Η ελπίδα μας, η σάτιρα

Από προγονολατρία δεν πάσχω, όσο κι αν είναι εθνικό μας γνώρισμα. Αλλά δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι ένα προσόν έχουμε, για μένα πολύτιμο, που έρχεται κατευθείαν από τους προγόνους μας. Και αυτό είναι το χιούμορ και η σάτιρα. Ο Αριστοφάνης σίγουρα ο κορυφαίος, αλλά κωμωδούς είχαμε πολλούς, όπως ο Κρατίνος και ο Εύπολις. Ο ρόλος τους στην πολιτική ήταν σημαντικός, αλλά φαίνεται ότι τότε είχαν και ένα κοινό που τους άκουγε.

Συνεχίσαμε στα χρόνια μας, παλαιότερα με τον Μποστ, τον Τσιφόρο, τον Ψαθά, σκιτσογράφους, γελοιογράφους, όπως τον Αρχέλαο και πιο πρόσφατα τον Μητρόπουλο και τον ΚΥΡ και τους Χατζόπουλο, Μακρή και Πετρουλάκη που τώρα «πουλάνε εφημερίδες» μόνοι τους, αλλά και τον «μοναχικό λύκο», τον Αρκά.

Ζούμε σε μια εποχή όταν ο λόγος, ο ορθολογισμός και η κριτική υποχωρούν μπροστά στον φόβο και τον λαϊκισμό. Ενα καστ καλοκαιρινής επιθεώρησης εξακολουθεί να υποδύεται την κυβέρνηση, αλλά πολλοί δεν τολμούν να διαμαρτυρηθούν. Οταν «έκραξα» με μία ρίμα τον εθνικό μας ήρωα με το ένα «ν», με «παρέλαβαν» μυριάδες τρόλια γιατί «έδινα δίκιο» στον «οχτρό». Για κάποιον περίεργο λόγο έχουμε γίνει μια χώρα όπου ο καθένας δικαιούται να σου αναγνωρίζει ή όχι την εθνικότητα κατά βούληση. Και όχι μόνο, αλλά και σε τιμωρεί, αν δεν ταιριάζεις με τα... πρότυπά του.

Σε αυτόν τον τόπο και με αυτή την Ιστορία, η σάτιρα και το χιούμορ είναι τα μόνα που μας απέμειναν. Αν και αρχικά το νεοελληνικό «κοινό» υπέκυψε στο αίσχος του «εθνικού μας διασκεδαστή», η πραγματική σάτιρα και το καταλυτικό χιούμορ φαίνεται να «αντέχουν» - σε λίγες εφημερίδες και, φυσικά, στο Διαδίκτυο.

Η γλώσσα που «κόκαλα τσακίζει» είναι η ελπίδα μας, όπως και στην εποχή της χούντας. Οι υπόρρητες έννοιες, οι υπαινιγμοί, η καζούρα, η «πλάκα» είναι κάτι από το οποίο κανείς δεν «επέζησε» σε αυτή τη χώρα. Για τους παλιούς θυμίζω την «κότα» του αείμνηστου Κ. Τσάτσου και τις «γόπες» του Παττακού.

Για τους νέους, σημειώνω ότι την επικείμενη «εκπαραθύρωση» της κ. Κωνσταντοπούλου θα έχει προκαλέσει περισσότερο η διάχυτη γελοιοποίησή της παρά η έκδηλη πολιτική της χυδαιότητα.