Το τέλος του ολέθριου πειράματος

Το πρωτογενές πρόβλημα του Αλ. Τσίπρα ήταν ότι θέλησε να συνδυάσει αντιτιθέμενες και αντιφατικές επιδιώξεις. Με το αντιμνημονιακό στρατήγημά του επιχείρησε να ενσαρκώσει πολιτικές που επιθυμούν την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ με εκείνες που επιδιώκουν την έξοδο. Υιοθετώντας εξαρχής το υπόδειγμα «συμφωνία ή ρήξη», υπονόμευσε το οποιαδήποτε διαπραγματευτικό του όπλο. Οι συνεχείς ακροβασίες τού επέτρεπαν να διαχειρίζεται αποτελεσματικά το κόμμα και τις συνιστώσες του, εγκλωβίζοντάς τον σε μια ατελέσφορη στρατηγική. Η αποχώρηση από τις συνομιλίες λίγο πριν από τη λήξη του προγράμματος και η διενέργεια του απερίσκεπτου δημοψηφίσματος τον οδήγησαν στην πλήρη αυτοπαγίδευση. Το ποσοστό του 61% επιβεβαίωσε την κυριαρχία του, επιτείνοντας, όμως, το πολιτικό του αδιέξοδο.

Το πείραμα της «δημιουργικής ασάφειας» αποδείχθηκε επικίνδυνο. Οι εμπνευστές του δεν κατάλαβαν ότι η διακυβέρνηση μιας χώρας είναι σοβαρή υπόθεση. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με ανερμάτιστες, επιπόλαιες και εν τέλει επιζήμιες πολιτικές. Ούτε να στηρίζεται σε φαντασιώσεις και ψευδαισθήσεις. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο για την εδραίωση της πολιτικής κυριαρχίας των κυβερνώντων.

Ετσι, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έσυρε την Ελλάδα σε απροσμέτρητη περιπέτεια με ανυπολόγιστες συνέπειες. Η πολυγλωσσία, οι αμφισημίες, οι αμφιθυμίες, οι ερασιτεχνισμοί, η πρωτοφανής ανεπάρκειά της έθεσαν σε αμφισβήτηση το ευρωπαϊκό κεκτημένο της Ελλάδας. Το ετερογενές, αλλόκοτο σχήμα έριξε την οικονομία στα τάρταρα, έπληξε καίρια το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Εμπότισε τμήμα της κοινωνίας με τις δηλητηριώδεις ιδέες του εθνολαϊκισμού. Καλλιέργησε αρνητισμό προς τους Ευρωπαίους. Δίχασε τους πολίτες, διαχωρίζοντάς τους σε υπερήφανους αξιοπρεπείς και υποταγμένους στα ξένα και εγχώρια συμφέροντα. Κι όλα αυτά τη στιγμή που πολλές κοινωνικές ομάδες βιώνουν ήδη τη φτώχεια και την εξαθλίωση, ενώ η απειλή μιας γενικευμένης οικονομικής ερημοποίησης βρίσκεται προ των πυλών.

Η αμεριμνησία του πρωθυπουργού τον έθεσε μπροστά σε αμείλικτο δίλημμα. Το τελεσίγραφο των εταίρων καθιστά τις καθαρές λύσεις αναπόφευκτες. Ο Τσίπρας γνωρίζει τώρα πως δεν υπάρχει αναίμακτη συμφωνία και ότι η έξοδος από την Ευρωζώνη θα ισοδυναμούσε με κόλαση. Η εκ των υστέρων σαφής φιλοευρωπαϊκή του θέση δεν μπορεί να μην είναι επώδυνη για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ευρωπαϊσμός και δραχμή δεν πάνε μαζί. Σηκώνοντας το βάρος μιας σκληρής συμφωνίας, ο πρωθυπουργός δεν αποτρέπει μόνο την καταστροφή της χώρας, βάζει τέλος και στο ολέθριο πείραμά του.