, μεταβάλλει επιρροές και κυριαρχίες στον σκληρό οικονομικό και, κατ' επέκταση, πολιτικό στίβο. Kαι η Eλλάς; Μονίμως αυτοκαταστρέφεται.

Εκτός κι αν πιστεύουν κάποιοι πως η εξουσία θα έρθει με αιφνίδια κατάληψη!

Το να ασχολείται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εν μέσω αυτής της οικονομικής θύελλας που έχει αποσαθρώσει όλο τον κοινωνικό ιστό της χώρας, με τέτοιου είδους θέματα, όπως τα κράνη, οι αντιασφυξιογόνες μάσκες και τα μπουκάλια της ΑΣΟΟΕ δείχνει ότι δεν έχει κατανοήσει τον ρόλο που του εμπιστεύτηκε το εκλογικό σώμα.

Γιατί, φαντάζομαι, οι εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόροι που τους εμπιστεύτηκαν δεν είχαν πρώτη σκέψη στο μυαλό τους πώς θα διαιωνιστεί η κατάληψη της Βίλας Αμαλία και πώς θα προστατευτούν οι σκουρόχρωμοι μικροπωλητές του παραεμπορίου με τις μαϊμούδες τους!

Τους έστειλαν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να προετοιμαστούν και να μελετήσουν τρόπους με τους οποίους θα αλλάξουν τη χώρα και τη μοίρα των ανθρώπων μετά τη λαίλαπα που έχει διαλύσει τις ζωές της συντριπτικής πλειονότητας έτσι ώστε να πειστεί το εκλογικό σώμα και να τους αναθέσει την εξουσία.
Αντί όμως για ρεαλιστικές και εποικοδομητικές προτάσεις και παρεμβάσεις που θα δίνουν ένα σοβαρό στίγμα πολιτικής διαχείρισης της κατάστασης, άγονται και φέρονται από την Αργεντινή στη Βίλα Αμαλία με μια τάση υπεράσπισης των πάντων, ακόμα κι αν ενέργειές τους είναι πασιδήλως παραβατικές.

Αυτό όμως σίγουρα δεν είναι το καλύτερο μήνυμα σε μια κοινωνία που αργοπεθαίνει και αναζητά εναγωνίως από κάπου να κρατηθεί. Και τα δείγματα γραφής που εισπράττουμε από τις διάφορες Συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ σε μια σειρά από θέματα από την ελευθερία έκφρασης του Τύπου ως το πανεπιστημιακό άσυλο που υπερασπίζεται λαθρομετανάστες δεν είναι και τα πλέον υπεύθυνα ούτε και σηματοδοτούν ρεαλιστικές προσεγγίσεις στα προβλήματα που πραγματικά μας καίνε. Εκτός κι αν πιστεύουν κάποιοι πως η εξουσία θα έρθει με αιφνίδια κατάληψη!

Ο ΣΥΡΙΖΑ «η χρονιά της ανατροπής, η χρονιά της μεγάλης αλλαγής στον τόπο μας»

Δυστυχώς, η προσδοκία του ότι το 2013 θα είναι, κατά τη διατύπωσή του, «η χρονιά της ανατροπής, η χρονιά της μεγάλης αλλαγής στον τόπο μας» δεν είναι τελείως στον αέρα. Κατ’ αρχάς, επειδή βάσιμες είναι οι ενδείξεις ότι το στρατηγικό βάθος της συνεργασίας των τριών κομμάτων της συγκυβέρνησης έχει πλέον εξαντληθεί: ως επί το πλείστον, καταγίνονται με την περιχαράκωση των χώρων τους, αντί να αναζητούν κοινούς χώρους εποικοδομητικής συνεργασίας. Συγχρόνως, η συγκυρία προσφέρει στον ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της λίστας Λαγκάρντ, ένα πρώτης τάξεως τακτικό πλεονέκτημα, το οποίο και εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Εδώ που τα λέμε, το ίδιο θα έκανε και όποιος άλλος αν ήταν στη θέση του αρχηγού της αντιπολίτευσης. Διότι την «κάθαρση», η οποία επιχειρείται σχετικά με τις ευθύνες για την αλλοίωση και την απόκρυψη της λίστας Λαγκάρντ, την επιβάλλει το πολιτικό κλίμα της εποχής και είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, το εγχείρημα είναι δίκοπο μαχαίρι: αν η «κάθαρση» προχωρήσει μέχρις ενός σημείου είναι δυνατόν να ευνοήσει την κυβέρνηση που την αποτολμά, εφόσον την παρουσιάζει ως ηθικά ανεπίληπτη και άτεγκτη· πέρα από αυτό το σημείο, όμως, μπορεί να την αποσταθεροποιήσει και, όπως ελπίζει ο Τσίπρας, να την ανατρέψει. Γιατί λοιπόν να μην κηρύσσει την ανατροπή ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ;

Το πρόβλημα είναι ότι με τον όρο «ανατροπή», που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον την τελευταία τριακονταετία, ο Τσίπρας δεν εννοεί το ίδιο με τους άλλους επαγγελματίες της πολιτικής που έμαθαν την τέχνη τον καιρό της ώριμης μεταπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα του οποίου η μεγέθυνση στα σημερινά εκλογικά ποσοστά οφείλεται κυρίως σε ψηφοφόρους οι οποίοι δεν μπορούν ακόμη να χωνέψουν ότι το μοντέλο του κρατισμού και της ευημερίας με δανεικά έχει τελειώσει, ενώ την ίδια ώρα ο κομματικός, στελεχικός πυρήνας του συντίθεται από όλες οι τάσεις της παλαβής Αριστεράς. Με άλλα λόγια, ιδεοληπτικοί μαρξιστές, αιθεροβάμονες ουτοπιστές, αναρχικοί μπαχαλάκηδες και καταληψίες οδηγούν ένα κοπάδι δυσαρεστημένης πασοκαρίας. Δεν είναι αποκαλυπτικό, λ.χ., πώς και μέχρι ποίου βαθμού έσπευσε ο ΣΥΡΙΖΑ να υπερασπισθεί τους καταληψίες της βίλας Αμαλία και τους πυρήνες του υποκόσμου που έβρισκαν άσυλο στην πρώην ΑΣΟΕΕ;

Ο ίδιος ο Τσίπρας ως πρόσωπο ενσαρκώνει αυτή την αντίφαση. Από τη μία πλευρά, είναι ένας άεργος, ακραία φιλόδοξος επαγγελματίας πολιτικός, ο οποίος μπήκε από μικρός στη «δουλειά» και ελάχιστα διαφέρει ως προς την αντίληψη για τη λειτουργία του ρόλου του από εκείνους τους οποίους κατακεραυνώνει. Χρησιμοποιεί με την ίδια άνεση τα αξεσουάρ του πολιτικού μάρκετινγκ και αναγνωρίζει στον εαυτό του τα ίδια δικαιώματα στην πολυτέλεια της εξουσίας. Οι διαφορές του με τους άλλους αφορούν τους τύπους και το στυλ, όχι την ουσία. Δεν διπλώνεται στα δύο, λ.χ., για να κολλήσει τα χείλη του στην ευτραφή χείρα κάποιου τοπικού μητροπολίτη· εμφανίζεται όμως με ένα μαύρο κορίτσι να τον συνοδεύει στο προεδρικό μέγαρο. Δεν δαπανά τα χρήματα των φορολογουμένων για να κάνει ένα long weekend σαν Αραβας πρίγκιπας στο Four Seasons των Παρισίων, με πρόσχημα ένα τυπικό συμβούλιο υπουργών· τα δαπανά όμως για ένα μηδαμινής πολιτικής αξίας πολυήμερο ταξίδι στη Λατινική Αμερική, παίρνοντας μαζί την οικογένειά του.

Από την άλλη πλευρά, είναι ένας αριστερός με παρωπίδες και χωρίς εμπειρίες από τον ευρωπαϊκό κόσμο, διαπαιδαγωγημένος στις καταλήψεις σχολείων της δεκαετίας του 1990, αυτάρκης και αυτάρεσκος μέσα στον εσωστρεφή μικρόκοσμο του εγχώριου κατεστημένου της Αριστεράς, ο οποίος παραμένει προσκολλημένος στις υποτιθέμενες αιώνιες και ακατάλυτες αλήθειες των ευαγγελίων του μαρξισμού. Και μόνο το γεγονός ότι εντάχθηκε στην ΚΝΕ το 1989, όταν ο κομμουνισμός κατέρρεε υπό το βάρος της αποτυχίας του, έχει μια σημασία που δεν ξεθωριάζει με την πάροδο του χρόνου. Εξάλλου, δεν της επιτρέπει και ο ίδιος να ξεθωριάσει, αφού δηλώνει σε συνεντεύξεις ότι εξακολουθεί να μελετά τους κλασικούς του μαρξισμού και, χωρίς συναίσθηση των λόγων του, διαλαλεί ότι βρίσκει χρήσιμα διδάγματα στην «πολιτιστική επανάσταση» του Μάο, δηλαδή σε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του 20ού αιώνα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ «η χρονιά της ανατροπής, η χρονιά της μεγάλης αλλαγής στον τόπο μας»

Δυστυχώς, η προσδοκία του ότι το 2013 θα είναι, κατά τη διατύπωσή του, «η χρονιά της ανατροπής, η χρονιά της μεγάλης αλλαγής στον τόπο μας» δεν είναι τελείως στον αέρα. Κατ’ αρχάς, επειδή βάσιμες είναι οι ενδείξεις ότι το στρατηγικό βάθος της συνεργασίας των τριών κομμάτων της συγκυβέρνησης έχει πλέον εξαντληθεί: ως επί το πλείστον, καταγίνονται με την περιχαράκωση των χώρων τους, αντί να αναζητούν κοινούς χώρους εποικοδομητικής συνεργασίας. Συγχρόνως, η συγκυρία προσφέρει στον ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της λίστας Λαγκάρντ, ένα πρώτης τάξεως τακτικό πλεονέκτημα, το οποίο και εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Εδώ που τα λέμε, το ίδιο θα έκανε και όποιος άλλος αν ήταν στη θέση του αρχηγού της αντιπολίτευσης. Διότι την «κάθαρση», η οποία επιχειρείται σχετικά με τις ευθύνες για την αλλοίωση και την απόκρυψη της λίστας Λαγκάρντ, την επιβάλλει το πολιτικό κλίμα της εποχής και είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, το εγχείρημα είναι δίκοπο μαχαίρι: αν η «κάθαρση» προχωρήσει μέχρις ενός σημείου είναι δυνατόν να ευνοήσει την κυβέρνηση που την αποτολμά, εφόσον την παρουσιάζει ως ηθικά ανεπίληπτη και άτεγκτη· πέρα από αυτό το σημείο, όμως, μπορεί να την αποσταθεροποιήσει και, όπως ελπίζει ο Τσίπρας, να την ανατρέψει. Γιατί λοιπόν να μην κηρύσσει την ανατροπή ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ;

Το πρόβλημα είναι ότι με τον όρο «ανατροπή», που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον την τελευταία τριακονταετία, ο Τσίπρας δεν εννοεί το ίδιο με τους άλλους επαγγελματίες της πολιτικής που έμαθαν την τέχνη τον καιρό της ώριμης μεταπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα του οποίου η μεγέθυνση στα σημερινά εκλογικά ποσοστά οφείλεται κυρίως σε ψηφοφόρους οι οποίοι δεν μπορούν ακόμη να χωνέψουν ότι το μοντέλο του κρατισμού και της ευημερίας με δανεικά έχει τελειώσει, ενώ την ίδια ώρα ο κομματικός, στελεχικός πυρήνας του συντίθεται από όλες οι τάσεις της παλαβής Αριστεράς. Με άλλα λόγια, ιδεοληπτικοί μαρξιστές, αιθεροβάμονες ουτοπιστές, αναρχικοί μπαχαλάκηδες και καταληψίες οδηγούν ένα κοπάδι δυσαρεστημένης πασοκαρίας. Δεν είναι αποκαλυπτικό, λ.χ., πώς και μέχρι ποίου βαθμού έσπευσε ο ΣΥΡΙΖΑ να υπερασπισθεί τους καταληψίες της βίλας Αμαλία και τους πυρήνες του υποκόσμου που έβρισκαν άσυλο στην πρώην ΑΣΟΕΕ;

Ο ίδιος ο Τσίπρας ως πρόσωπο ενσαρκώνει αυτή την αντίφαση. Από τη μία πλευρά, είναι ένας άεργος, ακραία φιλόδοξος επαγγελματίας πολιτικός, ο οποίος μπήκε από μικρός στη «δουλειά» και ελάχιστα διαφέρει ως προς την αντίληψη για τη λειτουργία του ρόλου του από εκείνους τους οποίους κατακεραυνώνει. Χρησιμοποιεί με την ίδια άνεση τα αξεσουάρ του πολιτικού μάρκετινγκ και αναγνωρίζει στον εαυτό του τα ίδια δικαιώματα στην πολυτέλεια της εξουσίας. Οι διαφορές του με τους άλλους αφορούν τους τύπους και το στυλ, όχι την ουσία. Δεν διπλώνεται στα δύο, λ.χ., για να κολλήσει τα χείλη του στην ευτραφή χείρα κάποιου τοπικού μητροπολίτη· εμφανίζεται όμως με ένα μαύρο κορίτσι να τον συνοδεύει στο προεδρικό μέγαρο. Δεν δαπανά τα χρήματα των φορολογουμένων για να κάνει ένα long weekend σαν Αραβας πρίγκιπας στο Four Seasons των Παρισίων, με πρόσχημα ένα τυπικό συμβούλιο υπουργών· τα δαπανά όμως για ένα μηδαμινής πολιτικής αξίας πολυήμερο ταξίδι στη Λατινική Αμερική, παίρνοντας μαζί την οικογένειά του.

Από την άλλη πλευρά, είναι ένας αριστερός με παρωπίδες και χωρίς εμπειρίες από τον ευρωπαϊκό κόσμο, διαπαιδαγωγημένος στις καταλήψεις σχολείων της δεκαετίας του 1990, αυτάρκης και αυτάρεσκος μέσα στον εσωστρεφή μικρόκοσμο του εγχώριου κατεστημένου της Αριστεράς, ο οποίος παραμένει προσκολλημένος στις υποτιθέμενες αιώνιες και ακατάλυτες αλήθειες των ευαγγελίων του μαρξισμού. Και μόνο το γεγονός ότι εντάχθηκε στην ΚΝΕ το 1989, όταν ο κομμουνισμός κατέρρεε υπό το βάρος της αποτυχίας του, έχει μια σημασία που δεν ξεθωριάζει με την πάροδο του χρόνου. Εξάλλου, δεν της επιτρέπει και ο ίδιος να ξεθωριάσει, αφού δηλώνει σε συνεντεύξεις ότι εξακολουθεί να μελετά τους κλασικούς του μαρξισμού και, χωρίς συναίσθηση των λόγων του, διαλαλεί ότι βρίσκει χρήσιμα διδάγματα στην «πολιτιστική επανάσταση» του Μάο, δηλαδή σε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του 20ού αιώνα.

Πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά φεύγει το χούι του ανθρώπου.

Πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά φεύγει το χούι του ανθρώπου» λέει ο λαός· και η συμπεριφορά της ελληνικής πολιτικής τάξης αποδεικνύει ότι έχει δίκιο. Για παράδειγμα, τα κόμματα τα οποία στηρίζουν την κυβέρνηση αδυνατούν να ξεφύγουν από συνήθειες, πρακτικές και νοοτροπίες του παρελθόντος, κάτι που διαπιστώνεται στη στελέχωση θέσεων του δημόσιου τομέα, στενότερου και ευρύτερου. Υπήρχαν σαφείς ενδείξεις τους πρώτους μήνες μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης, επιβεβαιώθηκαν όταν ανακοινώθηκαν τα ονόματα πολιτευτών για την ανάληψη της διοίκησης οργανισμών και σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες η αναζήτηση συνεχίζεται στο πλαίσιο συμφωνίας.

Πρόκειται για συμφωνία που προβλέπει ότι στο Δημόσιο η πλήρωση των θέσεων θα γίνεται με αναλογία 4:2:1 μεταξύ Νέας Δημοκρατίας, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ. Που σημαίνει ότι για άλλη μία φορά και ενώ το πρόβλημα της ανεπαρκούς δημόσιας διοίκησης είναι τεράστιο, τα κόμματα της εξουσίας επιμένουν στη στελέχωσή της με κομματικά κριτήρια και όχι με κριτήρια αξιοκρατίας. Αντίστοιχη είναι η συμπεριφορά των κομμάτων της αντιπολίτευσης που οραματίζονται τη στελέχωσή της με δικούς τους ανθρώπους, αν, όταν και όποτε αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό, παρά τις καταγγελίες και τις κραυγές. Παρά το γεγονός ότι στη διαχρονική ανεπάρκεια της δημόσιας διοίκησης οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό η καταβαράθρωση της Ελλάδας.

Υπάρχει όμως και μία άλλη διάσταση, που βοηθάει στη διατήρηση της… παράδοσης. Στη χώρα που κυριαρχεί ο λαϊκισμός έχει επικρατήσει το δόγμα «ακριβοί στα πίτουρα και φτηνοί στ’ αλεύρι». Ετσι, ενώ τα λεφτά έρρεαν για να ικανοποιούνται απαιτήσεις συνδικαλιστών και συντεχνιών του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ, οι κυβερνήσεις πήγαν στο άλλο άκρο σε ό,τι αφορούσε τις αμοιβές διευθυντικών στελεχών, συμβούλων με ειδικές γνώσεις και γενικά ανθρώπων που τους είχε ανάγκη το κράτος για να διαχειριστούν εκατοντάδες εκατομμυρίων και χιλιάδες υπαλλήλων.

Αυτοί έφτιαξαν έναν δημόσιο τομέα που σχεδόν όπου τον άγγιζες λερωνόσουν.

Για τη λίστα τις όποιες ευθύνες του θα τις βρει κάποια στιγμή η Δικαιοσύνη και θα του καταλογίσει και το όποιο τίμημα. Αλλά για τα άλλα κάτι θα έπρεπε να μας είχαν διδάξει αυτά τα δυόμισι χρόνια. Γιατί μπορεί ο Παπακωνσταντίνου, και γενικά η κυβέρνηση Παπανδρέου, να μη χειρίστηκαν την κρίση όσο αποτελεσματικά έπρεπε, αλλά ούτε δικό τους δημιούργημα ήταν το έλλειμμα των 36 δισ., ούτε αυτοί επέβαλαν στο 60% των Ελλήνων να φοροδιαφεύγουν, ούτε αυτοί έφτιαξαν έναν δημόσιο τομέα που σχεδόν όπου τον άγγιζες λερωνόσουν. Συνολικό και διαχρονικό «επίτευγμα» του πολιτικού κόσμου υπήρξαν όλα αυτά.

Θα περίμενε κανείς ότι μετά και την περίπτωση της Κύπρου, θα είχε εγκαταλειφθεί οριστικά η άποψη ότι υπήρχε άλλη λύση εκτός αυτής στην οποία οδηγήθηκε η κυβέρνηση Παπανδρέου. Δανεικά από άλλες πηγές δεν υπήρχαν, όπως δεν υπάρχουν και σήμερα. Και αργά ή γρήγορα θα πρέπει να πάψει να προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι θα μπορούσαμε στα τέλη του 2009 να είχαμε δανειστεί για όλο το 2010. Το μόνο που θα καταφέρναμε θα ήταν να εκτοξεύσουμε το έλλειμμα στα 40 ή τα 45 δισ. Τίποτα άλλο.

Εστω και καθυστερημένα, θα πρέπει πολιτικοί και δημοσιογράφοι να το πάρουμε απόφαση ότι ο ασφαλέστερος τρόπος επίλυσης οποιουδήποτε προβλήματος περνά μέσα από τον εντοπισμό των αιτίων που το προκάλεσαν. Κι αυτό είναι απολύτως αναγκαίο και για την κρίση που βιώνουμε. Ο μοναδικός τρόπος να την υπερβούμε είναι να διορθώσουμε τα πολλά στραβά της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητάς μας. Ολα τα άλλα είναι προσπάθειες μετάθεσης ευθυνών, που έχουν ως τελικό στόχο την εμμονή στις πρακτικές και τις μεθοδεύσεις που μας έφεραν στα σημερινά χάλια.

Κάποιος να εξηγήσει στον κόσμο πού πάει το πράγμα.

Δεν μπορεί άλλο ένας παραζαλισμένος κόσμος να ανέχεται κυβερνήσεις που δεν λύνουν ένα απλό πρόβλημα, για να πάνε μετά να λύσουν και κάποιο άλλο επόμενο. Δεν χρειάζονται Μεσσίες, καθαρό μυαλό μόνο και κάποιος να εξηγήσει στον κόσμο πού πάει το πράγμα, τι χρειάζεται να κάνει ο ένας, τι πρέπει να κάνει ο άλλος, αντί να κρύβονται πχ πίσω από την Τρόικα, τα Μνημόνια, τον Στουρνάρα, τα λάθη παλαιών κυβερνήσεων, τις ταμπέλες, τις καραμέλες, τα συνθήματα. Αυτά στέλνουν τον κόσμο σαν πρόβατα επί σφαγή, προκαλούν μίσος και αλληλοσπαραγμό, προξενούν καταθλιπτικά και αυτοκαταστροφικά φαινόμενα παντού –στην οικονομία, την πολιτική, στο σπίτι και την καθημερινή ζωή όλων μας.

Επιτέλους, για αυτήν την ψυχική οδύνη που προκαλεί στους πολίτες η ανυπαρξία Ηγεσίας (leadership) ποιος θα πληρώσει; Και ποιος θα την σταματήσει; Μη μου πείτε «ο τάδε ή ο δείνα» που ... έχει πρόγραμμα. Αυτά έπονται. Ας βάλουν πρώτα όλοι (όλοι μας) το μυαλό τους να δουλέψει στα απλά και ευεπίλυτα, και μετά δεν θα μπορεί κανένας «από πάνω» να κουνιέται. Κάθε πολίτης που λύνει καθημερινά δεκάδες προβλήματα στην προσωπική και κοινωνική ζωή του, δεν μπορεί να ανέχεται κάποιους "αδέξιους" που δεν ξέρουν να μοιράσουν «δύο γαϊδάρων άχυρα». Και αν δεν τους αρέσουν οι δικές μας «ιδέες και λύσεις», ας βρουν καλύτερες, αντί να παίζουν τους «αγανακτισμένους» όταν κάνουν χιλιοειπομένες πια  διαπιστώσεις με ό,τι στραβό συμβαίνει γύρω τους. Έλεος πια κύριοι της κυβέρνησης. Μας κουράζετε...

Η κάθαρση δεν είναι -μόνο- ποινικό θέμα. Είναι ζήτημα βαθιά πολιτικό.

Ασφαλώς, μόνο η πλήρης και ενδελεχής έρευνα μπορεί να αποκαλύψει τους ενόχους και να προστατέψει τους αθώους. Πέρα από αυτό, όμως, το γεγονός ότι επί δύο χρόνια υπάρχει πλήρης συσκότιση για την υπόθεση και ότι ουδείς δημόσιος φορέας ενήργησε για την προστασία του δημόσιου συμφέροντος (ανεξάρτητα από τα γραφειοκρατικά προσχήματα που επικαλείται ο καθένας) λέει πολλά όχι μόνο για τις πιθανές ποινικές ευθύνες ορισμένων, αλλά και για τις πολιτικές ευθύνες όλων.

Η κάθαρση δεν είναι -μόνο- ποινικό θέμα. Είναι ζήτημα βαθιά πολιτικό. Είναι οπωσδήποτε αναγκαίο να τιμωρηθούν αυστηρά όσοι αποδεδειγμένα έκρυψαν, παραπλάνησαν, καταχράστηκαν, συγκάλυψαν ή πλούτισαν ασκώντας εξουσία. Η απονομή δικαιοσύνης είναι εκ των ων ουκ άνευ. Δεν είναι όμως αρκετό. 
Το ποινικό σκέλος είναι υπαρκτό και δημιουργεί, μάλιστα, αρκετό θόρυβο, αλλά είναι η κορυφή του παγόβουνου. 
Η ουσία του προβλήματος είναι ότι επί δεκαετίες θεωρούνταν αυτονόητο ότι κάποιοι μπορεί να εκμεταλλεύονται τη θέση τους για να πλουτίσουν, να εκμεταλλευτούν καταστάσεις και να εξυπηρετήσουν -με το αζημίωτο- τους δικούς τους, είτε επρόκειτο για ρουσφετάκια είτε για μεγάλες δουλειές. Αυτή η αλαζονεία της εξουσίας ίσως να εξηγεί και ορισμένες συμπεριφορές.

Σήμερα όμως έχει εξαντληθεί η ανοχή του κόσμου απέναντι σε αυτές τις πρακτικές, διότι οι πολίτες βυθίζονται κάθε μέρα βαθύτερα στα προβλήματα και όλο και περισσότεροι αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Βιώνουν στο πετσί τους ότι όσοι δεν πλήρωσαν φόρο για τα έσοδά τους, όσοι έκαναν μπίζνες από υπουργικούς θώκους, όσοι εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις, όσοι μοίραζαν κρατικές προμήθειες, στην ουσία έκλεβαν όλους τους υπόλοιπους. Στερούσαν πόρους από το κράτος, την Παιδεία, την Υγεία, τις υποδομές.

Σήμερα, που η χώρα υποφέρει και βυθίζεται όλο και βαθύτερα στο αδιέξοδο, η μόνη προοπτική είναι μια νέα πορεία, προς μια καινούρια ισορροπία, προσανατολισμένη στην παραγωγική δράση, στην κοινωνική δικαιοσύνη και την αίσθηση του συνόλου.
Χρειάζεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο θα βασίζεται σε ένα συνολικό σχέδιο για την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση της Ελλάδας.

Η πορεία αυτή, βέβαια, δεν μπορεί να καθοριστεί από εκείνους που άσκησαν εξουσία με τις πρακτικές του παρελθόντος.
Το νέο συμβόλαιο χρειάζεται νέες δυνάμεις.

Αφήσαμε τη χώρα να πέσει στον κατήφορο της συνωμοσιολογίας, του διχασμού και του μίσους.

Αφήσαμε τη χώρα να πέσει στον κατήφορο της συνωμοσιολογίας, του διχασμού και του μίσους. Κανείς δεν αντιλέγει πως οι απάνθρωπες περικοπές και η δραματική μείωση του μέσου εισοδήματος θα οδηγούσαν ούτως ή άλλως στο μίσος, την κοινωνική ένταση, την παλαβομάρα. Θα είχαν, όμως, γίνει πολλά πράγματα πιο εύκολα και πιο γρήγορα αν οι μεγάλες πολιτικές δυνάμεις συναινούσαν και συνεργάζονταν.

Ο κ. Σαμαράς έχει αποδείξει τους τελευταίους μήνες ότι αντιλαμβάνεται πλήρως το καθήκον του έναντι της Iστορίας. Πήρε το κόστος και δίνει μια σκληρή μάχη με φθαρμένα υλικά και αδύναμους συμμάχους, αλλά με πολιτική γενναιότητα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει το λάθος των προηγούμενων και προπροηγούμενων ηγετών της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ζητεί εκλογές, εκλογές, εκλογές... Λες και είναι έτοιμος να κυβερνήσει ή λες και δεν αντιλαμβάνεται πως εκλογές τώρα θα οδηγήσουν σε μια καταστροφή.

 Αλλά μια εθνική συνεννόηση, ακόμη και αυτήν την ώρα που μοιάζει αδύνατη, θα μπορούσε να μας βγάλει από την κρίση μια ώρα αρχύτερα. Δεν μπορεί, σε κάποια στοιχειώδη, όπως αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, τη δικαιοσύνη, την υγεία κ.ά. μπορούν να συμφωνήσουν όλοι. Πρέπει στην ουσία να ξανακτίσουμε τη χώρα μας από τις βάσεις της. Η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί να το κάνει εύκολα, γιατί από τη μια την τραβάνε προς τα κάτω παλαιοκομματικά βαρίδια και συνήθειες δεκαετιών και από την άλλη έχει μια αντιπολίτευση που καλεί το κράτος, τη δικαιοσύνη, όλους σε στάση. Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μοιάζει ούτε με Βενιζέλο του 1909 ούτε με Καραμανλή του 1955. Λέει «όχι» σε κάθε επένδυση, μεταρρύθμιση, ιδιωτικοποίηση και «ναι» σε κάθε αίτημα, σε κάθε απεργία, κάθε άρνηση.

Για να πάμε παρακάτω ως χώρα πρέπει να γεφυρώσουμε αυτό το χάσμα και να βρούμε ένα μίνιμουμ συνεννόησης. Αλλιώς θα πάμε στα βράχια, ας το καταλάβουμε.

«Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος».

Η κυβέρνηση σωστά έκρινε ότι χωρίς διευκολύνσεις δεν υπάρχει περίπτωση να εισπράξει έστω και μέρος των οφειλών αυτών. Δεν υπάρχει πια κίνημα του τύπου «δεν χρωστάω, δεν πληρώνω». Εκείνο που ισχύει είναι το ελληνικότατο «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος». Και ακόμη πιο σωστά κρίνει τώρα η κυβέρνηση ότι δεν θα καταφέρει και πολλά πράγματα με τις ισχύουσες διευκολύνσεις. Προωθεί, λοιπόν, σχέδιο για μέχρι και 48 δόσεις των 80 ή 100 ευρώ η καθεμία.

Η διευκόλυνση είναι αδιαμφισβήτητη, αλλά η αποτελεσματικότητα του μέτρου αμφίβολη. Και ο λόγος είναι απλός. Οποιοι και όσοι αδυνατούσαν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους το 2012 θα αντιμετωπίζουν την ίδια αντικειμενική αδυναμία και το 2013. 'Η μάλλον η αδυναμία τους θα είναι πολύ μεγαλύτερη, αφού τα εισοδήματά τους θα έχουν μειωθεί ακόμη περισσότερο, άρα δεν θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις φορολογικές επιβαρύνσεις της χρονιάς στην οποία ήδη εισήλθαμε.

Τι μένει; Μα φυσικά αυτό που μόνιμα επαναλαμβάνουμε εδώ και καιρό. Οι ασφαλείς πηγές φορολογικών εσόδων έχουν στερέψει. Αν η κυβέρνηση θέλει αυξημένα έσοδα, τότε οι μόνοι τρόποι να το επιτύχει είναι να ρίξει το βάρος της στον περιορισμό όλων των μορφών φοροδιαφυγής.

Και παράλληλα και στην ανάκαμψη της οικονομίας. Μόνο αν οι ασυνεπείς υποχρεωθούν να πληρώσουν και οι συνεπείς ξαναποκτήσουν μεγαλύτερα εισοδήματα, θα μπορεί το κράτος να προσβλέπει σε αυξημένα έσοδα.

Το θέμα λοιπόν είναι να αντέξουμε και αυτή τη χρονιά και να επιβιώσουμε.

Η χρονιά που πέρασε ήταν αναμφίβολα η δυσκολότερη -τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζομένους- από την αρχή της κρίσης, χωρίς αυτό να αποκλείει ότι υπάρχει και το χειρότερο. Ομως, με βάση τα τελευταία δεδομένα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι πιάσαμε επιτέλους πάτο. Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να κριθεί αισιόδοξο αν μπορούσαμε να προδιαγράψουμε πως δεν θα σερνόμαστε επί μακρόν στον πάτο της κρίσης και ότι θα αρχίσει άμεσα η ανάκαμψη. Δυστυχώς, με βάση τις εκτιμήσεις των ειδικών, θα χρειαστούμε αρκετό χρονικό διάστημα ωσότου αρχίσουμε να βλέπουμε τα πρώτα σημάδια, τα οποία προβλέπονται στο δεύτερο εξάμηνο του 2013. Αφήνουμε πίσω μας ένα κυριολεκτικά δίσεκτο έτος και μπαίνουμε σε ένα νέο, φορτωμένοι στους ώμους πολλά πρόσθετα και επώδυνα μέτρα που είναι βέβαιο πως θα εξαλείψουν και τις τελευταίες αντοχές της συντριπτικής πλειονότητας των Ελλήνων. 

Το θέμα λοιπόν είναι να αντέξουμε και αυτή τη χρονιά και να επιβιώσουμε όπως-όπως, καθώς ο καθοδικός κύκλος κλείνει σιγά-σιγά. Ομως ανάλογη είναι η κατάσταση και στις επιχειρήσεις. 

Οσες άντεξαν και κράτησαν δυνάμεις, και δυστυχώς δεν είναι πολλές, μπορούν να ελπίζουν τη νέα χρονιά, καθώς η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος και η απομάκρυνση του ενδεχομένου εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη δημιουργούν βάσιμες ελπίδες πως θα υπάρξει ρευστότητα στην αγορά, ικανή να επανεκκινήσει την οικονομία. Οχι πως θα ανοίξουν οι κρουνοί του χρήματος και θα αναστηθούν ακόμα κι εκείνες οι επιχειρήσεις οι οποίες οδηγήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στο άρθρο 99 ή στο λουκέτο. Ούτε καν εκείνες που βρίσκονται ακόμα εν ζωή χάρη στις απανωτές ρυθμίσεις των τραπεζών για να μην τις εγγράψουν στις επισφάλειές τους.

Βλέπετε, με τους επιτρόπους, οι οποίοι εγκαθίστανται σε όλα τα τραπεζικά ιδρύματα από τις 15 Ιανουαρίου, όλες αυτές οι ρυθμίσεις και διευκολύνσεις που έκαναν οι Ελληνες τραπεζίτες σε μεγάλους πελάτες τους εφεξής θα τελούν υπό την κρίση αυτών των αλλοδαπών αξιωματούχων, οι οποίοι δεν θα διακατέχονται από συναισθηματισμούς, πατριωτική ευαισθησία και τραπεζική ευελιξία, αλλά θα λειτουργούν με ρομποτική λογική.

Εχουμε, κατά συνέπεια, να δούμε και να βιώσουμε πολλά ακόμα σενάρια τρόμου και πολλές επιχειρήσεις που βρίσκονται… στην Εντατική θα αποσυνδεθούν βίαια. Υπάρχουν, όμως -ευτυχώς-, και αρκετές άλλες που η νοικοκυρεμένη διαχείρισή τους τις προίκισε με σοβαρά πλεονεκτήματα για την επόμενη μέρα. Με νέα δεδομένα, νέα σχήματα, επικαιροποιημένα προγράμματα και σχέδια που στηρίζονται στη νέα αγορά και τις καινούριες ανάγκες της κοινωνίας είναι αυτές που θα σύρουν τον χορό προς την ανάκαμψη. Είναι αυτές που πρώτες θα προχωρήσουν σε επενδύσεις δημιουργώντας θέσεις εργασίας και σ’ αυτές στηρίζεται ολόκληρη η κοινωνία για την έξοδο από την κρίση.