Πέμπτη 18 Απριλίου 2013

Πώς φαίνεται να διαμορφώνεται η «Ελληνική ταυτότητα» λοιπόν;


Η κρίση η οποία έπληξε τους Ελληνες είναι από τα γεγονότα που επηρεάζουν τους λαούς άμεσα και απότομα. Δεν είμαστε οι μόνοι που βιώνουμε τεράστιες ανατροπές αυτό τον καιρό. Σε όλη τη Μεσόγειο -από τις αραβικές χώρες έως τα μέλη της Ε.Ε.- κάθε χώρα και κάθε λαός αντιμετωπίζει προκλήσεις που σβήνουν τουλάχιστον μέρος της εικόνας που είχαν για τους εαυτούς τους και (με τα υλικά που μένουν, με τις τάσεις και τα χαρακτηριστικά που ενισχύονται), δημιουργούν μια νέα ταυτότητα και, συνεπώς, μια νέα πορεία.
Πώς φαίνεται να διαμορφώνεται η «Ελληνική ταυτότητα» λοιπόν; Πρέπει πρώτα να δούμε πώς διαμορφώθηκε με την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974. Η «νέα» Ελλάδα ένωνε δύο διαφορετικές αλλά και «αιμομεικτικές» τάσεις – την απόρριψη του κρατικού αυταρχισμού, όπως εκφραζόταν για πολλά χρόνια από δεξιά και ακροδεξιά καθεστώτα, και την ανάγκη να αποκατασταθούν, επιτέλους, οι μη προνομιούχοι της χώρας. Η νέα τάξη, όπου η Κεντροδεξιά και η Κεντροαριστερά εναλλάσσονταν στην εξουσία, βασίστηκε στις πελατειακές σχέσεις. Η επανάσταση, η οποία βασίστηκε και στην ευημερία και στη σταθερότητα που εξασφάλιζε η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ενωμένη Ευρώπη, δεν εκφράστηκε με την υιοθεσία ενός νέου πολιτικού και οικονομικού συστήματος που θα απελευθέρωνε παραγωγικές δυνάμεις και θα δημιουργούσε λειτουργικές κρατικές δομές - απλώς προσέφερε σε περισσότερους τα προνόμια του παλιού συστήματος.
Γνωρίζουμε ότι αυτό το σύστημα ήταν στρεβλό και αντιπαραγωγικό, αλλά οφείλουμε, επίσης, να ομολογήσουμε ότι όσο η Ελλάδα μπορούσε να δανείζεται χρήματα, το σύστημα λειτουργούσε. Για πάνω από 30 χρόνια, περίπου το 80% των Ελλήνων ψήφιζε κεντρώο κόμμα, διαμορφώθηκε μια μεγάλη μεσαία τάξη, βελτιώθηκαν τα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να έχουμε εκατοντάδες χιλιάδες απόφοιτους ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων. Δυστυχώς, τα επιτεύγματα υπονομεύθηκαν από την «αντι-αυταρχική» απόρριψη βασικών αρχών κάθε κοινωνίας – όπως η αξιολόγηση, η ατομική ευθύνη, η σύνεση, η εφαρμογή των νόμων και η απρόσκοπτη λειτουργία των θεσμών. Το αποτέλεσμα ήταν η ενίσχυση κάθε ομάδας συμφερόντων και η επιταχυνόμενη πορεία προς τη σύγκρουση με την πραγματικότητα.