Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014

Το αναπόφευκτο της σημερινής πορείας δεν είναι τυχαίο.

Οι Ελληνες παραδέρνουν μεταξύ εξάντλησης και ουτοπίας. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να συγκεντρώσει τις ψήφους που χρειάζεται για να αποφύγει τις πρόωρες εκλογές. Οι δανειστές στήριξαν τη χώρα έως ένα σημείο, αλλά δεν είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν άλλο την κυβέρνηση, επειδή δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της. Η κυβέρνηση, όπως κάθε άλλη πριν απ’ αυτήν, επιχειρηματολογεί ότι εάν οι ξένοι δεν δείξουν κατανόηση θα βρεθούν να διαπραγματεύονται με τη σημερινή αντιπολίτευση. Για πρώτη φορά, όμως, οι δανειστές είπαν, λίγο-πολύ, «δεν πειράζει, ούτε με εσάς είδαμε προκοπή. Ας το ρισκάρουμε». Οι δανειστές αναγνωρίζουν κάποιες αλλαγές, αλλά δεν διατίθενται να επενδύουν άλλο σ’ ένα όχημα που «δεν τραβάει». Η επόμενη μέρα των εκλογών ίσως αποδείξει το λάθος της μοιρολατρικής θέσης των ψηφοφόρων και των δανειστών, αλλά τότε θα είναι αργά για μια πιο ψύχραιμη αποτίμηση των επιλογών. Είναι θλιβερό εάν σκεφτούμε ότι ύστερα από τόση προσπάθεια και τόσες θυσίες, η εξάντληση των πολιτών και των δανειστών έφερε και τις δύο πλευρές σε σημείο να μη φοβούνται άλμα στο άγνωστο. Η αποτυχία βαραίνει και την κυβέρνηση και τους εταίρους μας.

Το αναπόφευκτο της σημερινής πορείας δεν είναι τυχαίο. Το Σύνταγμα του 1975 έθεσε το όριο των 180 ψήφων για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αναγκάζοντας τη Βουλή να διαλυθεί σε περίπτωση που δεν μπορέσει να εκλέξει Πρόεδρο με τέτοια πλειοψηφία. Επιπλέον, η ευημερία των χρόνων της ένταξης στην Ε.Ε., σε συνδυασμό με μακρά παράδοση διχασμού, οδήγησε σε μια νοοτροπία συνεχούς σύγκρουσης και διεκδίκησης της νίκης, χωρίς περιθώρια συναίνεσης. Τα χρόνια της κρίσης δεν άλλαξαν αυτή τη νοοτροπία - αντιθέτως, ενίσχυσαν τη δυναμική της πόλωσης, με την εκάστοτε αντιπολίτευση να υποσκάπτει την εκάστοτε κυβέρνηση, υπονομεύοντας έτσι το εγχείρημα του νοικοκυρέματος της οικονομίας και των μεταρρυθμίσεων. Με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ να συμμετέχουν στην ίδια κυβέρνηση, αφέθηκε ελεύθερο το έδαφος σε μια αντιπολίτευση που υπερθεματίζει σε λαϊκισμό περισσότερα και απ’ αυτά τα δύο κόμματα όταν εναλλάσσονταν στην εξουσία. Οταν η επιλογή των ψηφοφόρων είναι μεταξύ μιας κυβέρνησης με κλονισμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό της και μιας αντιπολίτευσης που υπόσχεται με περισσή αλαζονεία τη δική της εκδοχή της πραγματικότητας και των επιλογών της χώρας, φυσικό είναι πολλοί πολίτες να επιλέξουν τις υποσχέσεις που κρύβονται στο άγνωστο αύριο.