Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013

Τριάμισι χρόνια από το πρόγραμμα διάσωσης η αρχική συνταγή του παραμένει αναλλοίωτη.

Τριάμισι χρόνια από το πρόγραμμα διάσωσης, η αρχική συνταγή του παραμένει αναλλοίωτη, παρά τις ομολογημένες αστοχίες και, κυρίως, παρά την πανταχόθεν διαπιστούμενη επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας. Η συνταγή δεν προέβλεπε και δεν προβλέπει ακόμη και τώρα κανένα δραστικό εργαλείο για τόνωση της ζήτησης, για «σοκ ζήτησης» όπως το ονομάζουν οι οικονομολόγοι. Η εσωτερική υποτίμηση και οι διαρθρωτικές αλλαγές, κυρίως η απορρύθμιση της αγοράς, φιλοδοξούσαν να τονώσουν τις εξαγωγές και την ανταγωνιστικότητα, δηλαδή την προσφορά· στην πράξη όμως αυτά βελτιώθηκαν λίγο, ενώ η χώρα βούλιαξε  Η τρόικα υποστηρίζοντας το πρόγραμμά της, ισχυρίζεται ότι δεν εφαρμόστηκαν όλες οι μεταρρυθμίσεις. Αυτό ισχύει σε πολύ μικρό βαθμό· στην πραγματικότητα οι μεταρρυθμίσεις ήταν σαρωτικές, αλλά καμία δεν ήταν σχετική με άμεση τόνωση της ζήτησης, με επανεκκίνηση της ανάπτυξης, ούτε καν με προστασία των αδυνάτων. Αντιθέτως, υπερίσχυσε ο φορμαλισμός της γενικευμένης λιτότητας και της απορρύθμισης. Ακόμη και το «κούρεμα» χρέους έγινε με μοιραία καθυστέρηση, αναποτελεσματικά, όπως ομολογεί τώρα το ΔΝΤ, το οποίο, βασισμένο στην αποτυχημένη ελληνική εμπειρία, ανασχεδιάζει τον τρόπο επέμβασής του σε κρίσεις χρέους.
Φυσικά, η ακαμψία στη δημιουργία ζήτησης δεν είναι μόνο σχεδιαστική και ιδεολογική· οφείλεται και στην απροθυμία των τραπεζών  να επενδύσουν στην πραγματική οικονομία· προτιμούν τα ασφαλή κρατικά ομόλογα και τη βραχεία κερδοσκοπία. Το διαπιστώνει η ΕΚΤ, η οποία βλέπει τη ρευστότητα που χορηγεί να μην περνά στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις· τώρα σκέφτεται πώς θα αναγκάσει τις τράπεζες να δώσουν ρευστότητα στις επιχειρήσεις. Παρομοίως, η Τράπεζα της Αγγλίας: προσπαθεί να ανακατευθύνει τη ρευστότητα από τη φούσκα ακινήτων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στην καταστρεφόμενη Ελλάδα η ρευστότητα προς μικρές επιχειρήσεις και νοικοκυριά, η πιο στοιχειώδης προσπάθεια τόνωσης της ζήτησης, απλούστατα δεν υπάρχει. Εφαρμόζεται αφαίμαξη των καταθέσεων για πληρωμή φόρων.

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013

Η εξουσία χωρίς αρχές και αξίες φθείρει και διαφθείρει.

Οι εκπρόσωποι της πολιτικής τάξης για να καλύψουν την ένδεια ιδεών και συγκεκριμένων προτάσεων, επιδίδονται σε έναν άναρθρο καταγγελτικό λόγο. Υποκαθιστώντας την πολιτική με μια υποκριτική ηθικολογία, σκιαμαχούν, σκανδαλολογούν, προσφεύγουν ακόμη και σε συνωμοσιολογικού επιπέδου σενάρια, προκειμένου να διαβάλουν, να συκοφαντήσουν, να ενοχοποιήσουν τον αντίπαλο.
Από το 2000 ο Κώστας Καραμανλής, προκειμένου να κερδίσει την εξουσία, κατέφυγε σε γενικές καταγγελίες περί διαφθοράς και διαπλοκής, ευαγγελιζόμενος ταυτόχρονα μια σεμνή και ταπεινή διακυβέρνηση. Διαχωρίζοντας τους «καλούς καγαθούς δεξιούς» από τους «κακούς πασόκους», δηλητηρίασε τον δημόσιο βίο της χώρας. Ελλείψει πολιτικής και λαϊκίζοντας, οδήγησε τη χώρα σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, αφού προηγουμένως την είχε εκθέσει διεθνώς με την απογραφή. Την ηθικολογίζουσα πολιτική ακολούθησαν και οι συντηρητικές δυνάμεις σε Ευρώπη και Αμερική. Εμφανιζόμενες ως αρχάγγελοι της κάθαρσης, κέρδισαν την κυριαρχία τους.
Η συνταγή φαίνεται να αποδεικνύεται ιδιαίτερα ελκυστική και στον χώρο της ελληνικής Αριστεράς.
Για παράδειγμα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ευρισκόμενος σε στρατηγική σύγχυση, κάνει αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση. Ακόμη και σε ευαίσθητα θέματα, σπεκουλάρει χωρίς εξειδικευμένη γνώση, εμπεριστατωμένη άποψη, δίχως προτάσεις. Παράλληλα, προσπαθεί να θεμελιώσει την πολιτική του παρουσία αμφισβητώντας την ηθική των αντιπάλων του. Τους εγκαλεί ως υποχείρια των δανειστών, ως τυφλά όργανα της διαπλοκής που εξυπηρετούν οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα.
Προσδοκώντας κομματικά κέρδη, αδιαφορεί για τις συνέπειες των επιλογών του.
Ωστόσο, η ποινικοποίηση του δημόσιου βίου δεν φθείρει μόνο τους αντιπάλους, πλήττει την αξιοπιστία και φερεγγυότητα της ίδιας της πολιτικής. Υπονομεύει κάθε έννοια συλλογικής δράσης, αφού την ταυτίζει με την ιδιοτέλεια, τη συναλλαγή, την ιδιωφέλεια. Αναμφίβολα η εξουσία χωρίς αρχές και αξίες φθείρει και διαφθείρει. Σίγουρα οι παραβατικές ενέργειες θα πρέπει να στιγματίζονται.
Δεν νοείται όμως η σκανδαλολογία και ο λαϊκισμός να υποκαθιστούν το περιεχόμενο της πολιτικής πρότασης.
Ο πολιτικός λόγος, και δη ο προοδευτικός αριστερός, οφείλει να υπερασπιστεί το αξιακό φορτίο της πολιτικής, θεμελιώνοντας νέες προσεγγίσεις και προτάσεις για την επίλυση των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων.

Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013

Σήμερα ζούμε εκ νέου την ίδια αυταπάτη.

Το θέμα των «φαρμάκων» ανέδειξε τον απίστευτο ερασιτεχνισμό και την προχειρότητα του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διαχείριση ενός προβλήματος κρισίμου σημασίας για τον μέσο Ελληνα πολίτη. Ο αγοραίος πολιτικός λόγος στον οποίο κατέφυγε ο υπουργός Υγείας για να αντικρούσει τα όντως σαθρά επιχειρήματα της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως μπορεί να αποδειχθεί, σε τελική ανάλυση, αντιπαραγωγικός. Αρκούσε η έκθεση ψυχραίμων επιχειρημάτων για να καταδειχθεί η ανεπάρκεια της αντιπολιτευτικής γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν το έπραξε.
Θα ήταν περιττό να ασχοληθεί κανείς με τις πολιτικές μας παθογένειες, εάν όλα αυτά δεν οδηγούσαν στη δραματική υποβάθμιση του πολιτικού λόγου και στην υπονόμευση αυτού καθαυτού του κοινοβουλευτικού συστήματος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε ιδιαίτερα ερεθιστικός και αυθαίρετος στα πρώτα χρόνια της μεταπολιτεύσεως, αλλά αντιμετωπίσθηκε από τη Νέα Δημοκρατία με αυστηρότητα, επιχειρήματα και αυτό ανέδειξε την αξιοπιστία του κοινοβουλίου...
Σε περιπτώσεις κρίσεως, ωστόσο, διαμορφώνονται ψευδείς βεβαιότητες, όπως ότι το σύστημα δεν κινδυνεύει. Το έζησαν οι Ελληνες τις παραμονές της καταλύσεως του δημοκρατικού πολιτεύματος. Σήμερα ζούμε εκ νέου την ίδια αυταπάτη. Ουδείς βεβαίως αναφέρεται στο ενδεχόμενο επαναλήψεως της οδυνηρής εμπειρίας της χούντας του 1967. Αλλά η αποσύνθεση του πολιτικού συστήματος ίσως αποδειχθεί απεχθέστερη ακόμη και από την οικτρή δικτατορία των συνταγματαρχών.

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

Πρώτοι απ' όλους πρέπει να το αντιληφθούν οι πολιτικοί της χώρας.

Δεν χρειάζεται καμιά τρόικα, κανένα νέο δάνειο, κανένα νέο μνημόνιο. Πολιτική βούληση, συντονισμός δράσης και ιεράρχηση προτεραιοτήτων είναι οι τρεις βασικοί άξονες πάνω στους οποίους μπορεί να οικοδομηθεί μία πολιτική ικανή να αλλάξει το κλίμα πρωτίστως στην περιφέρεια. Οι πολίτες, που έχουν πιεστεί οικονομικά τα τελευταία χρόνια, θα επιβραβεύσουν την κυβέρνηση που θα ασχοληθεί με τα λεγόμενα μικρά. Τα μακροοικονομικά, το όραμα για μια νέα Ελλάδα, για καλύτερες αμοιβές, μισθούς και συντάξεις είναι καλά και ορθά προβάλλονται. Δεν είναι όμως μόνον αυτά. Η καθημερινότητα είναι εξίσου σημαντική για τον καθένα, πόσω μάλλον όταν αυτή η καθημερινότητα κινδυνεύει από μια έντονη βροχή.
Με τη λήξη και αυτής της κρίσιμης διαπραγμάτευσης για τη δόση του 1,1 δισ. ευρώ και επειδή ξεκινά σε λίγες εβδομάδες η νέα χρονιά, ίσως είναι απαραίτητη αυτή η στροφή προς την καθημερινότητα. Ο Α. Σαμαράς γνωρίζει καλά τα προβλήματα, καθώς δεν είναι από τους πολιτικούς που «κλείνονται» μέσα σε ένα γραφείο. Μπορεί να δώσει τις απαραίτητες οδηγίες στους υπουργούς του και ο σχεδιασμός για τα λεγόμενα «μικρά» να ξεκινήσει άμεσα. Εάν αυτό συμβεί, τότε τα πρώτα αποτελέσματα θα είναι ορατά μέσα στο '14. Ο Ελληνας, ως γνωστόν, επιβραβεύει κυρίως την προσπάθεια. Εάν το αποτέλεσμα τον καλύψει στο τέλος, τότε ακόμη καλύτερα...
 Δεν είναι όμως μόνον αυτό το μείζον. Και πρώτοι απ' όλους πρέπει να το αντιληφθούν οι πολιτικοί της χώρας. Είτε βρίσκονται στην κυβέρνηση, είτε στην αντιπολίτευση...

Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013

Ας ελπίσουμε...

 Οι ξένοι πιέζουν, οι φορολογούμενοι δεν έχουν άλλα λεφτά για να πληρώνουν φόρους και να ταΐζουν όλους αυτούς τους απίθανους τύπους, ενώ η κοινωνία κραυγάζει για εξυγίανση του δημοσίου τομέα. Είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση αυτή, όπως και όλες οι προηγούμενες, θα αποφύγει όσο μπορεί την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών. Διότι, όπως είναι λογικό, τα δικά της παιδιά, όπως και τα παιδιά όλων των βουλευτών και των κομματαρχών, είναι βολεμένα στο Δημόσιο. Οσο και αν προσπαθήσει όμως να αποφύγει τις αλλαγές, το πολιτικό σύστημα διαπιστώνει ότι δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια.

Μέσα στο επόμενο εξάμηνο είτε θα έχουν προχωρήσει αυτές οι μεταρρυθμίσεις είτε θα είμαστε πλέον μπροστά σε μια ηρωική έξοδο από την ΟΝΕ.  Απίθανο να προτιμήσουμε το δεύτερο. Στη χειρότερη περίπτωση, αν δηλαδή το πολιτικό σύστημα συνεχίσει να μπλοκάρει τις μεταρρυθμίσεις, αυτό που θα μας συμβεί θα είναι ότι θα σερνόμαστε χωρίς λεφτά και χωρίς δουλειές μέχρις ότου καταλάβουν οι Ελληνες πολιτικοί τι πρέπει να κάνουν και λειτουργήσουν έστω για μία φορά υπέρ του συνολικού καλού - υπό την ασφυκτική μέχρι χυδαιότητας πολλές φορές πίεση των «κακών» ξένων. Ας ελπίσουμε...

Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2013

Η κρίση έχει βάλει ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας σε κίνηση.

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η κρίση έχει βάλει ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας σε κίνηση. Παλιές συνήθειες και πρακτικές  αναθεωρούνται, επιχειρηματικές, ατομικές, ακόμη και οικογενειακές στρατηγικές εξελίσσονται και, κυρίως, προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί. Εκεί που βασιλεύει ακόμη η ακινησία, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι το πολιτικό σύστημα. Ο ίδιος ανορθολογισμός, τα ίδια μικροκομματικά κόλπα, οι ίδιες στρατηγικές προσωπικής και όχι συλλογικής επιβίωσης ζουν και βασιλεύουν.

«Αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» ήταν το αγαπημένο σλόγκαν του Γιώργου Παπανδρέου. Το μόνο που κατάφερε με τις παλινωδίες και τις αμφιθυμίες του ήταν να βουλιάξει ο ίδιος, παρασύροντας και την παράταξη της οποίας ηγείτο. Το πάλαι ποτέ κραταιό ΠαΣοΚ, πληρώνοντας βέβαια και τις συσσωρευμένες αμαρτίες του παρελθόντος, κατέληξε σήμερα ένα μικρό κομματικό μαγαζάκι που φυλλορροεί διαρκώς. Δεν αναγνωρίζεται από την πλειοψηφία της κοινής γνώμης ούτε καν η εκτός στενού κομματικού συμφέροντος συμβολή του στην προσπάθεια σταθεροποίησης της χώρας, με τη στήριξη της μόνης δυνατής σήμερα κυβερνητικής πλειοψηφίας.

Θα περίμενε λοιπόν κανείς από τους κομματικούς καρεκλοκένταυρους μια ειλικρινή τουλάχιστον προσπάθεια αναζήτησης ευθυνών, απαλλαγής από τις παθογένειες του παρελθόντος και δημιουργίας μιας νέας κομματικής ταυτότητας, που θα μπορούσε να επανασυνδέσει το κόμμα που κυβέρνησε για δεκαετίες τη χώρα με τον κορμό της δημοκρατικής παράταξης. Αντ' αυτών όμως παρακολουθούμε προσωπικές σκιαμαχίες, ανερμάτιστες προσωπικές στρατηγικές και τακτικισμούς επιβίωσης. Βουλευτές και στελέχη κατώτερα των περιστάσεων, που αδυνατούν να απογαλακτιστούν από την εξουσία που τους εξέθρεψε, που αλληθωρίζουν πολιτικά πότε προς τη μία, πότε προς την άλλη κατεύθυνση, με μόνη στόχευση την προσωπική τους επιβεβαίωση. Δυστυχώς τα ίδια φαινόμενα, οι ίδιες λογικές, επικρατούν και στο άλλο κόμμα, τη ΔΗΜΑΡ, που φιλοδόξησε να εκφράσει τον πολύπαθο χώρο της Κεντροαριστεράς...

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013

Και έτσι το παιχνίδι χάνεται και οι θυσίες κινδυνεύουν να πάνε χαμένες.

Στον δημόσιο τομέα οι μισθοί έχουν συμπιεστεί δραματικά και το αποτέλεσμα δεν είναι άλλο από ένα Δημόσιο ακόμη πιο αναχρονιστικό και αντιπαραγωγικό. Απλώς στοιχίζει λιγότερο. Είναι, όμως, αυτό το Δημόσιο που θα μπορέσει να συμβάλει στην έξοδο της χώρας από την κρίση; Φυσικά και όχι. Απλώς κάποιοι καραδοκούν στη γωνία προκειμένου να το γεμίσουν με νέους κακοπληρωμένους υπαλλήλους παραμονές εκλογών. Οπως γινόταν πάντοτε. Απλώς θα γίνει η δουλειά λίγο πιο φτηνά.
Με έκπληξη ανακαλύπτουμε ότι οι οργανισμοί που θα έκλειναν το 2009 είναι ακόμη ανοιχτοί, προσφέροντας μισθούς που πληρώνει μία κοινωνία γονατισμένη. Ανακοινώνονται διορισμοί διευθυντών νοσοκομείων και οργανισμών. Σχεδόν παντού γνώριμα ονόματα .Αποτυχόντων πολιτευτών, κομματικών στελεχών που αναζητούν εναγωνίως μία καλή αργομισθία. Οπως γινόταν πάντοτε. Ισως τώρα στοιχίζουν πιο φτηνά, αλλά το αποτέλεσμα δεν θα διαφέρει και πολύ από αυτό που έχουμε δει τα τελευταία τριάντα χρόνια. Σίγουρα όταν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ μιλούν για μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να εννοούν όλα αυτά... Αποδεικνύεται, όμως, ότι αυτή τείνει να γίνει εθνική πολιτική. Δείτε την αντιπολίτευση: η θεοποίηση των «κεκτημένων» και το «συμβόλαιο με τον λαό» ότι όλα θα γίνουν όπως πριν είναι ο άλλος τρόπος με τον οποίο το σύστημα προσπαθεί να επιβιώσει.
Οι υποσχέσεις για επαναπρόσληψη όσων απολυθούν, για μισθολογική αποκατάσταση όσων σήμερα υφίστανται μειώσεις. Η δικαιολόγηση της φορολογική ανυπακοής, με το άλλοθι ότι θα βρεθούν τα λεφτά από τους πλούσιους, ο γενικευμένος ανένδοτος εναντίον των πλειστηριασμών, που έχει μετατραπεί σε άσυλο όσων μπαταχτσήδων γεύονται τα θαλασσοδάνεια σε βάρος των πολιτών που κινδυνεύουν να χάσουν το μοναδικό σπίτι τους, δεν είναι μεταρρυθμιστική πολιτική. Πολύ περισσότερο δεν είναι αριστερή πολιτική. Η απόλυτη άρνηση σε όλα απλώς διαβρώνει τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί τον μετατρέπει ασυνείδητα σε σταυροφόρο διάσωσης και επιβίωσης του «παλιού». Και έτσι το παιχνίδι χάνεται και οι θυσίες κινδυνεύουν να πάνε χαμένες. Και ο μόνος που θα έχει λόγο να χαίρεται θα είναι ο Ν. Μιχαλολιάκος και οι όμοιοί του.

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013

Έτσι και βρεθείς καβάλα στο άρμα του λαϊκισμού.

Υπάρχουν κάποια θέματα που έτσι κι αποφασίσεις να ασχοληθείς μαζί τους νιώθεις σαν να πασχίζεις να ισορροπήσεις πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Δεν είναι εύκολο να συμβιβάσεις διαμορφωμένες επί μια ζωή νοοτροπίες με μια πραγματικότητα που σου υποδεικνύει διαφορετικούς δρόμους και άλλες συμπεριφορές. Παράδειγμα: είσαι χαφιές ή υπεύθυνος πολίτης αν καταγγείλεις έναν φοροφυγά;
Κάποιοι το έχουν λύσει το πρόβλημα. Και είναι εύκολο έτσι και βρεθείς καβάλα στο άρμα του λαϊκισμού. Διαβάζοντας το τσιτάτο ενός από τους αρθρογραφούντες στην «Αυγή» όπου αποφαίνεται ότι «ο Στουρνάρας θέλει να μας κάνει χαφιέδες». Προφανώς δεν του πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι με την ίδια λογική μπορεί άνετα να τον χαρακτηρίσει κανείς «παπαγαλάκι των φοροφυγάδων». Και με λιγότερο αυθαίρετες προεκτάσεις από τις δικές του να αποδώσει τον χαρακτηρισμό και στο κόμμα του.
Αλλά αρκετά με τους όποιους μυαλοφυγόδικους έχουν το ίδιο εύκολες και πρόχειρες λύσεις όσο ο Τσίπρας την έξοδο από το Μνημόνιο, την επαναδιαπραγμάτευση και άλλα σχετικά παραμύθια. 

Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2013

Η εξυγίανση του Δημοσίου και η διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας αποτελούν εθνική ανάγκη.

Υστερα από δεκαετίες διακομματικής εξυπηρέτησης ημετέρων, που κατέστρεψε τη χώρα, η εξυγίανση του Δημοσίου και η διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας αποτελούν εθνική ανάγκη. Αφού αναγκαστήκαμε, δυστυχώς με τον πιο βίαιο τρόπο, να αντιληφθούμε ότι «λεφτά δεν υπάρχουν», πρέπει να λειτουργήσουμε με πιο αυστηρά κριτήρια που, εξ αντικειμένου, θα αποδειχθούν και κοινωνικά πιο δίκαια.
Η φοροεπιδρομή έχει ξεπεράσει κάθε όριο και είναι αντιπαραγωγική. Το ίδιο και η συνεχής μείωση των δημοσίων επενδύσεων που πλήττουν τις υποδομές, οι οποίες έχουν σαφή αναπτυξιακή διάσταση. Αντίθετα, το Δημόσιο παραμένει ένας τομέας που επιδέχεται τεράστια βελτίωση.
Μέσα στον διαστρεβλωτικό διαχωρισμό των πολιτών σε «μνημονιακούς» και «αντιμνημονιακούς» χάνεται η ουσία, που είναι πως πρέπει να κάνουμε μεταρρυθμίσεις. Οχι γιατί το ζητεί κάποια τρόικα, αλλά γιατί το έχουμε ανάγκη εμείς. Η παροχή καλύτερων υπηρεσιών με λιγότερο κόστος εξυπηρετεί πρωτίστως τον απλό πολίτη.
Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Από τις δύσκολες, καλούμαστε να επιλέξουμε αυτές που συμβάλλουν στον τερματισμό των ελλειμμάτων και στη βελτίωση της παραγωγικότητας. Απαιτείται περιστολή των σπαταλών, που εξακολουθούν να γίνονται, αν και σε πολύ μικρότερο εύρος είναι αλήθεια, εξορθολογισμός της λειτουργίας του Δημοσίου, και ναι, απολύσεις. Στοχευμένες και με απόλυτα αξιοκρατικά κριτήρια, όπως θα πρέπει να γίνονται και οι προσλήψεις στο μέλλον. Αλλά εξυγίανση χωρίς παρεμβάσεις στον αριθμό των απασχολουμένων και την όλη δομή του Δημοσίου δεν γίνεται.

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013

Δυστυχώς με μαγκιές δεν βάφονται αυγά.

Στο κάτω-κάτω της γραφής αυτός είναι ο ρόλος του Κοινοβουλίου κι αυτός είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος να πέφτουν οι κυβερνήσεις. Οχι με τάγματα εφόδου που κυνηγούν, προπηλακίζουν και γιαουρτώνουν τους βουλευτές για να τους εκφοβίσουν, μεθόδους τις οποίες χρησιμοποίησαν οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του κ. Γ. Παπανδρέου.
Το πρόβλημα όμως είναι στην ουσία των λεγομένων του κ. Τσίπρα. Είναι πολύ πιθανό οι βουλευτές που θα αποφασίσουν τη ρήξη της χώρας με τους θεσμικούς δανειστές (δηλαδή τους φορολογούμενους των άλλων εταίρων) να «έχουν την πλατιά αποδοχή της λαϊκής βάσης, των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών που τους εξέλεξαν».
Για πόσο όμως; Για δυο-τρεις μέρες, όπως έγινε και στην Κύπρο; Δεν πρέπει να ξεχνάμε τη θέρμη με την οποία χαιρέτισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τους βουλευτές της μεγαλονήσου, που οδήγησαν τον κυπριακό λαό στα χειρότερα: «το «όχι» της Κύπρου θα κυνηγά για πάντα τον κ. Σαμαρά και τον κ. Στουρνάρα, θα κυνηγά για πάντα τις θλιβερές φιγούρες που χτύπαγαν τα τραπέζια ουρλιάζοντας πως δεν υπάρχει «όχι», δεν υπάρχουν όροι, δεν υπάρχει αντίσταση και πρέπει να δεχτούμε ό,τι και αν μας ζητήσουν» Τέτοια «μεγαλεία» και τόση «πλατιά αποδοχή» υπόσχεται στους βουλευτές της πλειοψηφίας ο κ. Τσίπρας;
Δυστυχώς με μαγκιές δεν βάφονται αυγά. Το πρόβλημα της χώρας δεν είναι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που λέει «ναι» στα μνημόνια, είναι το γεγονός ότι ψηφίζει μέτρα τα οποία -πλην των οριζοντίων περικοπών- δεν εφαρμόζονται. Και αν είναι να πέσει αυτή η κυβέρνηση διότι διαπνέεται από παλαιοκομματικές λογικές και κρατά τη χώρα πίσω, ας τη ρίξουν οι βουλευτές της πλειοψηφίας. Οχι όμως για τους λαϊκιστικούς λόγους που επικαλείται ο κ. Τσίπρας. Στο κάτω-κάτω της γραφής και όσοι μας έφεραν ώς εδώ είχαν «την πλατιά αποδοχή της λαϊκής βάσης». Μας οδήγησαν ουσιαστικώς στη χρεοκοπία. Πρέπει τώρα να χρεοκοπήσουμε και τυπικώς;

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013

Ο περιορισμός της διαφθοράς και του πελατειακού κράτους μειώνει την ισχύ των πολιτικών.

 Και ενώ θεωρητικά βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από την έξοδο από το μνημόνιο και την πολυπόθητη ανάκαμψη, το βήμα αυτό είναι τόσο μεγάλο για τους Ελληνες πολιτικούς που είναι αμφίβολο αν θα καταφέρουν να το κάνουν. 

Οι αποφάσεις για τις διαρθρωτικές αλλαγές είναι τόσο αναγκαίες όσο και δύσκολες. Είναι αποφάσεις που επιβάλλονται από την τρόικα και τους Ευρωπαίους, αλλά κανονικά θα έπρεπε να τις έχουμε πάρει από μόνοι μας εδώ και δεκαετίες. Αποφάσεις όπως το κλείσιμο άχρηστων δημόσιων οργανισμών, ο περιορισμός της σπατάλης στο Δημόσιο, το άνοιγμα των επαγγελμάτων και των αγορών, η εκδίωξη των φαύλων και των τεμπέληδων από τον δημόσιο τομέα.

Και κοντά σε αυτές υπάρχουν άλλες αποφάσεις για εξορθολογισμό του κόστους στα νοσοκομεία, για εξίσωση των συντάξεων με περικοπές των υπερβολών και των προνομίων, για αύξηση της ανταγωνιστικότητας όσων ΔΕΚΟ παραμείνουν στο Δημόσιο.
Ολα αυτά θα έπρεπε να τα είχαμε κάνει μόνοι μας και έτσι δεν θα είχαμε φτάσει εδώ που φτάσαμε.

Το κακό με αυτές τις αποφάσεις είναι ότι το πολιτικό σύστημα δεν θέλει να τις πάρει. Και δεν θέλει διότι ο περιορισμός της διαφθοράς και του πελατειακού κράτους μειώνει την ισχύ των πολιτικών. Παράλληλα περιορίζει τις δυνατότητες των κομματικών μηχανισμών να ελέγχουν τη δημόσια διοίκηση. 

Είναι λοιπόν αποφάσεις στις οποίες αντιδρούν και οι βουλευτές, αλλά και το σύνολο σχεδόν των κομματικών στελεχών. Φτάσαμε όμως τώρα σε μια στιγμή που η τρόικα επιμένει στη λήψη τους και το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να τις αποφύγει όπως έκανε επί τρία χρόνια επιβαρύνοντας άδικα όλους τους ιδιωτικούς υπαλλήλους, τις επιχειρήσεις και τους έντιμους φορολογουμένους.

Μπορεί ο Σαμαράς με τον Βενιζέλο να πάρουν αυτές τις αποφάσεις; Ολα δείχνουν ότι τους είναι αδύνατον. Για να προχωρήσει η εξυγίανση του Δημοσίου χρειάζεται μια πολύ ευρύτερη πλειοψηφία στη Βουλή. Μια πλειοψηφία που ούτε υπάρχει σήμερα, ούτε είναι πιθανόν να υπάρξει. 

Για να προχωρήσουμε πρέπει όλα τα κόμματα να συνεννοηθούν και να συναποφασίσουν. Γι’ αυτό εξάλλου ακούγονται και διάφορες φωνές ότι χωρίς εκλογές μέσα από αυτή τη Βουλή ενδέχεται να υπάρξει νέα κυβέρνηση ευρύτερης συνεργασίας. Κατά πάσα πιθανότητα ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ δεν θα συμφωνήσουν σε καμία απόφαση. 

Ο πρώτος διότι εκπροσωπεί όλους αυτούς τους κρατικοδίαιτους που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα και θεωρεί ότι θα του δοθεί η ευκαιρία σύντομα να κυβερνήσει, το δεύτερο διότι ούτως ή άλλως διαφωνεί σε όλα. Οι υπόλοιποι επίσης δεν θα συμφωνήσουν - αλλά και να συμφωνούσαν δεν θα προσέφεραν επαρκή στήριξη στην κυβέρνηση γι' αυτές τις αποφάσεις. Εξάλλου και η ίδια η κυβέρνηση έχει δυσκολίες να τις λάβει διότι κινδυνεύει να πέσει από τους δικούς της βουλευτές.

Με λίγα λόγια, η διαπραγμάτευση που γίνεται τώρα με την τρόικα μπορεί να μην κολλήσει στις διαφορετικές εκτιμήσεις για το δημοσιονομικό κενό, στον φόρο για τα ακίνητα, ή στο ζήτημα των πλειστηριασμών, αλλά αργά ή γρήγορα θα φτάσουμε σε αδιέξοδο για τα διαρθρωτικά μέτρα. Μέτρα που κανένας Ελληνας πολιτικός δεν θέλει να πάρει.

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Χορτάσαμε από λόγια, αλλά ακόμα «εθνικό σχέδιο» δεν έχουμε δει...

Αυτό το «αλαλούμ» που έγινε στον δημόσιο τομέα, καμιά σχέση δεν έχει με δομικές αλλαγές. Περισσότερο με τον «πάγκο του χασάπη» μοιάζει... Και, βέβαια, ακόμα περιμένομε ένα συγκεκριμένο εθνικό σχέδιο ανάπτυξης με στόχους μετρήσιμους, «εργαλεία» υλοποίησης, μηχανισμούς ελέγχου κ.λπ. Χορτάσαμε από λόγια, αλλά ακόμα «εθνικό σχέδιο» δεν έχουμε δει...
Με αυτό το πλαίσιο πόσο πειστική και αποτελεσματική μπορεί να είναι μία διαπραγμάτευση με τους εταίρους - δανειστές μας. Η οποία έχει ακόμα δύο προβλήματα: Πρώτον, την εμφανή πολιτική ρευστοποίηση του κυβερνητικού μπλοκ (κυρίως ΠΑΣΟΚ) που έχει «άστοχα ξοδέψει» τις αντοχές του. Και, δεύτερον, το συνολικό ευρωπαϊκό κλίμα που, όπως φαίνεται, δεν είναι έτοιμο για ουσιαστικές επιλογές και λύσεις. Προς το παρόν «καθυστερεί» και ακολουθεί την «πεπατημένη». Ολα αυτά μαζί συνιστούν αυτό που μπορεί να ονομάσει κανείς «ελληνική κόπωση».
Τώρα που τελειώνουν τα «μνημόνια», ανακυκλώνονται και αποτυπώνονται στα αποτελέσματα τα «λάθη» που έγιναν και από τους τροϊκανούς και από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Οι αστοχίες, οι παραλείψεις, η έλλειψη πραγματικών μεταρρυθμίσεων κ.λπ. Αποτυπώνονται μαζί με τα «δημοσιονομικά κέρδη» και οι ανεπανόρθωτες οικονομικές, παραγωγικές και κοινωνικές ζημιές. Εάν δεν αλλάξουν οι προτεραιότητες, δεν υπάρξουν χρονική επίσπευση και πολιτική διαπραγμάτευση θεσμικού ευρωπαϊκού χαρακτήρα, με επίκεντρο την ανάπτυξη, η επανάληψη μιας «συνταγής από τα ίδια» δεν έχει να προσφέρει τίποτα καλύτερο, αλλά μάλλον το αντίθετο...

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013

Τίποτα δεν αποκλείεται.

Σε κανέναν, άλλωστε, δεν αρέσει να παίρνει δυσάρεστες αποφάσεις και ήδη έχουν πάρει πολλές - οι του ΠΑΣΟΚ ασύγκριτα περισσότερες. Δεν αποκλείεται μάλιστα να χρειαστεί να πάρουν κι άλλες. Τίποτα δεν αποκλείεται.
Υποτίθεται, όμως, ότι είναι πολιτικοί. Βρέθηκαν στη θέση που είναι σήμερα επειδή επέλεξαν να υπηρετήσουν τον λαό. Τουλάχιστον έτσι διατείνονται. Και σε κάποια στιγμή πήραν αποφάσεις οι οποίες έχουν επηρεάσει καθοριστικά τις ζωές της συντριπτικής πλειονότητας όσων ζούμε σ' αυτή τη χώρα.
Φυσικά οι βουλευτές πρέπει ν' αποφασίζουν ελεύθερα και αβίαστα για τις όποιες αποφάσεις τους. Και επικαλούμενοι αυτό το επιχείρημα, έχουν σπεύσει πολλοί -κυρίως βουλευτές αλλά και μεγαλοστελέχη από το ΠΑΣΟΚ- ή ν' αποστασιοποιηθούν ή να προσχωρήσουν στο αντιμνημονιακό στρατόπεδο, με προφανή την υστεροβουλία να επωφεληθούν και να διεκδικήσουν με περισσότερες πιθανότητες μια θέση στην επόμενη Βουλή. Τουλάχιστον έτσι ελπίζουν.
Αλλά οι βουλευτές δεν έχουν μόνο δικαιώματα. Εχουν και υποχρεώσεις. Και δεν εννοώ απέναντι στα κόμματα με τα οποία έχουν εκλεγεί, που κάπου υπάρχουν και τέτοιες. Εννοώ απέναντι στον λαό. Και σ΄ εκείνους που ψήφισαν το κόμμα με το οποίο εξελέγησαν, αλλά και σ' εκείνους που έκαναν αντιμνημονιακή επιλογή. Κι αυτό γιατί από τη δική τους στάση καθορίστηκε η ζωή όλων.
Γι' αυτόν τον λόγο είναι  ότι πολιτικοί οι οποίοι έχουν υπηρετήσει μια κορυφαία πολιτική επιλογή δεν έχουν ηθικά το δικαίωμα να μεταπηδήσουν στο αντίπαλο στρατόπεδο, επιδιώκοντας να επωφεληθούν. Και το αντίθετο ισχύει για εκείνους που επωμίζονται ευθύνες και υποχρεώσεις αλλάζοντας στρατόπεδο.

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Η βίαιη άδικη πτώχευση τρελαίνει, αφαιρεί βίαια τον χρόνο, την προσδοκία, το ψηλάφισμα του μέλλοντος...

Η οικονομική χρεοκοπία ήταν μια μόνο έκφραση της πολιτικής πτώχευσης, η πιο αισθητή, η πιο οδυνηρή ασφαλώς. Η ηθική εξαχρείωση, η διανοητική αποσάθρωση, η παγωνιά των αισθημάτων ή η γενίκευση των αισθημάτων φθόνου και κανιβαλισμού, προέλαυναν επί χρόνια, κατελάμβαναν κάθε εκατοστό του δημόσιου χώρου, αφαιρούσαν το οξυγόνο, ξυπνούσαν δυσοίωνα προαισθήματα, γέμιζαν ανησυχία· αλλά το σοκ το ένιωσαν όλοι μόνο με την υλική πτώση, με την πτώχευση, μπρος στα ειδεχθή ταξικά βάραθρα. Μόνο τότε αντιληφθήκαμε οι Ελληνες, και όχι όλοι ακόμη, ότι ο συλλογικός βίος εκπίπτει και μαραίνεται, αλλάζει έτσι που μπορεί να μη μας περιλαμβάνει όλους ακέραιους, και μόνο τότε, και όχι όλοι, αντιληφθήκαμε ότι ο ατομικός βίος είναι αξεχώριστος από τον συλλογικό. Αυτή η σχέση ατομικού-συλλογικού είναι η πολιτική, και αυτή η σχέση είχε μαραζώσει πολύ καιρό πριν απ’ την πτώχευση.
Μα το πολιτικό εξακολουθεί να υπάρχει και χωρίς την έλλογη πολιτική· να υπάρχει υλικό και πρωταρχικό, θεμελιώδες και αρχέγονο, να υπάρχει απαιτώντας να εκφραστεί με κάθε τρόπο. Στο άγονο κενό που κατέλιπε η πεπτωκυία έλλογη πολιτική, βλασταίνουν τώρα άλογες φανερώσεις του πολιτικού: η απόγνωση, η μοχθηρία, η ξενηλασία, η μνησικακία, ο κερματισμός, η απάθεια, η βουβαμάρα, η καθολική δυσπιστία. Απάθεια μα και απόλυτη δυσπιστία απέναντι στον κυρίαρχο λόγο, σ’ έναν ποβερταλισμό αναβλύζοντα απευθείας από την κλεπτοκρατία και τον παρασιτισμό, μια πτωχολαγνεία που υποδύεται τη Μοναδική Εναλλακτική Λύση φορώντας ηθικολογική προβιά, αλλά που στην ουσία είναι μια κυνική και σεχταριστική ιδεολογία, μια κοσμική σαρία: οι αδύναμοι αξίζουν τη μοίρα τους, οι μεσαίοι αξίζουν την τιμωρία τους, και η μοίρα τους και η τιμωρία τους είναι φρικτές, δικαιολογημένες από την Αόρατο Χείρα της αγοράς.
Η σύγχυση, η αλλοφροσύνη, το μαλλιοτράβηγμα, το τρελό πινγκ-πονγκ του μίσους όλων εναντίον όλων απορρέουν από αυτήν την κατάρρευση του πολιτικού Λόγου, από την επικράτηση του ψευδοορθολογικού τζιχάντ και της απόγνωσης των γυμνών ψυχών στη σφαίρα του πολιτικού. Το πραγματικό είναι μια μόνο στιγμή στο γενικευμένο ψεύδος - η εγελιανή-ντεμπορική αντιστροφή είναι η αβάσταχτη αλήθεια μας.
Η πενία είναι υλική συνθήκη που δεν οδηγεί κατ’ ανάγκην στην ανελευθερία, στη γύμνωση της ύπαρξης· ένας βίος οικονομημένος και όχι άπληστος μπορεί να οδηγεί λυσιτελέστερα στην ελευθερία. Οχι όμως η τρέχουσα οικονομία της δυστυχίας. Η βίαιη άδικη πτώχευση τρελαίνει, αφαιρεί βίαια τον χρόνο, την προσδοκία, το ψηλάφισμα του μέλλοντος: κατ’ επέκτασιν, υποδουλώνει ή αποθηριώνει ή και τα δύο μαζί.

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Θα... κάτσουν κάποια στιγμή στο ίδιο τραπέζι!

Η γενική απογοήτευση από το κοινοβουλευτικό τριήμερο δεν προήλθε φυσικά από την -προαναγγελθείσα- απόρριψη της πρότασης μομφής, που κατέθεσε μια συστημική πια αξιωματική αντιπολίτευση, στο πλαίσιο των δικομματικών της καθηκόντων. Προήλθε από την εικόνα που αντικρίσαμε στον τηλεοπτικό μας καθρέφτη. Ποιος νεοδημοκράτης χάρηκε ακούγοντας τον πρωθυπουργό του να λέει ότι δεν κοιτάει τον αρχηγό της αντιπολίτευσης για να μη... γελάσει;
Ποιος συριζαίος ενθουσιάστηκε από την πληροφορία ότι ο αρχηγός του πήγε στο Τέξας για να εκπαιδευτεί στις... μονομαχίες στο Ελ Πάσο; Ποιος ΠΑΣΟΚος ανακουφίστηκε ακούγοντας τον πρόεδρό του να εναποθέτει την αισιοδοξία του στην... Ανάσταση; Ποιος ΔΗΜΑΡίτης δεν μελαγχόλησε, βλέποντας την Αριστερά που πρωτοστάτησε στις πολιτικές εξελίξεις για τη σωτηρία της χώρας να δηλώνει τώρα αμήχανα... παρούσα σ' αυτές; Ποιος Ελληνας ένιωσε περήφανος για την εθνική του αντιπροσωπεία!
Η πραγματικότητα όμως είναι αμείλικτη! Ξημερώματα Δευτέρας, τα φώτα της Βουλής έσβησαν, οι τηλεοπτικοί δέκτες έκλεισαν, οι... εξυπνάδες σταμάτησαν. Ξαναγυρίσαμε ακριβώς εκεί που είχαμε μείνει την Παρασκευή. Από τη μια η τρόικα, που μάλλον δεν πήρε και πολύ στα σοβαρά τις... απειλές των αρχηγών, να επιμένει στη συνέχιση της πολιτικής της πιο σκληρής λιτότητας, της ύφεσης και της ανεργίας. Κι από την άλλη εμείς -και οι εκπρόσωποί μας φυσικά- να μην επεξεργαζόμαστε ένα δικό μας μεταρρυθμιστικό σχέδιο για την έξοδο από την κρίση και με βάση αυτό να διαπραγματευόμαστε.
Να βλέπουμε τις συνθήκες της ζωής μας να υποβαθμίζονται συνεχώς και να εξακολουθούμε να αρνούμαστε πεισματικά να προωθήσουμε την παραμικρή ουσιαστική μεταρρύθμιση. Να πιστεύουμε ότι η κρίση μπορεί να περάσει χωρίς να αλλάξουμε απολύτως τίποτα, ούτε καν στη νοοτροπία μας!
Και να ελπίζουμε άλλοι ότι ο Σαμαράς δεν θα δεχθεί νέα μέτρα, άλλοι ότι ο Τσίπρας θα σκίσει τα μνημόνια και άλλοι ότι ο Βενιζέλος με τον Κουβέλη θα... κάτσουν κάποια στιγμή στο ίδιο τραπέζι!

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2013

Εγκλωβισμένος σε απραγματοποίητες υποσχέσεις ο ΣΥΡΙΖΑ .

Σε πολιτικό επίπεδο, η συζήτηση στη Βουλή ανέδειξε την αντικειμενική κατά βάση αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει μια εναλλακτική γενική πολιτική για τη χώρα, που θα είναι ουσιωδώς διαφορετική από την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, χωρίς να οδηγεί σε περισσότερα και μεγαλύτερα δεινά.
Αν οριστικοποιηθεί η νέα θέση του ΣΥΡΙΖΑ για παραμονή στην Ευρωζώνη ως προτιμότερη λύση, και με δεδομένες τις αυξημένες υποχρεώσεις δημοσιονομικής πειθαρχίας που προβλέπει το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο για τα υπερχρεωμένα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, η μόνη δυνατή προγραμματική διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από την παρούσα κυβέρνηση -την οποία πάντως δεν έχει ακόμη καταφέρει να επεξεργαστεί- θα μπορούσε να είναι η υπόσχεση απλώς μιας πιο δίκαιης λιτότητας, κάτι όμως που θα απογοήτευε σφόδρα τους εκλογείς του και μια σημαντική μερίδα των στελεχών του.
Από την άλλη πλευρά, αν ο ΣΥΡΙΖΑ επανερχόταν σε μαξιμαλιστικές θέσεις και του δινόταν η δυνατότητα να τις εφαρμόσει στην πράξη, η έξοδος από την Ευρωζώνη -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα θα ήταν αναπόφευκτη, κάτι που θα οδηγούσε όμως σε ακόμη μεγαλύτερη λιτότητα προκειμένου να επιβιώσει το ελληνικό κράτος και να μην περιπέσει οριστικά στην κατηγορία των «αποτυχημένων κρατών». 
Εγκλωβισμένος σε απραγματοποίητες υποσχέσεις ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε επιλέξει τη χειρότερη λύση - για τη χώρα αλλά και για τον ίδιο.

Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013

Η εικόνα της Βουλής με επιχειρήματα καφενείου .

Η εικόνα της Βουλής με επιχειρήματα καφενείου και περιγραφές χωρίς δια ταύτα εκ μέρους εκείνων που θέλουν να μας σώσουν και προκάλεσαν την τριήμερη συζήτηση, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να έχουν προκαλέσει γενικευμένη κατακραυγή. Δυστυχώς στην παγίδα της κατάπτωσης των κοινοβουλευτικών ηθών και παραδόσεων διολίσθησαν πέραν της έξαλλης και λαϊκιστικής αντιπολίτευσης πολλοί και από τις κοινοβουλευτικές ομάδες που στηρίζουν την κυβέρνηση σε μια επίδειξη αχρείαστου τσαμπουκά.
Το δράμα όμως για τους πολίτες που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους και τις τύχες του τόπου στους συγκεκριμένους πολιτικούς είναι ότι αυτοί που επαγγέλλονται το νέο εκπέμπουν αναχρονισμό και ξεχειλίζουν από επιτηδευμένη ευαισθησία. Δυστυχώς πίσω από το θέατρο ξεχειλίζουν η άγνοια και η αμετροέπεια, που αποτελούν επικίνδυνα συστατικά για την ορθολογική διαχείριση των σοβαρών προβλημάτων του τόπου.
Θα περίμενε κανείς να ακούσει σχέδια, προτάσεις και χρονοδιαγράμματα για το πώς αντιλαμβάνονται οι φερέλπιδες διασώστες το παρόν και το μέλλον του τόπου. Αντ' αυτού αναλώθηκαν σε χυδαιότητες και περιγραφές δίκην σχολιαστών και το μόνο ζητούμενο φάνηκε πως ήταν το ποιος κατέχει την εξουσία. Οσοι πίστεψαν πως η Βουλή είναι τηλεοπτική εκπομπή και η πλατεία Συντάγματος Βερσαλλίες οφείλουν να το ξανασκεφθούν για να μην κατασπαταλούν το πολιτικό τους κεφάλαιο άνευ λόγου επιτείνοντας τη σύγχυση.
Την ίδια στιγμή η κυβερνητική πλειοψηφία που παρά τα λάθη και τις αντιφάσεις της ακολουθεί ένα κάποιο σχέδιο οφείλει εφεξής να επικεντρωθεί σε αυτό και να μην εκτραπεί σε απεχθείς και αδιέξοδες ασκήσεις άγονου ανταγωνισμού. Φαινόμενα αμοραλισμού και υστερόβουλες επιλογές από βουλευτές που... ανακάλυψαν εσχάτως την αλήθεια τώρα που η χώρα οδεύει προς την απαγκίστρωση από τον βρόχο των μνημονίων είναι αθεράπευτα και δεν αξίζουν σχολιασμού.

Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Έχει ζήσει πολλές άσχημες στιγμές το ελληνικό Κοινοβούλιο στο πρόσφατο όπως και στο απώτερο παρελθόν.

Έχει ζήσει πολλές άσχημες στιγμές το ελληνικό Κοινοβούλιο στο πρόσφατο όπως και στο απώτερο παρελθόν.  Το τελευταίο τριήμερο ήταν μια από τις ασχημότερες, εξαιτίας, κυρίως, του επιπέδου της αντιπαράθεσης που περισσότερο από κάθε άλλη φορά υποτάχθηκε σε έναν εκατέρωθεν ανούσιο επικοινωνιακό τακτικισμό, ο οποίος δείχνει τόσο, μα τόσο, μακρινός από την πραγματικότητα που όλοι βιώνουμε. 

Όντας από εκείνους που παρακολούθησαν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της τριήμερης διαδικασίας για λόγους επαγγελματικού καθήκοντος, το οποίο από κάποια στιγμή μπορεί να μετατρέπεται και σε… διαστροφή, όσα εκτυλίχθηκαν τούτες τις μέρες στο Κοινοβούλιο είχαν κάποια αντιστοίχιση με την Ελλάδα της κρίσης, την Ελλάδα που είναι παγιδευμένη στο μνημόνιο, όπως κατήγγελλαν οι μεν, την Ελλάδα που πασχίζει να βγει από το μνημόνιο, όπως αντέτειναν οι δε.

Ήταν, άλλωστε, τόσο προβλέψιμη η επιχειρηματολογία που ένθεν κακείθεν επιστρατεύθηκε και τόσο υποβαθμισμένη η ποιότητα του λόγου, με τις φθηνές και, εν πολλοίς, προκάτ ατάκες,  που επέλεξε η συντριπτική πλειονότητα των ομιλητών, ώστε να δίνεται δικαιολογημένα το έναυσμα για να γίνει, τουλάχιστον τις δύο πρώτες ημέρες, κυρίαρχη δημοσιογραφική «είδηση» το κλισέ για τα «άδεια έδρανα» ενώπιον των οποίων εναλλάσσονταν στο βήμα οι ρήτορες. 

Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Ανε­ξαρ­τήτως ποιος θα ωφεληθεί ή θα ζημιωθεί από την τρέχουσα πρωτοβουλία.

Στις δέκα παρόμοιες μεταπολιτευτικές περιπτώσεις οι προτάσεις μομφής μόνο στην άμεση πτώση κυβερνήσεων δεν αποσκοπούσαν. Αποδεί­χτη­­­­­­­­­καν, όμως, αποκαλυπτικές πολιτικών και προθέσεων. Ανε­ξαρ­τήτως ποιος θα ωφεληθεί ή θα ζημιωθεί από την τρέχουσα πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ, η χρήση του «έσχατου κοινοβουλευτικού όπλου» αποδεικνύεται πολλαπλώς χρήσιμη.
Τη συζήτηση στα πρωτεύοντα και ουσιαστικά Αυτό έχει σημασία, κι όχι τι και ποιος θα κερδίσει στις οριακές στιγμές που βιώνει η πλειονότητα των πολιτών.
 Πέραν της πολιτικής οξύτητας και του συνηθισμένου πολεμικού χαρακτήρα που αναπόφευκτα προσλαμβάνει κάθε παρόμοια συζήτηση, δίνει τη δυνατότητα «ταυτοποίησης» των κομματικών θέσεων και ξεχωριστά του πολιτικού προσωπικού. Το θολό τοπίο και το... τζάμπα αντάρτικο, σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο, διαλύονται.
Το αποτέλεσμα της σημερινής ψηφοφορίας, όπως εξαρχής ήταν γνωστό και παραβλέποντας τυχόν επιμέρους διαφοροποιήσεις, η κυβέρνηση προβάλλει για μία ακόμη φορά, τουλάχιστον, χωρίς στρατηγική. Ανή­μπορη να εκμεταλλευτεί τις όποιες υπαρκτές δυνατότητες διαπραγμάτευσης. Είχε και έχασε ευκαιρίες να απαλύνει την ομηρεία της. Οπως για παράδειγμα: Να αξιοποιήσει τη μομφή, την απειλή και τους κινδύνους «αποσταθεροποίησης» για τη μη λήψη πρόσθετων εξοντωτικών οικονομικών μέτρων. Αντί γι' αυτό επιχειρεί στα τυφλά να την παρουσιάσει ως «μαχαιριά», δήθεν, στο πάρε - δώσε με την τρόικα. Να εμφανίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία σύσσωμη να ορθώνεται για να μπει φραγμός στην καταστροφική πολιτική της λιτότητας. Να ζητά η ίδια από την κυβέρνηση «να βάλει την τρόικα στη θέση της». Υπερψηφίζοντας την ίδια στιγμή τη συγκυβέρνηση!

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013

Το κίνημα άρχιζε να κάνει «κοιλιά»..

Το κίνημα άρχιζε να κάνει «κοιλιά», χρειαζόταν μια κίνηση τόνωσης. Που μαζί θα ενισχύσει και το ηγετικό προφίλ του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, με τη σιγουριά ότι δεν θα έχουμε και κανένα απρόοπτο. Κι από αυτή την άποψη η κίνηση Τσίπρα ήταν σωστή. Πέραν αυτού όμως;
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταγγείλει το πραγματικό αντιλαϊκό πρόσωπο του μνημονίου, την πρόθεση της συγκυβέρνησης να διατηρήσει τη λιτότητα, να φέρει νέα μέτρα, να ξεπουλήσει τη χώρα. Θα αποκαλύψει στους πολίτες ότι είναι? δύσκολο να ζεις με 600 ευρώ τον μήνα, να κρυώνεις τον χειμώνα, να ζεσταίνεσαι το καλοκαίρι, να πληρώνεις τέλη για την περιουσία σου, να βλέπεις σχολεία και νοσοκομεία να υπολειτουργούν. Σιγά την αποκάλυψη, θα πείτε?
Η καταγγελτική ρητορεία του κ. Τσίπρα και άλλων στελεχών του κόμματός του δεν είναι πια αρκετή για την... ανατροπή. Αυτό το τριήμερο οφείλει να ξεδιπλώσει την πρότασή του. Αυτή που θα προσφέρει το κίνητρο για την ανατροπή. Αλλά τι ακριβώς θα εξηγήσει ο ΣΥΡΙΖΑ; Την πρόταση Τσίπρα, το δόγμα Λαφαζάνη; Και με ποια λεφτά; Αυτά που ακόμη ψάχνει ο Μ. Γλέζος; 'Η μήπως, εκτός από την επαναπρόσληψη όσων απολύθηκαν από την ΕΡΤ, θα υποσχεθεί και επιστροφή των φόρων που δώσαμε, των τελών που μας αρπάζει το κράτος;
Η κυβέρνηση έχει μια ελπίδα σε αυτή τη συζήτηση στη Βουλή να πείσει κάποιους από εκείνους που θα μπουν στον κόπο να ακούσουν ότι κάποια αχτίδα φαίνεται στο βάθος του τούνελ. Ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να κερδίσει, όχι περιγράφοντας τη σημερινή κακή κατάσταση, αλλά πείθοντας ότι έχει (ρεαλιστικό) τρόπο να τα αλλάξει όλα. Αλλιώς υποκριτικά θα μιλούν για ανατροπή «σφυροκοπώντας» την κυβέρνηση, διατηρώντας την απλώς στη θέση της. Γιατί ανατροπή δεν σημαίνει και άλμα στο κενό.

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013

Τι περιμένει να κερδίσει η αξιωματική αντιπολίτευση.

Το ερώτημα που μοιραία ανακύπτει είναι τι περιμένει να κερδίσει η αξιωματική αντιπολίτευση. Να ρίξει την κυβέρνηση, προφανώς όχι. Οι κυβερνήσεις δεν ανατρέπονται στη Βουλή από προτάσεις δυσπιστίας. Αντίθετα συσπειρώνονται οι βουλευτές που τη στηρίζουν. Και σε δύσκολες για μια κυβέρνηση περιόδους, όπως η τωρινή καλή ώρα, μια πρόταση δυσπιστίας είναι θεόσταλτο δώρο γι' αυτήν.
Η διαπραγμάτευση με την τρόικα δεν έχει ξεκινήσει όσο ευνοϊκά την περίμεναν ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος. Και η γκρίνια για τη φορολογία των ακινήτων που την ξεκίνησαν οι βουλευτές της ΝΔ επεκτάθηκε και στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Αλλά αυτά παραμερίζονται τώρα. Η κυβέρνηση θα στηριχτεί από το σύνολο των βουλευτών των κομμάτων της συγκυβέρνησης, ενδεχομένως και κάποιον ανεξάρτητο, και δεν νομίζω ότι υπάρχει περίπτωση να χάσει τη μάχη των εντυπώσεων στην τριήμερη συζήτηση.
Μόνο που η συγκεκριμένη πρόταση δυσπιστίας έχει και μια άλλη πλευρά. Κι αυτή βολεύει ιδιαιτέρως τον Τσίπρα. Γιατί δεν είναι μόνο η κυβερνητική πλευρά που θα συσπειρωθεί, είναι και οι ΣΥΡΙΖΑ. Και  αυτός τη χρειάζεται περισσότερο από το κυβερνητικό μέτωπο. Στο κάτω κάτω η εξουσία και η διατήρηση της βουλευτικής έδρας είναι κίνητρα που στηρίζουν ή και ενισχύουν την ενότητα.
Στον ΣΥΡΙΖΑ ποιος και με ποιον τρόπο θα γεφυρώσει τις διαφωνίες; Υπάρχει περίπτωση να συγκλίνουν ξανά ο Τσίπρας και ο Λαφαζάνης; Ο χρόνος θα δείξει. Αλλά οι οιωνοί δεν είναι ευνοϊκοί. Ο ένας τραβάει δεξιότερα κι ο άλλος μένει αμετακίνητος στο όνειρο της συγκυ-βέρνησης με ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Θα ήταν από τα κορυφαία θέματα αυτές τις ημέρες η διαφωνία τους. Η πρόταση δυσπιστίας στρέφει αλλού τους προβολείς. Αυτό είναι που κερδίζουν ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ.

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2013

Φάγαμε τα μούτρα μας για μία ακόμη φορά με την πολιτική διαπραγμάτευση και φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση.

Έτσι, λοιπόν, φάγαμε τα μούτρα μας για μία ακόμη φορά με την πολιτική διαπραγμάτευση και φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση, με την τρόικα να έχει επιστρέψει και η μοναδική διαπραγμάτευση που μπορούμε να κάνουμε πλέον είναι τεχνική. Το τεχνικό ζητούμενο, λοιπόν, έτσι όπως το διατυπώνει η «αρμόδια υπηρεσία», είναι το εξής: «Κύριοι, εμείς μπορούμε πλέον μόνο να αναχρηματοδοτούμε και να διευθετήσουμε το υφιστάμενο δημόσιο χρέος σας. Νέο χρέος, όμως, δεν μπορείτε να δημιουργήσετε. Θα πρέπει τα έσοδά σας να είναι εσαεί μεγαλύτερα από τα έξοδά σας, χωρίς τις δαπάνες εξυπηρέτησης παλαιών χρεών, τις οποίες, μην ανησυχείτε, θα τις τακτοποιήσουμε εμείς. Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι θέλουμε “βιώσιμο” πρωτογενές πλεόνασμα». Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται με τον προϋπολογισμό που τους παρουσιάσαμε και η τρόικα διαφωνεί.  Αυτό που είναι βέβαιο, όμως, είναι ότι τους δώσαμε πάτημα να μη μας πιστεύουν: τους λέμε, για παράδειγμα, ότι το Δημόσιο συρρικνώθηκε κατά 2.000 υπαλλήλους με το κλείσιμο της ΕΡΤ, έστω και αν οι υπάλληλοι αυτοί επαναπροσλήφθηκαν στη Δ.Τ. Και απαιτούμε να μην προσμετρήσουν τις επαναπροσλήψεις. Τους λέμε επίσης ότι ενώ οι αμυντικές μας βιομηχανίες μπαίνουν εδώ και 20 χρόνια μέσα, ξαφνικά θα γίνουν κερδοφόρες. Και ότι με κάτι καινούργια προγράμματα στους υπολογιστές των ασφαλιστικών Ταμείων θα ξεφυτρώσουν 500 εκατ. ευρώ. Τα προγράμματα αυτά, υποθέτω, είναι τόσο αξιόπιστα όσο το «Εργάνη» του κ. Βρούτση, σύμφωνα με το οποίο κάθε μήνα οι προσλήψεις στην Ελλάδα είναι περισσότερες από τις απολύσεις και η αύξηση της ανεργίας μια οφθαλμαπάτη.
Στο μεταξύ, οι βουλευτές αντιδρούν σε κάθε μέτρο που προτείνει ο κ. Στουρνάρας, ώστε να φέρουμε το σκάφος «ίσα βάρκα ίσα νερά» και οι σχολιαστές των οκτώ, μαζί με την αντιπολίτευση, έχουν ανέβει στα κάγκελα, προσκαλώντας σε γενική εξέγερση. Τις εναλλακτικές τους προτάσεις όμως για το πώς δεν θα μπαίνει μέσα ο προϋπολογισμός να μην μπαίνει μέσα χωρίς τις δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους), δεν έχουν την καλοσύνη να μας τις αναπτύξουν. Ούτε να μας πουν ποιος θα μας δώσει τα λεφτά να χρηματοδοτήσουμε τα νέα ελλείμματά μας. Το μόνο ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι το εξής: το κάνουν επίτηδες για να διαλύσουν τη χώρα ή είναι τόσο ολιγόνοες, ώστε να μην γνωρίζουν πως τα λεφτά δεν φυτρώνουν πια στη γη;

Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013

Εξάντλησε σε αυτή την προσπάθεια όλα της τα όπλα.

Εξάντλησε σε αυτή την προσπάθεια όλα της τα όπλα. Πρόβαλε ότι κάλυψε τις υπόχρεώσεις στίβοντας την ελληνική κοινωνία διακήρυξε το πρωτογενές πλεόνασμα -που αντιμετωπίστηκε με μειδιάματα από τους δανειστές-  επέσεισε τον κίνδυνο πολιτικής αποσταθεροποίησης και εν τέλει “απείλησε” ακόμη και με πρόωρες εκλογές για να παραδώσει την σκυτάλη στον Τσίπρα. Αλλά φευ(!) οι άκαρδοι εταίροι δεν εκάμφθησαν. Τη μεγαλύτερη απόσταση που χώριζε τις δύο πλευρές την κάλυψε με υποχωρήσεις η ελληνική κυβέρνηση η οποία τρεις εβδομάδες τώρα τηρεί αιδήμονα σιωπή -ναι για να μην αποκαλύψει την μεγαλοφυή διαπραγματευτική της τακτική.  Το μόνο που πήρε από την Τρόικα είναι την ευχέρεια να “πουλάει” στο εσωτερικό της χώρας ότι τα μέτρα που ήδη έχει προτείνει με τα e-mail στην Τρόικα προκειμένου να την πείσει να επανέλθει δεν θα είναι οριζόντια, θα είναι “στοχευμένα”, κάθετα και διαγώνια.

 Όπως κι αν τα βαπτίσει η ελληνική κυβέρνηση -η ελληνική γλώσσα είναι πλούσια - τα μέτρα θα βαρύνουν περαιτέρω τους οικογενειακούς προυπολογισμούς των κατώτερων και των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων. Ακόμη χειρότερο όμως είναι ότι θα επιβαρύνουν κι άλλο την οικονομία. Στις προβλέψεις κυβέρνησης και Τρόικας δεν υπάρχει κανένα αναπτυξιακό μέτρο. Αντίθετα κινούνται στην γνωστή αντιαναπτυξιακή κατεύθυνση όπως γίνεται εδώ και τέσσερα χρόνια, σκούπισμα της αγοράς, περιορισμός της κατανάλωσης, παράταση της έλλειψης ρευστότητας, πράγματα που συνεπάγονται κι άλλη χρονιά ύφεσης και αύξηση της ανεργίας. Η κυβέρνηση έχει εναποθέσει τις ελπίδες της για ανάκαμψη στον αυτόματο πιλότο των αγορών και στους επενδυτές που όλο έρχονται και ποτέ δεν φθάνουν, άλλοτε είναι οι άραβες του Κατάρ, άλλοτε οι κινέζοι, μετά οι ρώσοι και οψίμως οι αμερικανοί και οι ισραηλινοί. Τα οφέλη από όλους αυτούς είναι αμφίβολο αν καλύπτει το κόστος των ταξειδιών του πρωθυπουργού για να τους δελεάσει.  

Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

Ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή αποτελεί το υπέρτατο αγαθό .

Η ομόθυμη και απόλυτη καταδίκη του αποτρόπαιου εγκλήματος από σύσσωμο τον πολιτικό κόσμο, όσο και αν θεωρείται αυτονόητη πράξη, στην παρούσα συγκυρία της κοινωνικής έντασης, που προκαλεί η δεινή οικονομική κρίση, αποτελεί την καλύτερη απάντηση στις δυνάμεις του μηδενισμού και του χάους. Και ίσως είναι μια από τις σπάνιες φορές που η ενότητα των πολιτικών δυνάμεων διερμηνεύει απόλυτα τα αισθήματα της συντριπτικής πλειονότητας της ελληνικής κοινωνίας. 

Μπορεί να βρεθεί εχέφρων άνθρωπος σε αυτή τη χώρα που να μην νοιώθει συντριβή από τη δολοφονική επίθεση κατά τριών ανυπεράσπιστων παιδιών, όσο και αν διαφωνεί πολιτικά με τους δρόμους στους οποίους κινούνταν και με τις ιδεολογικές προσεγγίσεις που ακολουθούσαν.

Στις ευνομούμενες κοινωνίες ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή αποτελεί το υπέρτατο αγαθό και, χωρίς αμφιβολία, ό,τι θέτει σε διακινδύνευση αυτό το αγαθό συνιστά μείζονα απειλή για ολόκληρη την κοινωνία, η οποία, σε διαφορετική περίπτωση, μετατρέπεται σε ζούγκλα, όπου, ως γνωστόν, εκείνο που επικρατεί είναι η δύναμη του ισχυρότερου.

Στη προκείμενη περίπτωση ως δύναμη του ισχυρότερου προβάλει η θρασυδειλία του σκοτεινού οπλοφόρου, ο οποίος έστρεψε το «κουμπούρι» του και πυροβόλησε πισώπλατα τα ανυποψίαστα νεαρά άτομα που βρισκόταν έξω από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής. 
 
Ο πραγματικός στόχος, όμως, του συγκεκριμένου δολοφόνου και όποιων άλλων επιλέγουν τέτοιες μεθόδους, ήταν, αναμφισβήτητα, η δεινοπαθούσα ελληνική κοινωνία, η οποία στα τόσα προβλήματα που την ταλανίζουν, είναι βέβαιο ότι δεν έχει τη διάθεση να προσθέσει και ένα ακόμη μεγαλύτερο, όπως είναι οι επαπειλούμενες ακραίες εμφύλιες διαμάχες και οι δολοφονικές συγκρούσεις στους δρόμους και τις πλατείες των ελληνικών πόλεων.
Γι΄ αυτό και είναι επιτακτικότερη από κάθε άλλη φορά η ανάγκη να συλληφθούν και να προσαχθούν στη Δικαιοσύνη οι δράστες των δολοφονιών που με τις τρομοκρατικές πράξεις τους ενισχύουν, αντί να πλήττουν, το φαινόμενο του φασισμού, όπως, εξάλλου, κατέδειξε η εκμετάλλευση του αίματος που έσπευσαν να κάνουν τα στελέχη της Χρυσής Αυγής με τις εμπρηστικές φραστικές επιθέσεις τους, όχι κατά των τρομοκρατών που θα ήταν απολύτως δικαιολογημένες, αλλά κατά της κυβέρνησης, του πολιτικού κόσμου και των μέσων ενημέρωσης. 

Στο τέλος – τέλος, ο φασισμός είναι ένας και αδιαίρετος. Και δεν μπορεί να διακριθεί από το χρώμα που κάθε φορά φοράει. Όπως μία και μοναδική είναι και η βία, όποιον –ακροαριστερό ή ακροδεξιό- μανδύα και αν, κατά περίπτωση, ενδύεται.       

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2013

Πάνε από το κακό στο χειρότερο.

Οταν μια χώρα ζει επί τριάμισι χρόνια υπό καθεστώς οικονομικής επιτήρησης και η κυβέρνηση έχει υποβάλει τους πολίτες σε εξουθενωτική λιτότητα, το πρώτο που θ΄ ανέμενε κανείς να έχει εξασφαλιστεί είναι ο περιορισμός της σπατάλης και η αποτροπή της διασπάθισης δημοσίου χρήματος. Και είναι απαράδεκτο ότι στον ΕΟΠΥΥ αδυνατούν δυστυχώς να το επιτύχουν, αν και το μόνο που χρειάζεται να κάνουν οι διοικούντες είναι να ελέγχουν τις δαπάνες. Προφανώς ούτε και γι΄ αυτό δεν είναι ικανοί.
Υποτίθεται ότι ο αυστηρός έλεγχος των δαπανών στον τομέα της Υγείας είναι από τα πρώτα μέτρα που υιοθετήθηκαν μετά την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου. Αλλωστε, ήταν κοινό μυστικό πού έπασχε το σύστημα. Ούτε ιδιαίτερες μελέτες χρειάζονταν ούτε επαναστατικές μεταρρυθμίσεις. Ενας στοιχειώδης έλεγχος σε κάποιους προβληματικούς τομείς και τίποτα περισσότερο.
Αλλά φτάσαμε στο 2013, τα οικονομικά του ΕΟΠΥΥ πάνε από το κακό στο χειρότερο, η χρηματοδότηση του συστήματος συνεχώς περιορίζεται, αλλά η ανυπαρξία αποτελεσματικού ελεγκτικού μηχανισμού συνεχίζεται. Οι νοσηλείες ασφαλισμένων στο εξωτερικό είναι ουσιαστικά ανεξέλεγκτες, ακόμη και για περιπτώσεις που μπορούν ν΄ αντιμετωπιστούν και στην Ελλάδα.
Και ταυτόχρονα ίδια και χειρότερη είναι η κατάσταση στη χορήγηση των αναπηρικών αμαξιδίων και βοηθημάτων, όπου οι έρευνες που έγιναν κατέληξαν στη διαπίστωση ότι ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος και ένας περιορισμένος αριθμός γιατρών είναι σε θέση να δρα χωρίς να υπόκειται στην εποπτεία κάποιας αρμόδιας γι΄ αυτό υπηρεσίας.
Προφανώς κάποια μέτρα θα ληφθούν και ας ελπίσουμε ότι θ΄ αποδειχθούν αποτελεσματικά. Μόνο που το ερώτημα θα παραμένει και θα περιμένει απάντηση: θα βρεθεί κάποτε δημόσιος τομέας για τον οποίο θα διαπιστωθεί ότι λειτουργεί υποδειγματικά;