Τα κόμματα που πλήρωσαν βαριά είναι τα δύο που διαχειρίστηκαν την κρίση, την οποία άλλωστε τα ίδια σε μεγάλο βαθμό προκάλεσαν, με τη σπάταλη πελατειακή πολιτεία τους. Για τα κόμματα αυτά θα μπορούσε κανείς να προσφύγει στον Ντοστογιέφσκι και να χρησιμοποιήσει με ερμηνευτική πρόθεση και ίσως με μια δόση υπερβολής τον τίτλο του «Εγκλημα και τιμωρία»: Πληρώνουν –όχι «υπέρογκα», όπως παραπονιέται συνεχώς ο κ. Βενιζέλος, αλλά όσο αξίζει στην ασυνέπειά τους– την ανευθυνότητα, την άνευ σχεδίων αλλά και αρχών διακυβέρνησή τους: Αυτοδιαψεύστηκαν, δεδομένου ότι άλλες ήταν οι προκαλπικές δεσμεύσεις τους (ποιος θυμάται πια τα «Ζάππεια 1, 2» κτλ.)· ανέχτηκαν να κυβερνούν καθ’ υπαγόρευση και υπό επιτήρηση· παρακολούθησαν σχεδόν αδιάφοροι και πάντως χωρίς σοβαρές αντιδράσεις τον κατεδαφιστικό χλευασμό του τόπου τους και του λαού του από ξένους ηγέτες και μίντια-καλλιεργητές ενός παιδαριώδους και προσβλητικού λαϊκισμού· συγκατένευσαν στην απαλλοτρίωση τμήματος της εθνικής κυριαρχίας (οι ίδιοι το έχουν επανειλημμένα ομολογήσει, με τηλεοπτική θλίψη). Και παρά τα εξουθενωτικά μέτρα που έλαβαν, τα οποία τσάκισαν την οικονομική και κοινωνική ραχοκοκαλιά της χώρας, κατάφεραν να πολλαπλασιαστούν ιλιγγιωδώς οι άνεργοι (μα πού να πήγε εκείνο το «καμία οικογένεια με δύο άνεργους» του κ. Παπανδρέου), να πληθύνουν τα λουκέτα, να βαθύνει η ύφεση, να καταντήσει φάντασμα το κοινωνικό κράτος, να απαξιωθεί οτιδήποτε δημόσιο, υλικό και άυλο. Και να ανατεθεί η καθημερινή υπεράσπιση όλων αυτών στον θλιβερό κ. Γεωργιάδη και στον αναιτίως σίγουρο για το μέγεθός του κ. Βορίδη. Δύο κεντροδεξιούς από κούνια.
Αυτοί λοιπόν που από τηλεοπτική και πάλι συμπόνια δηλώνουν ότι συμπάσχουν και ότι υποκλίνονται στον λαό τιμώντας το θυσιαστικό του φρόνημα, και ταυτόχρονα βεβαιώνουν ότι έχουν τον τρόπο να αντιμετωπίσουν την ολονέν διαβρωτικότερη «εθνική κατάθλιψη», κατόρθωσαν να παγιωθεί η απογοήτευση. Μια απογοήτευση που στους πιο αδύναμους κοινωνικούς χώρους έλαβε τα γνωρίσματα της απόγνωσης και αποτυπώνεται και στο αστυνομικό δελτίο, όταν η αυτοκτονία δηλώνεται σαν αυτοκτονία και όχι σαν ατύχημα, για λόγους κοινωνικούς και εκκλησιαστικούς. Αυτά όμως είναι «λαϊκισμός». Και μάλλον περιττός. Αφού έτσι κι αλλιώς υπήρξε τιμωρία, αποτυπωμένη στα δημοσκοπικά ποσοστά. Αλλά και στη (συνεχιζόμενη) φυγή βουλευτών και στελεχών των δύο συγκυβερνητικών κομμάτων, που απέδρασαν προς τα δεξιά, τα ακροδεξιά, τα κεντροδεξιά ή τα κεντροαριστερά για να συμπήξουν νέο κόμμα. Ετσι, μέσα σε δυο–τρία χρόνια προστέθηκε μια ντουζίνα άδεια ονόματα–κόμματα στην κονιορτοποιημένη πολιτική γεωγραφία. «Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω», θα έλεγαν οι πολιτικοί. Γιατί και η κοινωνία, λιανισμένη είναι.
Αυτοί λοιπόν που από τηλεοπτική και πάλι συμπόνια δηλώνουν ότι συμπάσχουν και ότι υποκλίνονται στον λαό τιμώντας το θυσιαστικό του φρόνημα, και ταυτόχρονα βεβαιώνουν ότι έχουν τον τρόπο να αντιμετωπίσουν την ολονέν διαβρωτικότερη «εθνική κατάθλιψη», κατόρθωσαν να παγιωθεί η απογοήτευση. Μια απογοήτευση που στους πιο αδύναμους κοινωνικούς χώρους έλαβε τα γνωρίσματα της απόγνωσης και αποτυπώνεται και στο αστυνομικό δελτίο, όταν η αυτοκτονία δηλώνεται σαν αυτοκτονία και όχι σαν ατύχημα, για λόγους κοινωνικούς και εκκλησιαστικούς. Αυτά όμως είναι «λαϊκισμός». Και μάλλον περιττός. Αφού έτσι κι αλλιώς υπήρξε τιμωρία, αποτυπωμένη στα δημοσκοπικά ποσοστά. Αλλά και στη (συνεχιζόμενη) φυγή βουλευτών και στελεχών των δύο συγκυβερνητικών κομμάτων, που απέδρασαν προς τα δεξιά, τα ακροδεξιά, τα κεντροδεξιά ή τα κεντροαριστερά για να συμπήξουν νέο κόμμα. Ετσι, μέσα σε δυο–τρία χρόνια προστέθηκε μια ντουζίνα άδεια ονόματα–κόμματα στην κονιορτοποιημένη πολιτική γεωγραφία. «Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω», θα έλεγαν οι πολιτικοί. Γιατί και η κοινωνία, λιανισμένη είναι.
