Το δίλημμα του Τσίπρα

Η ασάφεια είναι βασική παθογένεια της εγχώριας πολιτικής. Οι καθαρές θέσεις συνήθως δεν υιοθετούνται διότι δεσμεύουν, αλλά και γιατί αποτυπώνουν με ενάργεια τις επιδιώξεις και τους προσανατολισμούς. Αντίθετα, με τις αοριστολογίες και τις αμφισημίες θεωρείται πιο εύκολος ο συγκερασμός αντιτιθέμενων απόψεων. Η πρακτική αυτή είναι συνήθης γιατί χρησιμεύει στην καλλιέργεια προσδοκιών και στην αλίευση δυνάμεων. Ωστόσο, η ασάφεια επιφέρει μόνο πρόσκαιρα κέρδη. Σε καμία περίπτωση δεν θεμελιώνει πολιτική κυριαρχία.

Και το κυριότερο, οδηγεί σε αδιέξοδα. Απότοκος της «δημιουργικής ασάφειας» -όπως χαρακτηρίζει την επιλογή της η κυβέρνηση- είναι η δυστοκία της να συμφωνήσει με τους εταίρους και δανειστές. Προφανώς, αντιλαμβανόμενη ότι οι προεκλογικές διακηρύξεις του ΣΥΡΙΖΑ συγκρούονται με τη σκληρή πραγματικότητα, καταφεύγει σε τακτικισμούς και αλληλοσυγκρουόμενες προσεγγίσεις, πέφτοντας σε αντιφάσεις. Στην ουσία μοιάζει να θέλει να τετραγωνίσει τον κύκλο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία πλήρους σύγχυσης. Ο τρόπος που διαχειρίζεται τις εκκρεμότητες αλλά και τα φλέγοντα οικονομικά προβλήματα κάθε άλλο παρά δημιουργικός είναι. Με τη διφυΐα της ενισχύει περαιτέρω το αρνητικό κλίμα στην Ευρώπη, δυσχεραίνοντας τη θέση της.

Με το βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό ακροατήριο, υποκαθιστά την πολιτική με την επικοινωνία. Χρησιμοποιεί την άσφαιρη απειλή της ρήξης ως διαπραγματευτικό όπλο, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά ως προς τις τελικές της επιδιώξεις. Εμφανίζεται ανένδοτη στις «κόκκινες γραμμές» της την ίδια στιγμή που επικαλείται την ανάγκη έντιμου συμβιβασμού. Η προσπάθεια του Αλ. Τσίπρα να ισορροπήσει σε τεντωμένο σκοινί καθίσταται επικίνδυνη και για τον ίδιο και για τη χώρα. Στην πολιτική, η μεθόριος είναι ναρκοθετημένη περιοχή. Ο πρωθυπουργός καλείται να επισφραγίσει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, ζητώντας στήριξη από το κόμμα του στο οποίο οι ευρωπαϊστές συνιστούν μειοψηφία. Το παράδοξο αυτό δυσχεραίνει τις κινήσεις του, τον παγιδεύει στην ασάφεια, σωρεύοντας αδιέξοδα. Το δίλημμα, όμως, δεν μπορεί να παρακαμφθεί. Οι αποφάσεις σίγουρα θα είναι δύσκολες και επώδυνες. Ωστόσο, επιδεικνύοντας τόλμη και αποφασιστικότητα, δεν θα ενισχύσει μόνο την ηγετικότητά του, αλλά θα ξεμπλοκάρει και τη χώρα. Αλλωστε, η Ιστορία τελικά δεν θα σταθεί στις συνιστώσες και στο αλαλούμ τους, αλλά στον ίδιο προσωπικά.